Hej! Przygotowujesz się do kartkówki z liczebników w klasie 5? Super! Pomożemy Ci ogarnąć temat. Spokojnie, dasz radę!
Co to są liczebniki?
Liczebniki to wyrazy, które odpowiadają na pytania ile? który z kolei? Mówią nam o ilości lub kolejności.
Rodzaje liczebników
Mamy kilka rodzajów liczebników. Najważniejsze, które musisz znać to:
- Liczebniki główne
- Liczebniki porządkowe
- Liczebniki ułamkowe
Liczebniki Główne
Liczebniki główne odpowiadają na pytanie: ile?
Przykłady:
- jeden, dwa, trzy, cztery, pięć, sześć...
- dziesięć, dwadzieścia, trzydzieści...
- sto, dwieście, trzysta...
- tysiąc, milion, miliard...
Pamiętaj o odmianie! Liczebniki główne odmieniają się przez przypadki (mianownik, dopełniacz, celownik, biernik, narzędnik, miejscownik, wołacz). Na przykład: dwa, dwóch, dwóm, dwa, dwoma, dwóch.
Zwróć uwagę na liczebniki dwa, trzy, cztery. One rządzą się swoimi prawami, jeśli chodzi o łączenie z rzeczownikami! Na przykład: dwa jabłka, trzy psy, cztery koty. Po tych liczebnikach rzeczownik jest w mianowniku liczby mnogiej.
Liczebniki od pięciu w górę wymagają, aby rzeczownik był w dopełniaczu liczby mnogiej. Na przykład: pięć jabłek, sześć psów, siedem kotów.
Liczebniki Porządkowe
Liczebniki porządkowe odpowiadają na pytanie: który z kolei?
Przykłady:
- pierwszy, drugi, trzeci, czwarty, piąty...
- dziesiąty, dwudziesty, trzydziesty...
- setny, dwusetny, trzystny...
- tysięczny, milionowy, miliardowy...
One też się odmieniają! Przez przypadki, liczby i rodzaje. Musisz dopasować je do rzeczownika, z którym występują. Na przykład: pierwszy uczeń, pierwsza uczennica, pierwsze zadanie.
Pamiętaj o pisowni! Zwróć uwagę na pisownię zakończeń. Na przykład: pierwszy (nie "pierwszyj"), drugi (nie "drugij").
Liczebniki Ułamkowe
Liczebniki ułamkowe oznaczają części całości.
Przykłady:
- pół, półtora
- jedna druga, jedna trzecia, jedna czwarta...
- dwie piąte, trzy ósme...
Pół i półtora są trochę wyjątkowe. Pół łączy się z rzeczownikiem w dopełniaczu: pół jabłka. Półtora łączy się z rzeczownikiem w dopełniaczu liczby pojedynczej, jeśli rzeczownik jest rodzaju męskiego lub nijakiego, albo w dopełniaczu liczby mnogiej, jeśli rzeczownik jest rodzaju żeńskiego. Na przykład: półtora jabłka, półtorej godziny.
Przy ułamkach większych niż jeden, licznik jest liczbą mnogą (dwie, trzy, cztery...), a mianownik jest liczebnikiem porządkowym w dopełniaczu. Na przykład: dwie piąte (dwie piąte czego?), trzy ósme (trzy ósme czego?).
Jak się uczyć?
Powtarzaj! Regularnie powtarzaj liczebniki i ich odmiany. Im więcej razy to zrobisz, tym lepiej je zapamiętasz.
Ćwicz! Rób ćwiczenia. W podręczniku, w zeszycie ćwiczeń, w internecie. Im więcej ćwiczysz, tym lepiej rozumiesz zasady.
Twórz zdania! Układaj własne zdania z liczebnikami. To pomoże Ci zrozumieć, jak ich używać w praktyce.
Pisz! Przepisz listę liczebników i ich odmiany kilka razy. To pomoże Ci zapamiętać pisownię.
Ucz się na głos! Czytaj liczebniki i ich odmiany na głos. To pomoże Ci zapamiętać wymowę.
Nie bój się pytać! Jeśli czegoś nie rozumiesz, zapytaj nauczyciela, rodzica lub kogoś, kto dobrze zna temat.
Przykładowe zadania
Spróbuj rozwiązać te zadania:
- Napisz liczebnikami słownie: 7, 12, 21, 100, 1000.
- Odmień przez przypadki liczebnik dwa.
- Uzupełnij zdania, używając odpowiedniej formy liczebnika:
- Mam ... (trzy) siostry.
- Potrzebuję ... (pół) chleba.
- To jest ... (pierwszy) raz.
- Napisz ułamki słownie: 1/2, 1/4, 3/5.
Podsumowanie
Zapamiętaj:
- Liczebniki mówią nam o ilości lub kolejności.
- Mamy liczebniki główne (ile?), liczebniki porządkowe (który z kolei?) i liczebniki ułamkowe.
- Liczebniki się odmieniają!
- Ćwicz, ćwicz, ćwicz!
Dasz radę! Powodzenia na kartkówce!
