Wyobraź sobie, że masz układankę LEGO.
Chcesz zbudować samochód.
Instrukcja mówi, jakich klocków użyć i w jakiej kolejności.
Ale Ty, zamiast tego, budujesz coś zupełnie innego – na przykład helikopter.
Technicznie użyłeś klocków LEGO, ale efekt jest inny niż zamierzony.
I to jest trochę jak z Klauzulą Obejścia Prawa Podatkowego (KLAUZULA GAAR), która weszła w życie w Polsce w 2018 roku.
Czym jest Klauzula GAAR?
Klauzula GAAR to specjalny przepis.
Jej zadaniem jest zapobieganie sytuacjom, w których ktoś celowo wykorzystuje przepisy podatkowe w sposób sprzeczny z ich celem.
Inaczej mówiąc, to tak, jakbyś chciał zapłacić jak najmniej podatku, używając sprytnych sztuczek prawnych, ale w sposób, który nie jest uczciwy.
Wyobraź sobie labirynt.
Celem jest dotarcie do wyjścia (niskiego podatku).
Możesz iść prosto, zgodnie z zasadami.
Albo możesz znaleźć skróty i ukryte przejścia (sztuczki prawne).
Klauzula GAAR ma uniemożliwić korzystanie z tych nieuczciwych skrótów.
Jak to działa?
Klauzula GAAR działa, gdy spełnione są pewne warunki.
Po pierwsze, musi istnieć korzyść podatkowa. To znaczy, że zapłaciłeś mniej podatku niż byś zapłacił, gdybyś działał normalnie.
Po drugie, Twoje działanie musi być sztuczne.
To znaczy, że nie miało realnego uzasadnienia ekonomicznego, poza unikaniem podatku.
To jak zbudowanie helikoptera z LEGO tylko po to, żeby nie musieć kupować prawdziwego helikoptera.
Trzeci warunek to sprzeczność z przedmiotem lub celem ustawy.
Twoje działanie musi być sprzeczne z tym, co ustawodawca chciał osiągnąć, tworząc dany przepis.
Jeśli Urząd Skarbowy uzna, że spełnione są te warunki, może zakwestionować Twoją transakcję i nakazać zapłatę wyższego podatku.
Przykłady zastosowania Klauzuli GAAR
Przykład 1: Spółka A ma zysk i musi zapłacić podatek.
Zakłada więc spółkę B w raju podatkowym (gdzie podatki są bardzo niskie).
Następnie przekazuje swój zysk do spółki B.
W ten sposób płaci znacznie niższy podatek.
Urząd Skarbowy może uznać to za obejście prawa podatkowego, ponieważ celem tej transakcji było jedynie uniknięcie opodatkowania.
Przykład 2: Dwie firmy zawierają umowę, która pozornie ma sens ekonomiczny.
Ale w rzeczywistości, jedynym celem tej umowy jest obniżenie podatku jednej z firm.
Na przykład, firma sprzedaje aktywa innej firmie po zawyżonej cenie, aby wygenerować stratę podatkową.
Klauzula GAAR może zostać zastosowana, jeśli celem transakcji jest wyłącznie uzyskanie korzyści podatkowej, bez realnego uzasadnienia biznesowego.
Jak uniknąć problemów z Klauzulą GAAR?
Najważniejsze to działać zgodnie z prawem i mieć solidne uzasadnienie ekonomiczne dla swoich transakcji.
Zanim podejmiesz jakąkolwiek decyzję, która może mieć wpływ na Twoje podatki, skonsultuj się z doradcą podatkowym.
Upewnij się, że Twoje działania mają realny sens biznesowy, a nie tylko służą unikaniu podatków.
Pamiętaj: Uczciwość to najlepsza strategia.
Podsumowanie
Klauzula GAAR to narzędzie, które ma zapobiegać unikaniu opodatkowania w sposób sprzeczny z prawem.
Jeśli działasz uczciwie i masz realne uzasadnienie ekonomiczne dla swoich transakcji, nie musisz się jej obawiać.
Ale jeśli próbujesz sprytnie ominąć przepisy, ryzykujesz, że Urząd Skarbowy zakwestionuje Twoje działania i nakaże zapłatę wyższego podatku.
Myśl o tym jak o zasadzie fair play w grze podatkowej.
Gra powinna być uczciwa, a każdy powinien płacić podatki zgodnie z zasadami.
I taka jest idea Klauzuli GAAR.
