Cześć! Przygotowujesz się do egzaminu z etyki Alasdaira MacIntyre'a? Super, pomogę Ci uporządkować wiedzę.
Wprowadzenie do MacIntyre'a
Alasdair MacIntyre to ważna postać we współczesnej filozofii moralnej. Krytykuje on współczesne podejście do etyki.
Uważa, że moralność jest w kryzysie. Dlaczego? Bo straciliśmy wspólne rozumienie celu ludzkiego życia.
Nowoczesność, jego zdaniem, rozbiła tradycyjne struktury moralne.
Kluczowe Pojęcia
Zanim przejdziemy dalej, kilka ważnych terminów:
- Cnota: Trwała cecha charakteru, która pozwala nam dążyć do dobra.
- Praktyka: Forma ludzkiej działalności, która ma wewnętrzne standardy doskonałości. Przykład: gra w szachy, malarstwo.
- Tradycja: Żyjący argument dotyczący dobra. Przekazywana wiedza i wartości z pokolenia na pokolenie.
- Narracyjna jedność życia: Spójna historia naszego życia, która nadaje mu sens.
Krytyka Nowoczesności
MacIntyre uważa, że Oświecenie ponosi winę za obecny stan etyki.
Oświecenie odrzuciło tradycyjne autorytety. Chciało stworzyć etykę opartą na rozumie. Ale to się nie udało, zdaniem MacIntyre'a.
Dlaczego?
Bo rozum sam w sobie nie wystarcza, by określić, co jest dobre. Potrzebujemy kontekstu tradycji i wspólnoty.
Emotywizm to kolejna rzecz, którą krytykuje MacIntyre. Emotywizm mówi, że sądy moralne są tylko wyrazem emocji. Nie mają obiektywnej wartości.
MacIntyre uważa, że to prowadzi do relatywizmu moralnego. "Dla mnie to jest dobre, dla ciebie to jest złe" - i tyle.
Konsekwencje Krytyki Nowoczesności
MacIntyre twierdzi, że nowoczesność doprowadziła do:
- Brak spójnego języka moralnego. Różne osoby używają tych samych słów, ale rozumieją je inaczej.
- Fragmentacja życia. Trudno znaleźć sens i cel w życiu, które jest podzielone na różne sfery (praca, rodzina, hobby).
- Dominacja biurokracji i menedżerów. Osoby te kierują się efektywnością, a nie moralnymi wartościami.
Etyka Cnoty według MacIntyre'a
MacIntyre proponuje powrót do etyki cnoty. Inspiruje się Arystotelesem.
Etyka cnoty skupia się na tym, jaki człowiek ma być, a nie tylko na tym, co ma robić.
Cnoty są potrzebne do dobrego życia. Pomagają nam radzić sobie z trudnościami i osiągać cele.
Przykłady cnót: odwaga, sprawiedliwość, roztropność, uczciwość.
Cnoty nabywamy przez praktykę. Uczymy się być odważni, postępując odważnie.
Rola Praktyk
Praktyki są kluczowe dla rozwoju cnót.
Uczestnicząc w praktykach, uczymy się respektować standardy doskonałości. Rozwijamy umiejętności i cnoty.
Przykłady praktyk: gra w orkiestrze, prowadzenie badań naukowych.
Znaczenie Tradycji
MacIntyre podkreśla znaczenie tradycji.
Tradycje dostarczają nam ram moralnych. Uczą nas, co jest dobre, a co złe.
Tradycje nie są statyczne. Ewoluują w odpowiedzi na nowe wyzwania.
Musimy krytycznie analizować tradycje. Ale nie możemy ich odrzucać w całości.
Narracyjna Jedność Życia
MacIntyre mówi o narracyjnej jedności życia.
Nasze życie to historia. Powinna mieć spójny sens.
Cnoty pomagają nam tworzyć spójną narrację naszego życia.
Dzięki nim możemy radzić sobie z konfliktami i trudnościami. Możemy dążyć do dobra.
Konflikty Modernity
Współczesne konflikty są wynikiem braku wspólnego gruntu moralnego. Nie rozumiemy się nawzajem.
MacIntyre uważa, że powinniśmy szukać wspólnot, w których praktykuje się cnoty. W tych wspólnotach możemy znaleźć sens i cel życia.
To tam, gdzie tradycje są żywe, możemy na nowo odkryć etykę.
Podsumowanie
Pamiętaj:
- MacIntyre krytykuje nowoczesność za rozbicie tradycyjnych struktur moralnych.
- Uważa, że powinniśmy wrócić do etyki cnoty.
- Cnoty nabywamy przez praktykę w ramach tradycji.
- Nasze życie powinno mieć narracyjną jedność.
Powodzenia na egzaminie! Dasz radę!
