Wyobraź sobie majestatyczną bramę pałacu, strzeżoną przez potężne, skrzydlate istoty. Te kamienne posągi, łączące w sobie siłę lwa lub byka z mądrością ludzkiej głowy i lotem orła, to Lamassu. Przyjrzymy się im bliżej, skupiając się na tych, które zdobiły bramy pałacu Sargona II.
Czym są Lamassu?
Lamassu to asyryjskie bóstwa opiekuńcze. Wyobrażano je sobie jako hybrydy. Łączyły cechy człowieka, byka lub lwa, orła i boga. Ich zadaniem była ochrona domów, świątyń i miast przed złymi mocami.
Posągi te umieszczano zwykle parami. Stały po obu stronach wejść. Miały za zadanie odstraszać intruzów. Symbolizowały moc króla i jego imperium. Ich obecność miała zapewniać pomyślność i bezpieczeństwo mieszkańcom.
Lamassu z Bram Pałacu Sargona II
Pałac Sargona II w Dur-Sharrukin (obecnie Khorsabad w Iraku) był imponującą budowlą. Został wzniesiony w VIII wieku p.n.e. Lamassu strzegły monumentalnych bram. Były jednymi z najbardziej charakterystycznych elementów architektonicznych pałacu.
Posągi te wykonano z alabastru. Miały imponujące rozmiary. Niektóre z nich osiągały wysokość ponad 5 metrów. Przedstawiały skrzydlate byki lub lwy z ludzkimi głowami. Ich brody były starannie uformowane we wzory. Ich korony ozdobione były rogami, symbolami boskości.
Wygląd i Symbolika
Lamassu z pałacu Sargona II charakteryzują się szczegółowym wykonaniem. Rzeźbiarze starannie oddali każdy detal. Zarówno muskulaturę zwierzęcą, jak i rysy twarzy ludzkiej. Ich skrzydła są bogato zdobione piórami. Całość emanuje siłą i majestatem.
Połączenie cech zwierzęcych i ludzkich miało głęboką symbolikę. Byk lub lew reprezentował siłę i odwagę. Ludzka głowa symbolizowała inteligencję i mądrość. Skrzydła zapewniały zdolność do szybkiego przemieszczania się i obserwacji.
Obecność rogów na koronie Lamassu podkreślała ich boski status. Miały być pośrednikami między światem ludzi a światem bogów. Chroniły króla i jego królestwo przed wpływami złych duchów.
Perspektywa i Iluzja Optyczna
Ciekawostką jest, że Lamassu z pałacu Sargona II mają pięć nóg. Patrząc na posąg z przodu, widzimy dwie nogi stojące nieruchomo. Daje to wrażenie stabilności. Patrząc z boku, widzimy cztery nogi w ruchu. Sugestię dynamiki i gotowości do działania. To przykład mistrzowskiego wykorzystania perspektywy i iluzji optycznej.
Dzięki temu zabiegowi, Lamassu wydawały się być zawsze gotowe do obrony. Niezależnie od punktu widzenia obserwatora. Jest to świadectwo wysokiego poziomu umiejętności rzeźbiarskich i znajomości zasad optyki w starożytnej Asyrii.
Znaczenie i Dziedzictwo
Lamassu z pałacu Sargona II to ważne świadectwo kultury i sztuki asyryjskiej. Są one symbolem potęgi imperium asyryjskiego. Reprezentują wiarę w duchy opiekuńcze. Dzięki nim badacze mogą lepiej zrozumieć religię i wierzenia starożytnych Asyryjczyków.
Oryginalne Lamassu z Dur-Sharrukin można podziwiać w muzeach. Na przykład w Luwrze w Paryżu. Stanowią inspirację dla artystów i badaczy. Przypominają o bogatej historii i kulturze starożytnego Bliskiego Wschodu.
Ich wizerunki są obecne w literaturze i sztuce współczesnej. Lamassu stały się uniwersalnym symbolem ochrony i siły. Nadal fascynują ludzi na całym świecie. Świadczą o geniuszu starożytnych cywilizacji.
