Masz katar, kaszel, boli Cię gardło? Prawdopodobnie dopadło Cię zapalenie górnych dróg oddechowych. To bardzo powszechne, szczególnie w sezonie jesienno-zimowym. Ważne jest, aby wiedzieć, co się z Tobą dzieje i jak to leczyć.
Co to jest zapalenie górnych dróg oddechowych?
Zapalenie górnych dróg oddechowych to nic innego jak infekcja atakująca nos, zatoki, gardło i krtań. Wyobraź sobie, że Twoje drogi oddechowe to taki system rur, który doprowadza powietrze do płuc. Górna część tego systemu to właśnie te miejsca, które atakuje infekcja. To tak, jakby w rurach pojawił się "korek", utrudniający przepływ powietrza.
Przyczyną tego "korka" są najczęściej wirusy. Czasami, choć rzadziej, za infekcję odpowiadają bakterie. Wirusy i bakterie to takie małe "potworki", które wnikają do naszego organizmu i powodują chorobę. Kiedy organizm walczy z infekcją, pojawiają się objawy, które dobrze znasz.
Objawy, czyli co czujesz?
Objawy zapalenia górnych dróg oddechowych mogą być różne. Najczęściej występuje katar, czyli wydzielina z nosa. Może być wodnista, gęsta, a nawet ropna. To tak, jakby Twój nos "płakał" z powodu infekcji. Kolejny częsty objaw to ból gardła, który utrudnia przełykanie. Czujesz drapanie, pieczenie, a czasem ostry ból. To tak, jakby ktoś "drapał" Cię w gardle szorstkim papierem.
Do tego dochodzi kaszel, który może być suchy lub mokry. Suchy kaszel jest męczący i drażniący, a mokry kaszel wiąże się z odkrztuszaniem wydzieliny. Kaszel to próba usunięcia "korka" z dróg oddechowych. Możesz mieć również ból głowy, stan podgorączkowy lub gorączkę, ból mięśni i ogólne osłabienie. Czujesz się po prostu "rozbity" i nie masz na nic siły.
Kiedy antybiotyk jest potrzebny?
To najważniejsze pytanie! Antybiotyki działają tylko na bakterie. Nie działają na wirusy! Jeśli Twoją infekcję wywołał wirus (a to najczęstszy przypadek), antybiotyk Ci nie pomoże. Podawanie antybiotyku bez potrzeby to błąd, ponieważ przyczynia się do rozwoju antybiotykooporności. To oznacza, że bakterie stają się odporne na działanie antybiotyków i leczenie staje się trudniejsze. Wyobraź sobie, że dajesz "paliwo" bakteriom, żeby stały się silniejsze.
Kiedy więc lekarz przepisuje antybiotyk? Dzieje się tak, gdy podejrzewa infekcję bakteryjną. Objawy, które mogą na to wskazywać, to na przykład: wysoka gorączka utrzymująca się kilka dni, ropny katar o bardzo intensywnym kolorze, silny ból gardła z białymi nalotami (angina ropna), ból zatok nasilający się przy pochylaniu. Lekarz może również zlecić dodatkowe badania, np. wymaz z gardła, aby potwierdzić obecność bakterii.
Jaki antybiotyk na zapalenie górnych dróg oddechowych?
To decyzja należy do lekarza! Nigdy nie bierz antybiotyku na własną rękę! Lekarz, po zbadaniu Cię i ocenie objawów, dobierze odpowiedni antybiotyk. Rodzaj antybiotyku zależy od rodzaju bakterii, która wywołała infekcję, oraz od Twojej historii chorób i ewentualnych uczuleń.
Często stosowane antybiotyki w leczeniu bakteryjnych infekcji górnych dróg oddechowych to penicyliny (np. Amoksycylina), makrolidy (np. Azytromycyna) i cefalosporyny. Lekarz dobierze ten, który będzie najbardziej skuteczny i najbezpieczniejszy dla Ciebie. Pamiętaj, że każdy organizm jest inny i reaguje na leki inaczej.
Ważne jest, aby przyjąć całą przepisana dawkę antybiotyku, nawet jeśli poczujesz się lepiej po kilku dniach. Przerwanie kuracji może spowodować, że bakterie nie zostaną całkowicie zniszczone i infekcja powróci. To tak, jakbyś "wyłączył" tylko część wrogów, a reszta wróciła ze zdwojoną siłą.
Co robić, gdy nie potrzebujesz antybiotyku?
Jeśli infekcja jest wirusowa, antybiotyk nie pomoże. W takim przypadku stosuje się leczenie objawowe. Oznacza to, że łagodzisz objawy choroby, aby poczuć się lepiej. Co możesz zrobić?
Przede wszystkim odpoczywaj! Twój organizm potrzebuje siły do walki z infekcją. Połóż się do łóżka i pozwól mu odpocząć. To tak, jakbyś dał swojemu organizmowi "ładowarkę" do baterii. Pij dużo płynów! Woda, herbata, rosół – wszystko, co pomoże nawodnić organizm i rozrzedzić wydzielinę. Możesz stosować leki przeciwbólowe i przeciwgorączkowe, takie jak paracetamol lub ibuprofen, aby obniżyć gorączkę i złagodzić ból głowy i mięśni.
Na katar pomogą krople do nosa z roztworem soli fizjologicznej lub leki obkurczające naczynia krwionośne. Na ból gardła dobre są pastylki do ssania, płukanki z roztworem soli lub naparami ziołowymi (np. rumianek, szałwia). Pamiętaj, że leczenie objawowe ma na celu złagodzenie objawów, a nie wyleczenie infekcji. To tak, jakbyś naprawiał dziury w dachu podczas deszczu – to pomaga, ale nie rozwiązuje problemu w całości.
Kiedy iść do lekarza?
Zawsze warto skonsultować się z lekarzem, jeśli masz wątpliwości. Idź do lekarza, jeśli: objawy są bardzo nasilone, gorączka utrzymuje się dłużej niż kilka dni, masz trudności z oddychaniem, ból w klatce piersiowej, odkrztuszasz ropną wydzielinę, objawy nie ustępują po kilku dniach leczenia objawowego. Lekarz oceni Twój stan i zdecyduje, czy potrzebujesz antybiotyku, czy wystarczy leczenie objawowe.
Pamiętaj, że zdrowie jest najważniejsze! Nie lekceważ objawów i dbaj o siebie. W razie wątpliwości zawsze skonsultuj się z lekarzem. Zdrowia!
