Hej maturzysto! Matematyka spędza sen z powiek? Spokojnie, rozłożymy najczęstsze zadania maturalne na czynniki pierwsze!
Funkcja Kwadratowa - Parabola w akcji!
Funkcja kwadratowa to taka, której wykresem jest parabola. Wygląda jak uśmiechnięta (lub smutna) buzia. Zapamiętaj to!
Zadanie: Znajdź wierzchołek paraboli! To ten punkt, gdzie buzia ma najmniej, albo najwięcej.
Krok 1: Mamy wzór funkcji: f(x) = ax² + bx + c. Wyobraź sobie, że to przepis na ciasto! a, b, c to składniki.
Krok 2: Wzór na współrzędne wierzchołka: W = (p, q). p = -b / 2a, q = -Δ / 4a. Δ (delta) to wyróżnik.
Krok 3: Obliczamy Δ: Δ = b² - 4ac. Delta jak "D" jak "Decyzja". Ona decyduje, ile miejsc zerowych ma funkcja.
Przykład: f(x) = x² - 4x + 3. a = 1, b = -4, c = 3.
Krok 4: p = -(-4) / (2 * 1) = 2. Δ = (-4)² - 4 * 1 * 3 = 4. q = -4 / (4 * 1) = -1.
Odpowiedź: Wierzchołek to W = (2, -1). Narysuj to sobie! Zobacz, jak to wygląda na wykresie.
Miejsca Zerowe Funkcji Kwadratowej
Miejsca zerowe to tam, gdzie parabola przecina oś OX. Jak linia mety dla funkcji!
Krok 1: Obliczamy deltę (Δ) jak wcześniej. Pamiętasz, D jak Decyzja?
Krok 2: Jeśli Δ > 0 - mamy dwa miejsca zerowe. Jak dwa punkty spotkania na osi X.
Krok 3: Jeśli Δ = 0 - mamy jedno miejsce zerowe. Parabola tylko dotyka osi X.
Krok 4: Jeśli Δ < 0 - nie mamy miejsc zerowych. Parabola unosi się nad (lub pod) osią X.
Wzory na miejsca zerowe (gdy Δ > 0): x₁ = (-b - √Δ) / 2a, x₂ = (-b + √Δ) / 2a. Wyobraź sobie, że rozdzielasz pierwiastek delty, raz odejmujesz, raz dodajesz.
Przykład: Dla f(x) = x² - 4x + 3, Δ = 4, √Δ = 2.
Krok 5: x₁ = (4 - 2) / 2 = 1, x₂ = (4 + 2) / 2 = 3.
Odpowiedź: Miejsca zerowe to x₁ = 1, x₂ = 3. Zaznacz je na osi X!
Geometria Analityczna - Wzory na kartce, rysunki w głowie!
Zadanie: Oblicz odległość między dwoma punktami.
Krok 1: Mamy dwa punkty: A = (x₁, y₁) i B = (x₂, y₂). Wyobraź sobie mapę z dwoma miastami.
Krok 2: Wzór na odległość: |AB| = √((x₂ - x₁)² + (y₂ - y₁)² ). To jak Pitagoras dla punktów!
Przykład: A = (1, 2), B = (4, 6).
Krok 3: |AB| = √((4 - 1)² + (6 - 2)²) = √(3² + 4²) = √(9 + 16) = √25 = 5.
Odpowiedź: Odległość między punktami A i B wynosi 5. Narysuj to na kartce! Sprawdź, czy widzisz trójkąt prostokątny.
Równanie Prostej - Linia, która łączy
Równanie prostej to przepis na rysowanie linii na wykresie. Jak malowanie pędzlem na płótnie.
Równanie kierunkowe: y = ax + b. a to współczynnik kierunkowy (jak stromo linia idzie), b to wyraz wolny (gdzie przecina oś Y).
Równanie ogólne: Ax + By + C = 0.
Zadanie: Znajdź równanie prostej przechodzącej przez dwa punkty.
Krok 1: Mamy punkty A = (x₁, y₁) i B = (x₂, y₂).
Krok 2: Obliczamy współczynnik kierunkowy: a = (y₂ - y₁) / (x₂ - x₁). To jak nachylenie góry!
Krok 3: Podstawiamy współrzędne jednego z punktów (np. A) do równania y = ax + b i obliczamy b.
Przykład: A = (1, 3), B = (2, 5).
Krok 4: a = (5 - 3) / (2 - 1) = 2.
Krok 5: Podstawiamy A: 3 = 2 * 1 + b, więc b = 1.
Odpowiedź: Równanie prostej to y = 2x + 1. Narysuj tę prostą! Zobacz, jak przechodzi przez punkty A i B.
Ciągi - Liczby w szeregu!
Ciąg arytmetyczny to taki, gdzie każda kolejna liczba powstaje przez dodanie stałej wartości (r - różnica). Jak schody!
Wzór ogólny: aₙ = a₁ + (n - 1)r. a₁ to pierwszy wyraz, n to numer wyrazu.
Suma n początkowych wyrazów: Sₙ = (a₁ + aₙ)n / 2.
Ciąg geometryczny to taki, gdzie każda kolejna liczba powstaje przez pomnożenie przez stałą wartość (q - iloraz). Jak kwitnące drzewo, gałąź po gałęzi.
Wzór ogólny: aₙ = a₁ * q^(n - 1).
Suma n początkowych wyrazów (gdy q ≠ 1): Sₙ = a₁ * (1 - qⁿ) / (1 - q).
Zadanie: Oblicz sumę 10 początkowych wyrazów ciągu arytmetycznego, gdzie a₁ = 2, r = 3.
Krok 1: Obliczamy a₁₀ = 2 + (10 - 1) * 3 = 29.
Krok 2: S₁₀ = (2 + 29) * 10 / 2 = 155.
Odpowiedź: Suma 10 początkowych wyrazów to 155.
Trygonometria - Kąty i trójkąty!
Sinus, cosinus, tangens - to funkcje, które opisują relacje między bokami trójkąta prostokątnego i jego kątami. Jak przepis na trójkąt!
Definicje:
- sin α = bok naprzeciw kąta / przeciwprostokątna
- cos α = bok przyległy do kąta / przeciwprostokątna
- tan α = bok naprzeciw kąta / bok przyległy do kąta
Wartości dla kątów 30°, 45°, 60°: Naucz się ich na pamięć! To jak tabliczka mnożenia trygonometrii.
Zadanie: Oblicz pole trójkąta, mając dane dwa boki i kąt między nimi.
Wzór: P = ½ * a * b * sin γ, gdzie a i b to boki, a γ to kąt między nimi.
Przykład: a = 5, b = 8, γ = 30°. sin 30° = ½.
Krok 1: P = ½ * 5 * 8 * ½ = 10.
Odpowiedź: Pole trójkąta wynosi 10.
Pamiętaj, praktyka czyni mistrza! Rozwiązuj zadania, rysuj wykresy, szukaj analogii! Powodzenia na maturze!
![[Zad 97] Typowe zadanie maturalne za 5 pkt - technika rozwiązywania Najczestsze Zadania Maturalne Z Matematyki](https://margaretweigel.com/storage/img/zad-97-typowe-zadanie-maturalne-za-5-pkt-technika-rozwiazywania-684de9e123df0.jpg)