Nawożenie dolistne, czyli poprzez liście, to popularna metoda dostarczania roślinom niezbędnych składników odżywczych. Jest szybka i efektywna, zwłaszcza w sytuacjach, gdy pobieranie składników przez korzenie jest utrudnione.
Pszenica ozima, jako jedna z najważniejszych roślin uprawnych, często korzysta z tego rodzaju nawożenia. Szczególnie istotne jest dolistne nawożenie azotem, a często wykorzystywanym nawozem jest mocznik.
Czym jest mocznik?
Mocznik to organiczny związek chemiczny o wzorze (NH₂)₂CO. Jest to biała, krystaliczna substancja, dobrze rozpuszczalna w wodzie. Zawiera aż 46% azotu, co czyni go bardzo wydajnym nawozem azotowym.
Azot jest kluczowym składnikiem odżywczym dla roślin. Wpływa na wzrost, rozwój i plonowanie. Jest niezbędny do syntezy białek, kwasów nukleinowych i chlorofilu. Chlorofil jest odpowiedzialny za proces fotosyntezy.
Dlaczego nawozić pszenicę dolistnie mocznikiem?
Nawożenie dolistne mocznikiem ma wiele zalet. Przede wszystkim, pozwala na szybkie uzupełnienie niedoborów azotu. W sytuacjach stresowych, takich jak susza lub niskie temperatury, korzenie mogą mieć trudności z pobieraniem składników odżywczych z gleby. Nawożenie dolistne omija ten problem.
Dolistne podawanie mocznika jest szczególnie przydatne w okresach intensywnego wzrostu pszenicy, kiedy zapotrzebowanie na azot jest największe. Pozwala to na precyzyjne dostarczenie składnika odżywczego tam, gdzie jest najbardziej potrzebny.
Dodatkowo, nawożenie dolistne może poprawić jakość ziarna pszenicy, zwiększając zawartość białka. Ma to istotne znaczenie dla przemysłu młynarskiego i piekarniczego.
Kiedy i jak stosować mocznik dolistnie?
Termin nawożenia dolistnego mocznikiem zależy od fazy rozwojowej pszenicy. Najczęściej wykonuje się je w dwóch terminach: pierwszy w fazie krzewienia lub strzelania w źdźbło, a drugi w fazie kłoszenia lub nalewania ziarna.
Stężenie roztworu mocznika ma kluczowe znaczenie. Zbyt wysokie stężenie może spowodować poparzenia liści. Zazwyczaj stosuje się roztwory o stężeniu od 5% do 15%, w zależności od fazy rozwojowej roślin i warunków pogodowych.
Przykładowo, w fazie krzewienia można zastosować roztwór o stężeniu 5-8%, a w fazie kłoszenia 10-15%. Ważne jest, aby rozpoczynać od niższych stężeń i obserwować reakcję roślin.
Do przygotowania roztworu należy używać wody o temperaturze pokojowej. Mocznik należy rozpuścić w wodzie, mieszając do całkowitego rozpuszczenia. Następnie roztwór wlewa się do opryskiwacza.
Oprysk należy wykonywać w dni pochmurne, bezwietrzne i chłodne. Unika się opryskiwania w pełnym słońcu, ponieważ może to zwiększyć ryzyko poparzeń. Najlepiej opryskiwać rano lub późnym popołudniem.
Warto również dodać do roztworu zwilżacz. Zwilżacz poprawia przyleganie cieczy do liści i zwiększa wchłanianie składników odżywczych. Można użyć gotowych zwilżaczy dostępnych w sklepach rolniczych.
Dawki mocznika w nawożeniu dolistnym
Dawki mocznika stosowane w nawożeniu dolistnym są znacznie niższe niż dawki stosowane w nawożeniu doglebowym. Wynika to z faktu, że składniki odżywcze są pobierane bezpośrednio przez liście i wykorzystywane bardziej efektywnie.
Zazwyczaj stosuje się dawki od 5 do 20 kg mocznika na hektar, w zależności od fazy rozwojowej roślin, stanu odżywienia i warunków pogodowych. Dawki te rozkłada się na kilka zabiegów.
Przykładowo, w fazie krzewienia można zastosować 5-10 kg mocznika na hektar, a w fazie kłoszenia 10-20 kg na hektar. Należy pamiętać, że są to tylko orientacyjne wartości i należy dostosować je do konkretnych warunków.
Bardzo istotne jest monitorowanie stanu roślin. Jeśli zauważymy objawy niedoboru azotu, takie jak jasnozielone liście, możemy zwiększyć dawkę mocznika lub częstotliwość zabiegów.
Bezpieczeństwo i środki ostrożności
Podczas nawożenia dolistnego mocznikiem należy zachować ostrożność. Należy stosować odzież ochronną, taką jak rękawice i maskę. Unikać wdychania oparów roztworu.
Po zakończeniu opryskiwania należy dokładnie umyć opryskiwacz i sprzęt ochronny. Mocznik może działać korodująco na niektóre materiały.
Należy również pamiętać o przepisach dotyczących stosowania nawozów. Nie wolno przekraczać zalecanych dawek. Należy unikać zanieczyszczenia wód powierzchniowych i gruntowych.
Podsumowanie
Nawożenie dolistne pszenicy ozimej mocznikiem to efektywna metoda uzupełniania niedoborów azotu i poprawy plonowania. Pozwala na szybkie dostarczenie składnika odżywczego tam, gdzie jest najbardziej potrzebny.
Należy pamiętać o odpowiednim stężeniu roztworu, terminie i warunkach opryskiwania. Ważne jest również monitorowanie stanu roślin i dostosowywanie dawek do konkretnych warunków. Stosując się do zaleceń, można uzyskać wysokie i jakościowe plony pszenicy.
Dolistne nawożenie mocznikiem to cenny element agrotechniki pszenicy ozimej, pozwalający na optymalne wykorzystanie potencjału plonotwórczego tej rośliny.
