Witaj! Przygotowujesz się do sprawdzianu z ortografii? Świetnie! Spróbujmy razem zrozumieć, jaką regułę ortograficzną obrazuje dany przykład.
Zasady Ogólne
Pamiętaj, że polska ortografia ma wiele zasad. Niektóre są proste, inne bardziej skomplikowane. Najważniejsze to ćwiczyć i analizować różne przykłady.
Zacznijmy od podstaw. Czy przykład dotyczy pisowni rz czy ż? A może u czy ó?
Rz czy Ż?
To jedno z najczęstszych pytań! Kiedy piszemy rz, a kiedy ż?
Rz piszemy wtedy, gdy wymienia się na r w innym słowie. Na przykład: morze - bo morzem.
Ż często występuje po spółgłoskach l, ł, r, n, s. Ale uwaga! To nie jest żelazna zasada.
Zapamiętaj! Jeśli masz wątpliwości, sprawdź w słowniku. Słownik ortograficzny to Twój najlepszy przyjaciel!
U czy Ó?
Kolejna popularna trudność. Jak odróżnić u od ó?
Ó piszemy wtedy, gdy wymienia się na o, a, e w innym słowie. Na przykład: stół - bo stoły.
Czasami nie ma wymiany. Wtedy musisz zapamiętać. Na przykład: góra, król.
U piszemy na początku wyrazów (np. ulica), po spółgłoskach w wielu wyrazach (np. but) i na końcu wyrazów (np. znowu).
Pisownia Spółgłosek
Czasami problemem jest pisownia spółgłosek. Na przykład ch czy h?
Ch czy H?
Tu również często pomaga wymiana. Ch wymienia się na sz w innym słowie. Na przykład: mucha - bo muszka.
H często występuje w wyrazach obcego pochodzenia. Ale nie zawsze! Pamiętaj o wyjąkach.
Pisownia Wielką i Małą Literą
Kiedy używamy wielkiej litery? To dość proste!
Wielką literą piszemy:
- Imiona i nazwiska (np. Jan Kowalski).
- Nazwy geograficzne (np. Polska, Wisła).
- Nazwy urzędów, instytucji (np. Sejm Rzeczypospolitej Polskiej).
- Pierwszy wyraz w zdaniu.
Pamiętaj o nazwach świąt! Na przykład: Boże Narodzenie, Wielkanoc.
Pisownia Łączna i Rozdzielna
Kiedy pisać łącznie, a kiedy rozdzielnie?
Zazwyczaj przyimki z rzeczownikami piszemy rozdzielnie. Na przykład: na stole, do domu.
Ale są wyjątki! Niektóre wyrażenia zrosły się i piszemy je łącznie. Na przykład: dlaczego, pomimo.
Z przysłówkami też bywa różnie. Na pewno piszemy rozdzielnie, ale naprawdę już łącznie.
Powtórka i Podsumowanie
Przejdźmy teraz do powtórki. Pamiętaj, że kluczem do sukcesu jest ćwiczenie!
Zadaj sobie pytania:
- Czy słowo zawiera rz/ż, u/ó, ch/h?
- Czy trzeba użyć wielkiej litery?
- Czy pisać łącznie, czy rozdzielnie?
Rz wymienia się na r.
Ó wymienia się na o, a, e.
Ch wymienia się na sz.
Sprawdzaj w słowniku, gdy masz wątpliwości. Nie bój się pytać! Najważniejsze to się uczyć i rozwijać.
Pamiętaj o regularnej powtórce. Im więcej ćwiczysz, tym lepiej zapamiętasz zasady ortografii. Powodzenia na sprawdzianie!
