Cześć! Przygotowujesz się do egzaminu z teorii muzyki? Super! Skupimy się na nazwach solmizacyjnych i literowych nut. To ważny element! Zaczynamy!
Nazwy Solmizacyjne
Nazwy solmizacyjne to system nazywania nut. Pochodzi od Ut queant laxis, hymnu średniowiecznego. Hymn ten został użyty przez Guido z Arezzo. Był to mnich, który wprowadził ten system.
Pochodzenie Nazw
Pierwsze sześć sylab hymnu posłużyło do nazwania nut: Ut, Re, Mi, Fa, Sol, La. Zauważ, że każda sylaba odpowiada kolejnemu dźwiękowi w skali.
Później Ut zostało zmienione na Do. Brzmiało lepiej! "Do" pochodzi prawdopodobnie od "Dominus". Natomiast Si dodano później. Skrócono je od Sancte Iohannes, ostatniej frazy hymnu.
Pełna Gama Solmizacyjna
Czyli mamy: Do, Re, Mi, Fa, Sol, La, Si. Powtarza się to w górę i w dół oktawy. Zapamiętaj kolejność. Przyda się!
Zastosowanie
Używamy ich do śpiewania gam. Pomagają w ćwiczeniach intonacyjnych. Ułatwiają zrozumienie relacji między dźwiękami.
Nazwy Literowe Nut
Nazwy literowe są prostsze! Bazują na literach alfabetu łacińskiego. Używamy ich do oznaczania konkretnych wysokości dźwięków.
System Literowy
Zaczynamy od litery A. Potem idziemy po kolei: B, C, D, E, F, G. Po G znowu zaczynamy od A. Proste, prawda?
Odpowiedniki
A to la. B to si (w niektórych krajach, np. w Niemczech, B oznacza H, a Bb – B). C to do. D to re. E to mi. F to fa. G to sol.
Zwróć uwagę! B może być mylące. W systemie niemieckim, H odpowiada naszemu "si". Natomiast B w systemie niemieckim to "b" - obniżone "si".
Oktawy
Literowe nazwy nut powtarzają się w każdej oktawie. Dodajemy indeksy, żeby rozróżnić oktawy. Na przykład: C1, C2, C3.
Znak Krzyżyka (#) i Bemola (b)
Krzyżyk (#) podwyższa dźwięk o pół tonu. Bemol (b) obniża dźwięk o pół tonu. Na przykład: C# to podwyższone C. Bb to obniżone B.
Krzyżyk i bemol wpływają na nazwy literowe. Mówimy np. "Cis" (C#) lub "Des" (Db).
Porównanie Systemów
Solmizacja koncentruje się na relacjach między dźwiękami. Nazwy literowe identyfikują konkretne wysokości.
Solmizacja jest bardziej użyteczna do ćwiczeń wokalnych i zrozumienia interwałów. Nazwy literowe są lepsze do analizy partytur i instrumentacji.
Oba systemy są ważne! Znajomość obu pomoże ci lepiej zrozumieć muzykę.
Przykłady
Spróbujmy połączyć oba systemy. Powiedzmy, że mamy dźwięk "sol". W systemie literowym to będzie G. A podwyższone sol? To będzie G# (gis).
Inny przykład: dźwięk "re". W systemie literowym to D. Obniżone re? To będzie Db (des).
Poćwicz sam! Wybierz losowe dźwięki i spróbuj je nazwać w obu systemach.
Ćwiczenia
1. Podaj nazwy solmizacyjne dla dźwięków: A, C, F.
2. Podaj nazwy literowe dla dźwięków: Do, Mi, Sol.
3. Jak nazywa się dźwięk podwyższony o pół tonu od D w systemie literowym?
4. Jak nazywa się dźwięk obniżony o pół tonu od La w systemie solmizacyjnym (w relacji do C-dur)?
5. Co oznacza litera B w systemie niemieckim?
Podsumowanie
Gratulacje! Przeszliśmy przez nazwy solmizacyjne i literowe nut.
Pamiętaj:
- Nazwy solmizacyjne: Do, Re, Mi, Fa, Sol, La, Si. Pochodzą od hymnu. Używane do ćwiczeń wokalnych.
- Nazwy literowe: A, B, C, D, E, F, G. Oznaczają konkretne wysokości dźwięków. Krzyżyki i bemole modyfikują te nazwy.
- System niemiecki: B = H, Bb = B. Uważaj na to!
Znajomość obu systemów jest kluczowa. Pomaga w teorii muzyki i praktyce muzycznej.
Powodzenia na egzaminie! Jesteś dobrze przygotowany!
