Dzisiaj porozmawiamy o pewnym schorzeniu oczu. Nazywa się ono Jaskra Pierwotna z Zamkniętym Kątem Przesączania. Brzmi skomplikowanie, prawda? Ale postaram się wytłumaczyć to w prosty sposób. Podzielimy to na mniejsze części.
Co to jest jaskra?
Zacznijmy od podstaw. Jaskra to grupa chorób oczu. Uszkadzają one nerw wzrokowy. Nerw wzrokowy jest jak kabel. Przesyła informacje z oka do mózgu. Bez niego nie widzimy.
Wyobraź sobie, że masz kamerę. Kamera rejestruje obraz. Kabel łączy kamerę z komputerem. Komputer wyświetla obraz. Jeśli kabel jest uszkodzony, obraz nie dotrze do komputera. Podobnie jest z okiem i mózgiem.
Uszkodzenie nerwu wzrokowego w jaskrze często wiąże się z podwyższonym ciśnieniem wewnątrzgałkowym. To ciśnienie wewnątrz oka. Jest to podobne do ciśnienia w oponie samochodowej. Jeśli ciśnienie jest za wysokie, opona może pęknąć. W oku, za wysokie ciśnienie może uszkodzić nerw wzrokowy.
Kąt przesączania – co to takiego?
W oku stale produkowany jest płyn. Ten płyn nazywa się cieczą wodnistą. Ciecz wodnista odżywia struktury oka. Musi ona gdzieś odpływać, aby ciśnienie w oku było odpowiednie.
Wyobraź sobie zlewozmywak. Do zlewozmywaka wlewa się woda z kranu. Odpływ w zlewozmywaku pozwala wodzie spływać. Jeśli odpływ jest zatkany, woda zacznie się gromadzić. Podobnie jest w oku. Jeśli odpływ cieczy wodnistej jest zatkany, ciśnienie w oku wzrośnie.
Kąt przesączania to właśnie ten "odpływ" w oku. Jest to miejsce, gdzie ciecz wodnista opuszcza oko. Znajduje się on w miejscu połączenia rogówki (przezroczysta przednia część oka) i tęczówki (kolorowa część oka).
Jaskra z zamkniętym kątem – na czym polega problem?
W Jaskrze Pierwotnej z Zamkniętym Kątem Przesączania kąt przesączania jest zablokowany. Ciecz wodnista nie może swobodnie odpływać z oka. Ciśnienie wewnątrz oka gwałtownie wzrasta. Może to prowadzić do szybkiego uszkodzenia nerwu wzrokowego.
Wyobraź sobie, że masz węża ogrodowego. Wąż jest podłączony do kranu. Jeśli zagiąłeś wąż, woda nie może przepływać swobodnie. Ciśnienie w wężu wzrośnie. Podobnie jest w oku. Zablokowany kąt przesączania powoduje wzrost ciśnienia w oku.
Zamknięcie kąta przesączania może być nagłe (ostry atak jaskry) lub stopniowe (przewlekła jaskra z zamkniętym kątem). Ostre ataki jaskry są bardzo bolesne i wymagają natychmiastowej pomocy lekarskiej.
Różnica między jaskrą z otwartym i zamkniętym kątem
Istnieje inny rodzaj jaskry. Nazywa się ona Jaskrą Pierwotną z Otwartym Kątem Przesączania. W tym przypadku kąt przesączania jest otwarty. Ale ciecz wodnista odpływa zbyt wolno. Ciśnienie w oku wzrasta stopniowo. Często nie ma żadnych objawów we wczesnych stadiach.
Pomyśl o rurze kanalizacyjnej. W jaskrze z otwartym kątem rura jest częściowo zatkana. Woda spływa, ale bardzo powoli. W jaskrze z zamkniętym kątem rura jest całkowicie zatkana. Woda w ogóle nie spływa.
Jaskra z otwartym kątem rozwija się powoli. Ludzie często nie zdają sobie sprawy, że mają jaskrę, dopóki nie nastąpi poważne uszkodzenie wzroku. Jaskra z zamkniętym kątem może powodować nagłe i ostre objawy. Wymaga natychmiastowej interwencji.
Objawy Jaskry Pierwotnej z Zamkniętym Kątem Przesączania
Objawy Jaskry Pierwotnej z Zamkniętym Kątem Przesączania mogą być różne. Zależą od tego, czy jest to atak ostry czy przewlekły. W przypadku ostrego ataku mogą wystąpić następujące objawy:
- Silny ból oka
- Zamglone widzenie
- Widzenie kolorowych aureoli wokół świateł
- Nudności i wymioty
- Zaczerwienienie oka
- Twarde oko (w dotyku)
Przewlekła jaskra z zamkniętym kątem może nie dawać żadnych objawów we wczesnych stadiach. Z czasem może dochodzić do stopniowego pogarszania się pola widzenia. Ludzie mogą zauważyć, że gorzej widzą na boki.
Kto jest narażony na jaskrę z zamkniętym kątem?
Niektóre osoby są bardziej narażone na rozwój Jaskry Pierwotnej z Zamkniętym Kątem Przesączania. Do czynników ryzyka należą:
- Wiek (osoby starsze są bardziej narażone)
- Płeć (kobiety są bardziej narażone)
- Pochodzenie etniczne (osoby pochodzenia azjatyckiego i eskimoskiego są bardziej narażone)
- Krótkowzroczność (dalekowzroczność)
- Cienka rogówka
- Historia rodzinna jaskry
Diagnostyka i leczenie
Aby zdiagnozować Jaskrę Pierwotną z Zamkniętym Kątem Przesączania, lekarz okulista przeprowadzi badanie oczu. Zmierz ciśnienie w oku. Obejrzy kąt przesączania. Przeprowadzi badanie pola widzenia. Może zlecić dodatkowe badania, takie jak gonioskopia (badanie kąta przesączania za pomocą specjalnej soczewki) i OCT (optyczna koherentna tomografia - obrazowanie nerwu wzrokowego).
Leczenie Jaskry Pierwotnej z Zamkniętym Kątem Przesączania ma na celu obniżenie ciśnienia w oku. Można to osiągnąć za pomocą leków (krople do oczu, tabletki) lub zabiegów chirurgicznych. Jednym z najczęstszych zabiegów jest irydotomia laserowa. Wytwarza się mały otwór w tęczówce. Umożliwia on cieczy wodnistej swobodny przepływ do kąta przesączania.
W przypadku ostrego ataku jaskry konieczne jest natychmiastowe leczenie. Ma na celu szybkie obniżenie ciśnienia w oku. Zapobiega trwałemu uszkodzeniu nerwu wzrokowego.
Podsumowanie
Jaskra Pierwotna z Zamkniętym Kątem Przesączania to poważna choroba oczu. Prowadzi do uszkodzenia nerwu wzrokowego. Może powodować utratę wzroku. Wczesna diagnoza i leczenie są kluczowe. Pomagają zapobiec poważnym powikłaniom.
Pamiętaj, regularne badania okulistyczne są bardzo ważne. Zwłaszcza jeśli masz czynniki ryzyka. Nie lekceważ żadnych problemów ze wzrokiem. Skonsultuj się z lekarzem okulistą.
