Obliczanie pól figur to ważna umiejętność w matematyce. Przyda się nie tylko w szkole, ale i w życiu codziennym.
Podstawowe figury i ich pola
Zacznijmy od podstawowych figur geometrycznych.
Kwadrat
Kwadrat ma wszystkie boki równe. Oznaczmy długość boku jako a.
Wzór na pole kwadratu: P = a * a = a2
Przykład: Kwadrat ma bok długości 5 cm. Jego pole wynosi 5 cm * 5 cm = 25 cm2.
Prostokąt
Prostokąt ma dwa boki o długości a i dwa boki o długości b.
Wzór na pole prostokąta: P = a * b
Przykład: Prostokąt ma boki długości 3 cm i 7 cm. Jego pole wynosi 3 cm * 7 cm = 21 cm2.
Trójkąt
Trójkąt ma podstawę a i wysokość h opuszczoną na tę podstawę.
Wzór na pole trójkąta: P = (a * h) / 2
Przykład: Trójkąt ma podstawę długości 6 cm i wysokość 4 cm. Jego pole wynosi (6 cm * 4 cm) / 2 = 12 cm2.
Równoległobok
Równoległobok ma podstawę a i wysokość h opuszczoną na tę podstawę.
Wzór na pole równoległoboku: P = a * h
Przykład: Równoległobok ma podstawę długości 8 cm i wysokość 5 cm. Jego pole wynosi 8 cm * 5 cm = 40 cm2.
Romb
Romb ma wszystkie boki równe. Można go obliczyć tak jak równoległobok (P = a * h). Można też użyć przekątnych.
Oznaczmy długości przekątnych jako e i f.
Wzór na pole rombu: P = (e * f) / 2
Przykład: Romb ma przekątne długości 4 cm i 10 cm. Jego pole wynosi (4 cm * 10 cm) / 2 = 20 cm2.
Trapez
Trapez ma dwie podstawy a i b oraz wysokość h.
Wzór na pole trapezu: P = ((a + b) * h) / 2
Przykład: Trapez ma podstawy długości 2 cm i 8 cm oraz wysokość 3 cm. Jego pole wynosi ((2 cm + 8 cm) * 3 cm) / 2 = 15 cm2.
Koło
Koło ma promień r.
Wzór na pole koła: P = π * r2
π (pi) to liczba niewymierna, w przybliżeniu równa 3,14.
Przykład: Koło ma promień 4 cm. Jego pole wynosi π * (4 cm)2 ≈ 3,14 * 16 cm2 ≈ 50,24 cm2.
Figury złożone
Często spotykamy się z figurami, które są złożone z kilku prostszych figur. Aby obliczyć pole takiej figury, dzielimy ją na mniejsze, znane figury.
Obliczamy pole każdej z mniejszych figur.
Sumujemy pola wszystkich mniejszych figur.
Przykład: Figura składa się z prostokąta o bokach 2 cm i 5 cm oraz trójkąta o podstawie 2 cm i wysokości 3 cm.
Pole prostokąta: 2 cm * 5 cm = 10 cm2
Pole trójkąta: (2 cm * 3 cm) / 2 = 3 cm2
Pole całej figury: 10 cm2 + 3 cm2 = 13 cm2
Jednostki pola
Pole figury wyrażamy w jednostkach kwadratowych.
Przykłady jednostek pola:
- milimetr kwadratowy (mm2)
- centymetr kwadratowy (cm2)
- decymetr kwadratowy (dm2)
- metr kwadratowy (m2)
- kilometr kwadratowy (km2)
- ar (a)
- hektar (ha)
Pamiętajmy o zamianie jednostek, jeśli jest to konieczne.
1 cm2 = 100 mm2
1 dm2 = 100 cm2
1 m2 = 100 dm2
1 a = 100 m2
1 ha = 100 a = 10 000 m2
1 km2 = 100 ha = 1 000 000 m2
Praktyczne zastosowania
Obliczanie pól figur przydaje się w wielu sytuacjach.
Na przykład, możemy obliczyć:
- ile farby potrzeba do pomalowania ściany.
- ile materiału potrzeba do uszycia zasłony.
- ile płytek potrzeba do wyłożenia podłogi.
- powierzchnię działki.
Znajomość wzorów na pola figur i umiejętność ich stosowania jest bardzo przydatna w życiu.
Ćwicz regularnie, aby dobrze opanować te umiejętności!

