Ocena stanu poszkodowanego to kluczowy element udzielania pierwszej pomocy.
Musisz szybko zidentyfikować osoby najbardziej potrzebujące natychmiastowej interwencji.
Stan Zagrożenia Życia: Co to Znaczy?
Stan zagrożenia życia to sytuacja, w której funkcje życiowe człowieka są zaburzone do tego stopnia, że bez natychmiastowej pomocy nastąpi zgon.
Wyobraź sobie silnik samochodu. Jeśli brakuje oleju (brak tlenu), przegrzewa się (niewydolność oddechowa) i w końcu przestaje działać (zatrzymanie krążenia).
Podobnie jest z człowiekiem.
Kryteria Stanu Zagrożenia Życia
Istnieje kilka podstawowych kryteriów, które pozwalają stwierdzić, czy poszkodowany jest w stanie zagrożenia życia.
Są to:
- Brak świadomości: Osoba nie reaguje na bodźce zewnętrzne.
- Brak oddechu lub nieprawidłowy oddech: Bardzo wolny, płytki, nieregularny lub w ogóle nieobecny.
- Brak krążenia (tętna): Niewyczuwalne tętno na dużych tętnicach (np. szyjnej).
- Ciężki uraz: Rozległe oparzenia, poważne złamania, obrażenia głowy, klatki piersiowej lub brzucha.
- Nagłe pogorszenie stanu: Gwałtowne osłabienie, duszność, ból w klatce piersiowej.
Pomyśl o tym jak o lampkach kontrolnych w samochodzie. Zapalenie się którejkolwiek z lampek (brak oddechu, brak świadomości) sygnalizuje poważny problem.
Jak Rozpoznać Zagrożenie Życia?
Oto kilka kroków, które powinieneś podjąć, aby ocenić stan poszkodowanego:
- Sprawdź świadomość: Delikatnie potrząśnij poszkodowanego i głośno zapytaj: "Czy wszystko w porządku?".
- Sprawdź oddech: Obserwuj ruchy klatki piersiowej, posłuchaj oddechu i spróbuj wyczuć powietrze na swoim policzku.
- Sprawdź krążenie: Spróbuj wyczuć tętno na tętnicy szyjnej (z boku szyi).
Wyobraź sobie, że szukasz klucza. Musisz dokładnie sprawdzić każdy zakamarek (oddech, tętno, świadomość), aby znaleźć właściwy.
Brak Świadomości: Co Dalej?
Jeśli poszkodowany jest nieprzytomny, ale oddycha, ułóż go w pozycji bezpiecznej (bocznej ustalonej).
Pomyśl o tym jak o ustawieniu koła, aby samochód mógł bezpiecznie stać na pochyłości.
Jeśli poszkodowany jest nieprzytomny i nie oddycha (lub oddycha nieprawidłowo), natychmiast rozpocznij resuscytację krążeniowo-oddechową (RKO).
Brak Oddechu: Jak Działać?
RKO to połączenie uciśnięć klatki piersiowej i oddechów ratowniczych.
Uciśnięcia klatki piersiowej pobudzają krążenie krwi.
Wyobraź sobie pompę wodną. Uciśnięcia klatki piersiowej działają jak pompowanie, aby krew dotarła do mózgu i innych ważnych narządów.
Oddechy ratownicze dostarczają tlen do płuc.
Pomyśl o tym jak o napełnianiu balonu powietrzem. Oddechy ratownicze pomagają wypełnić płuca tlenem.
Ciężkie Urazy: Co Robić?
W przypadku ciężkich urazów, takich jak rozległe oparzenia lub poważne złamania, najważniejsze jest zabezpieczenie miejsca urazu i wezwanie pomocy.
Wyobraź sobie budowę. Musisz zabezpieczyć teren (miejsce urazu), aby nikt nie ucierpiał i wezwać specjalistów (pogotowie), aby dokończyli pracę.
Staraj się unieruchomić złamaną kończynę, aby zapobiec dalszym uszkodzeniom.
Pamiętaj o opanowaniu krwotoku poprzez bezpośredni ucisk na ranę.
Pamiętaj!
Czas jest najważniejszy. Im szybciej zaczniesz działać, tym większe szanse na uratowanie życia.
Wezwij pomoc jak najszybciej! Powiedz dyspozytorowi, że poszkodowany jest w stanie zagrożenia życia i podaj dokładną lokalizację.
Nie bój się działać! Nawet jeśli nie masz doświadczenia, próba udzielenia pomocy jest lepsza niż bierność.
Wyobraź sobie bieg z przeszkodami. Nie musisz być idealny, ale musisz spróbować pokonać każdą przeszkodę (brak oddechu, brak świadomości), aby dotrzeć do mety (uratować życie).
Utrzymuj spokój i działaj zgodnie z zasadami pierwszej pomocy.
