Zacznijmy naszą podróż po Wprowadzeniu do Metodologii autorstwa A. Młobockiego. Myśl o tym jak o mapie. Mapa prowadzi nas przez świat badań.
Czym jest Metodologia?
Wyobraź sobie, że jesteś kucharzem. Metodologia to zestaw przepisów. Przepisy mówią, jak przygotować danie. W badaniach, to plan, jak dojść do odpowiedzi.
Metodologia to nauka o metodach. Mówi, jak robić badania naukowe. Jak projektować eksperymenty. Jak zbierać dane. Jak analizować wyniki.
To jak budowanie domu. Potrzebujesz planu. Potrzebujesz narzędzi. Potrzebujesz wiedzieć, jak je używać. Metodologia daje Ci to wszystko.
Rodzaje metod
Istnieją różne "przepisy" na badania. Zależy, co chcesz ugotować (zbadać). Np. metody ilościowe. I jakościowe.
Metody ilościowe: Myśl o nich jak o mierzeniu składników. Używamy liczb i statystyk. Chcemy znaleźć zależności. Na przykład, ile osób popiera dany pomysł. Albo, jak szybko rośnie roślina.
Wyobraź sobie ankietę. Dużo pytań. Odpowiedzi w liczbach. Potem analizujesz te liczby. Szukasz trendów.
Metody jakościowe: To bardziej jak gotowanie bez przepisu. Skupiasz się na smaku. Na doświadczeniu. Na zrozumieniu.
To mogą być wywiady. Rozmowy z ludźmi. Obserwacje. Patrzysz, jak ludzie się zachowują. Starasz się zrozumieć, dlaczego.
Myśl o wywiadzie z pacjentem. Lekarz pyta o objawy. Słucha uważnie. Stara się zrozumieć, co się dzieje.
Projekt badawczy
Projekt badawczy to twój plan. To mapa. Prowadzi Cię przez cały proces badawczy.
To jak pisanie książki. Musisz mieć pomysł. Musisz wiedzieć, o czym chcesz pisać. Musisz mieć plan rozdziałów.
Kroki projektu badawczego:
1. Pytanie badawcze: Co chcesz zbadać? Co Cię interesuje?
To jak zagadka. Musisz ją rozwiązać. Na przykład: "Czy używanie smartfonów wpływa na koncentrację u dzieci?".
2. Hipotezy: Twoje przypuszczenia. Co myślisz, że się stanie?
To jak obstawianie zakładu. Myślisz, że wiesz, co się stanie. Na przykład: "Używanie smartfonów obniża koncentrację u dzieci".
3. Metody: Jak zbierzesz dane? Jak sprawdzisz swoje hipotezy?
To jak wybór narzędzi. Potrzebujesz odpowiednich narzędzi do pracy. Ankieta? Wywiad? Eksperyment?
4. Analiza danych: Co zrobisz z danymi? Jak je zinterpretujesz?
To jak składanie puzzli. Musisz połączyć elementy. Musisz znaleźć wzory.
5. Wnioski: Co Ci wyszło? Czy Twoje hipotezy się potwierdziły?
To jak ogłoszenie wyniku. Czy wygrałeś zakład? Czy rozwiązałeś zagadkę?
Zmienne
W badaniach mówimy o zmiennych. To rzeczy, które się zmieniają. Coś, co można zmierzyć. Coś, co ma wpływ na wynik.
Wyobraź sobie, że badasz, jak podlewanie wpływa na wzrost roślin. Podlewanie to zmienna. Wzrost to zmienna.
Zmienna niezależna: To, co zmieniasz. Co kontrolujesz.
To jak ustawianie temperatury w piekarniku. Ty decydujesz, jaka ma być temperatura.
Zmienna zależna: To, co mierzysz. Co się zmienia pod wpływem zmiennej niezależnej.
To jak obserwowanie, jak rośnie ciasto. Wzrost ciasta zależy od temperatury w piekarniku.
Etyka badań
Badania muszą być etyczne. To bardzo ważne. Musisz szanować ludzi. Musisz dbać o ich bezpieczeństwo.
To jak bycie lekarzem. Musisz przestrzegać przysięgi Hipokratesa. Musisz dbać o pacjentów.
Zasady etyczne:
1. Zgoda: Ludzie muszą wiedzieć, w czym biorą udział. Muszą się na to zgodzić.
2. Prywatność: Musisz chronić dane osobowe. Nie możesz ich ujawniać.
3. Anonimowość: Nie możesz ujawniać, kto co powiedział. Musisz zachować anonimowość.
4. Brak szkody: Nie możesz nikomu zaszkodzić. Ani fizycznie, ani psychicznie.
5. Uczciwość: Musisz być uczciwy. Nie możesz fałszować wyników.
Pamiętaj, że metodologia to narzędzie. Pomaga nam zrozumieć świat. Używaj go odpowiedzialnie!
Młobocki daje nam solidne podstawy. Teraz możesz zacząć własne badania!
