Hej! Uczymy się razem niemieckiego. Klasa 8, ćwiczenia i odpowiedzi – to brzmi groźnie? Nie martw się, rozłożymy to na czynniki pierwsze. Będzie łatwiej niż myślisz!
Deklinacja Przymiotników: Jak zmieniają się opisy?
Wyobraź sobie, że przymiotnik to kameleon. Zmienia kolory, żeby dopasować się do otoczenia. W niemieckim, to otoczenie to rodzajnik (der, die, das) i przypadek (Nominativ, Akkusativ, Dativ, Genitiv).
Rodzajnik, jak nazwa wskazuje, określa rodzaj rzeczownika: męski (der), żeński (die), nijaki (das). Pomyśl o tym jak o ubraniach: każdy rzeczownik ma swój "strój".
Przypadek pokazuje rolę rzeczownika w zdaniu. Kto co robi? Komu co dajemy? Itp.
Przykłady Deklinacji: Krok po Kroku
Weźmy przymiotnik "gut" (dobry). Zobaczmy, jak się zmienia, w zależności od przypadku i rodzaju.
Nominativ (Mianownik): Kto? Co?
Der gute Mann (dobry mężczyzna) – widzisz końcówkę "-e"?
Die gute Frau (dobra kobieta) – znowu "-e"!
Das gute Kind (dobre dziecko) – i tutaj "-e".
Akkusativ (Biernik): Kogo? Co?
Den guten Mann (dobrego mężczyznę) – tu mamy "-en".
Die gute Frau (dobrą kobietę) – nic się nie zmienia, jak w Nominativ.
Das gute Kind (dobre dziecko) – też bez zmian.
Dativ (Celownik): Komu? Czemu?
Dem guten Mann (dobremu mężczyźnie) – znowu "-en".
Der guten Frau (dobrej kobiecie) – mamy "-en"!
Dem guten Kind (dobremu dziecku) – i tutaj "-en".
Widzisz wzór? W Dativie najczęściej mamy "-en".
Jak to zapamiętać?
Wyobraź sobie tabelę. Podziel ją na kolumny (rodzaje) i wiersze (przypadki). Uzupełniaj ją przykładami. Powtarzaj na głos. To jak nauka tabliczki mnożenia!
Rekcja Czasowników: Kogo potrzebuje czasownik?
Niektóre czasowniki w niemieckim "wybierają" sobie przypadki. To jakby miały specjalne preferencje. Nazywamy to rekcją czasownika.
Na przykład, czasownik "helfen" (pomagać) zawsze łączy się z Dativem. Komu pomagasz? Zawsze "dem Mann", "der Frau", "dem Kind".
Ich helfe dem Mann. (Pomagam mężczyźnie.)
Wir helfen der Frau. (Pomagamy kobiecie.)
Inny przykład: "brauchen" (potrzebować) łączy się z Akkusativem. Kogo lub czego potrzebujesz? Zawsze "den Mann", "die Frau", "das Kind".
Ich brauche den Stift. (Potrzebuję długopis.)
Du brauchst die Hilfe. (Potrzebujesz pomocy.)
Jak się tego nauczyć?
Stwórz listę czasowników i dopisz do każdego, jaki przypadek "lubi". Używaj karteczek samoprzylepnych! Przyklejaj je do przedmiotów, których nazwy wymagają danego przypadku po czasowniku. "Brauche den Tisch!" (Potrzebuję stół!) – trochę dziwne, ale skuteczne!
Przyimki z Dativem i Akkusativem: Którędy droga?
Przyimki to słowa, które pokazują relacje między rzeczownikami. "Na", "pod", "za", "przed" - to wszystko przyimki.
Niektóre przyimki zawsze łączą się z Dativem: mit (z), nach (do, po), von (od), zu (do), bei (u, przy), seit (od), aus (z), gegenüber (naprzeciwko).
Inne zawsze łączą się z Akkusativem: durch (przez), für (dla), gegen (przeciwko), ohne (bez), um (wokół), bis (do).
Ale są też takie "kombinatory", które mogą łączyć się zarówno z Dativem, jak i Akkusativem! To zależy od tego, czy opisują ruch (Akkusativ) czy położenie (Dativ).
Na przykład: "an" (na).
Ich hänge das Bild an die Wand. (Wieszam obraz na ścianę.) - Akkusativ (ruch).
Das Bild hängt an der Wand. (Obraz wisi na ścianie.) - Dativ (położenie).
Jak to ogarnąć?
Narysuj mapę! Na mapie zaznacz miejsca i drogi. Do miejsc przypisz przyimki z Dativem (bo to położenie). Do dróg przypisz przyimki z Akkusativem (bo to ruch).
Zdania Podrzędne: Jak zbudować długie zdanie?
Zdanie podrzędne to jak mały wagonik doczepiony do głównego pociągu (zdania głównego). Dzięki niemu możesz dodać więcej informacji.
Zdanie podrzędne zaczyna się zwykle od spójnika, np. dass (że), weil (ponieważ), obwohl (chociaż), wenn (jeśli, kiedy).
WAŻNE: W zdaniu podrzędnym orzeczenie (czasownik) idzie na KONIEC!
Ich weiß, dass du gut Deutsch sprichst. (Wiem, że dobrze mówisz po niemiecku.) - "sprichst" na końcu!
Ich lerne Deutsch, weil ich nach Deutschland reisen möchte. (Uczę się niemieckiego, ponieważ chcę pojechać do Niemiec.) - "möchte" na końcu!
Jak to ćwiczyć?
Weź proste zdanie. Dodaj do niego zdanie podrzędne. Potem dodaj kolejne. Stwórz zdanie-potwora! Im dłuższe, tym lepiej (na początku). Zobaczysz, jak to działa.
Ucz się regularnie! Powtarzaj! Nie bój się pytać! Niemiecki nie jest straszny. Das ist super!