Liczby Rzymskie Do 3000 Zadania

Witaj! Ruszamy w podróż do starożytnego Rzymu!

Nauczymy się zapisywać liczby rzymskie do 3000.

Podstawowe symbole

Wyobraź sobie, że masz zestaw klocków.

Każdy klocek ma wartość:

• I = 1 (Jak jeden palec)
• V = 5 (Jak dłoń z odchylonym kciukiem)
• X = 10 (Dwie skrzyżowane dłonie)
• L = 50 (Połowa litery C, która oznacza 100)
• C = 100 (Centum – łac. sto)
• D = 500 (Połowa litery M, która oznacza 1000)
• M = 1000 (Mille – łac. tysiąc)

Spójrz na to wizualnie:

I V X L C D M

1 5 10 50 100 500 1000

Zasady budowania liczb

Teraz połączymy klocki, żeby tworzyć większe liczby.

Dodawanie

Gdy mniejsza wartość stoi za większą, dodajemy.

Na przykład: VI = 5 + 1 = 6 (V + I)

Inny przykład: XI = 10 + 1 = 11 (X + I)

Pomyśl o tym jak o dodawaniu klocków do wieży.

XX = 10 + 10 = 20

XXX = 10 + 10 + 10 = 30

Odejmowanie

Gdy mniejsza wartość stoi przed większą, odejmujemy.

Na przykład: IV = 5 - 1 = 4 (V - I)

Inny przykład: IX = 10 - 1 = 9 (X - I)

Wyobraź sobie, że zdejmujesz klocek z wieży.

Ważne: Odejmować możemy tylko od najbliższej większej wartości.

Możemy odejmować tylko I od V i X, X od L i C, oraz C od D i M.

Na przykład: Nie zapiszemy 99 jako IC (100 - 1). Zamiast tego użyjemy XCIX (90 + 9), czyli (100-10)+(10-1).

Powtarzanie

Symbole I, X, C i M możemy powtarzać maksymalnie trzy razy.

III = 3 (1+1+1)

XXX = 30 (10+10+10)

CCC = 300 (100+100+100)

MMM = 3000 (1000+1000+1000)

Symbole V, L i D nie mogą się powtarzać.

Przykłady liczb rzymskich

Teraz zobaczmy kilka przykładów:

• 1 = I
• 2 = II
• 3 = III
• 4 = IV
• 5 = V
• 6 = VI
• 7 = VII
• 8 = VIII
• 9 = IX
• 10 = X
• 11 = XI
• 12 = XII
• 13 = XIII
• 14 = XIV
• 15 = XV
• 16 = XVI
• 17 = XVII
• 18 = XVIII
• 19 = XIX
• 20 = XX
• 30 = XXX
• 40 = XL (50 - 10)
• 50 = L
• 60 = LX (50 + 10)
• 70 = LXX (50 + 10 + 10)
• 80 = LXXX (50 + 10 + 10 + 10)
• 90 = XC (100 - 10)
• 100 = C
• 200 = CC
• 300 = CCC
• 400 = CD (500 - 100)
• 500 = D
• 600 = DC (500 + 100)
• 700 = DCC (500 + 100 + 100)
• 800 = DCCC (500 + 100 + 100 + 100)
• 900 = CM (1000 - 100)
• 1000 = M
• 2000 = MM
• 3000 = MMM

Liczby złożone

Spróbujmy zapisać bardziej skomplikowane liczby.

1984 = 1000 + 900 + 80 + 4 = M + CM + LXXX + IV = MCMLXXXIV

2499 = 2000 + 400 + 90 + 9 = MM + CD + XC + IX = MMCDXCIX

Zauważ, że rozbijamy liczbę na części: tysiące, setki, dziesiątki i jedności.

Zadania

Zamień na liczby rzymskie:

1. 42
2. 117
3. 563
4. 944
5. 1410
6. 2023
7. 2999

Zamień na liczby arabskie:

1. XIV
2. LIX
3. CCLXXXII
4. CDXLIV
5. MCMLXVII
6. MMXXI
7. MMCMXCIX

Podsumowanie

Liczby rzymskie to ciekawy system zapisu liczb.

Pamiętaj o klockach, dodawaniu, odejmowaniu i powtarzaniu symboli.

Powodzenia w dalszej nauce!