Hej! Czy kiedykolwiek zastanawiałeś się, gdzie w codziennym życiu spotykasz liczby całkowite? Być może myślisz, że tylko w szkole na matematyce, ale to nieprawda! Liczby całkowite są wszędzie wokół nas, nawet jeśli ich nie zauważasz. Przyjrzyjmy się im bliżej.
Czym są liczby całkowite?
Zacznijmy od podstaw. Czym właściwie są liczby całkowite? Najprościej mówiąc, to wszystkie liczby naturalne (1, 2, 3...), ich odpowiedniki ujemne (-1, -2, -3...) oraz zero (0). Czyli: ..., -3, -2, -1, 0, 1, 2, 3, ... Ważne jest, że liczby całkowite nie zawierają ułamków ani liczb dziesiętnych (np. 1/2 czy 3.14).
Liczby naturalne to po prostu liczby, których używamy do liczenia przedmiotów. Zaczynają się od 1 i idą w górę bez końca. Wyobraź sobie, że liczysz jabłka w koszyku. Masz jedno jabłko, dwa jabłka, trzy jabłka... nie możesz mieć pół jabłka, jeśli chcesz je policzyć jako całość. Liczby ujemne natomiast, reprezentują coś poniżej zera lub brak czegoś. Zero oznacza brak ilości, punkt odniesienia.
Gdzie ich szukać?
Teraz, gdy już wiemy, czym są liczby całkowite, poszukajmy ich w naszym otoczeniu. Zdziwisz się, jak często ich używamy!
Temperatura
Jednym z najczęstszych przykładów użycia liczb całkowitych jest temperatura. Spójrz na termometr. Może pokazywać 20 stopni Celsjusza (liczba dodatnia), 0 stopni Celsjusza, albo -5 stopni Celsjusza (liczba ujemna). Minus przed liczbą oznacza, że jest zimniej niż 0 stopni. Myśl o tym jak o skali, gdzie 0 jest punktem odniesienia. Wszystko powyżej to dodatnie liczby całkowite, a wszystko poniżej to ujemne liczby całkowite.
Wyobraź sobie, że prognoza pogody na jutro przewiduje -2 stopnie Celsjusza. Oznacza to, że temperatura będzie dwa stopnie poniżej zera. To ważne, bo możesz na tej podstawie zdecydować, jak ciepło się ubrać! Bez liczb ujemnych nie moglibyśmy precyzyjnie opisać temperatury poniżej zera.
Piętra w budynkach
Innym przykładem są piętra w budynkach. Zazwyczaj zaczynamy liczenie od parteru, który oznaczamy jako 0. Piętra powyżej parteru mają numery dodatnie: 1, 2, 3... Często jednak w budynkach znajdują się również piętra podziemne, czyli piwnice lub garaże. Oznaczamy je liczbami ujemnymi: -1, -2, -3...
Wyobraź sobie, że musisz zaparkować samochód w garażu podziemnym na poziomie -2. Wiesz, że musisz zjechać windą dwa piętra w dół od parteru. Bez liczb ujemnych trudno byłoby nam jednoznacznie określić, gdzie dokładnie znajduje się dane piętro pod ziemią.
Długi i oszczędności
Liczby całkowite są również bardzo ważne w finansach. Jeśli masz na koncie bankowym 100 zł, to możesz zapisać to jako +100. Jeśli natomiast jesteś komuś winien 50 zł, to masz dług i możesz zapisać to jako -50. Zero oznacza, że nie masz ani długu, ani oszczędności.
Powiedzmy, że pożyczyłeś od przyjaciela 20 zł. Twój stan finansowy to -20 zł. Potem oddajesz mu 10 zł. Teraz twój stan finansowy to -10 zł. Nadal masz dług, ale mniejszy. Dopiero kiedy spłacisz całą pożyczkę, Twój stan finansowy wyniesie 0. Liczby ujemne pozwalają nam śledzić, ile jesteśmy komuś winni.
Gry
Nawet w grach spotykamy liczby całkowite! W wielu grach zdobywasz punkty (liczby dodatnie) lub tracisz punkty (liczby ujemne). Na przykład, jeśli w grze zdobędziesz 50 punktów, a potem stracisz 20, to Twój ostateczny wynik to 50 - 20 = 30.
W niektórych grach RPG (Role Playing Games) możesz zdobywać lub tracić poziomy doświadczenia. Możesz rozpocząć grę na poziomie 1, a następnie zdobywać kolejne poziomy (2, 3, 4...). W niektórych grach, jeśli zginiesz, możesz stracić poziom. W takim przypadku Twój poziom może się obniżyć, np. z 5 na 4. Wyobraź sobie, że w bardzo trudnej grze tracisz tyle punktów, że twój wynik jest ujemny! To nadal ma sens w kontekście gry.
Wysokość nad poziomem morza
Liczby całkowite są również używane do określania wysokości. Punktem odniesienia jest poziom morza, który oznaczamy jako 0. Miejsca położone powyżej poziomu morza mają wysokość dodatnią (np. szczyt góry ma wysokość 2000 m n.p.m.), a miejsca położone poniżej poziomu morza mają wysokość ujemną (np. dno oceanu może być na głębokości -10000 m).
Wyobraź sobie, że nurkujesz w oceanie. Znajdujesz się na głębokości -15 metrów. Oznacza to, że jesteś 15 metrów poniżej poziomu morza. Z kolei Mount Everest, najwyższy szczyt świata, ma wysokość około 8848 metrów nad poziomem morza. Użycie liczb całkowitych pozwala nam precyzyjnie określić wysokość różnych miejsc na Ziemi, zarówno tych nad, jak i pod poziomem morza.
Podsumowanie
Jak widzisz, liczby całkowite są obecne w wielu aspektach naszego życia. Używamy ich do mierzenia temperatury, określania pięter w budynkach, zarządzania finansami, grania w gry i określania wysokości. Znajomość liczb całkowitych i umiejętność posługiwania się nimi jest bardzo ważna w życiu codziennym. Dzięki nim możemy lepiej rozumieć świat wokół nas i podejmować bardziej świadome decyzje. Teraz, gdy wiesz już, gdzie szukać, na pewno zaczniesz dostrzegać je wszędzie!
