Cześć! Zastanawialiście się kiedyś, jak język, którym posługują się media, wpływa na to, jak my sami mówimy i piszemy? To bardzo ciekawe zagadnienie, a wpływ ten jest ogromny. Postaram się Wam to wyjaśnić w prosty i przystępny sposób.
Czym jest język mediów?
Zacznijmy od podstaw. Język mediów to specyficzny sposób komunikacji, używany w różnych środkach masowego przekazu, takich jak telewizja, radio, prasa, internet, a zwłaszcza media społecznościowe. Obejmuje on słownictwo, styl, konstrukcje gramatyczne oraz techniki perswazji charakterystyczne dla danego medium. Ważne jest zrozumienie, że język mediów nie jest jednolity. Różni się w zależności od platformy i odbiorcy.
Na przykład, język używany w poważnym dzienniku będzie inny niż ten, który usłyszymy w popularnym radiu. A ten z kolei, będzie się różnił od języka memów w internecie. Każde medium ma swoje własne zasady i konwencje.
Co to jest język ogólny?
Język ogólny, czyli potoczny język polski, to język, którym posługujemy się na co dzień. Używamy go w rozmowach z rodziną, przyjaciółmi, w szkole czy na uczelni. To język, który ewoluuje wraz ze społeczeństwem, a jego zmiany są naturalne i nieuniknione. Jest dynamiczny i elastyczny. Język ogólny chłonie nowe słowa i zwroty.
Język ogólny różni się od języka literackiego, który jest bardziej formalny i dba o poprawność gramatyczną oraz stylistyczną. Język ogólny dopuszcza uproszczenia, skróty i wyrażenia potoczne. To nasz codzienny sposób komunikacji.
Wpływ mediów na język ogólny - jak to działa?
Media, ze względu na swoją wszechobecność, mają ogromny wpływ na to, jak mówimy i piszemy. Dzieje się to na kilka sposobów.
Przejmowanie słownictwa
Jednym z najważniejszych sposobów, w jaki media wpływają na język ogólny, jest wprowadzanie nowych słów i zwrotów. Media często jako pierwsze popularyzują neologizmy, czyli nowe wyrazy lub wyrażenia. Mogą to być słowa zapożyczone z innych języków (np. z angielskiego) lub tworzone na potrzeby konkretnych sytuacji.
Weźmy na przykład słowo "influencer". Jeszcze kilkanaście lat temu mało kto o nim słyszał. Dziś, dzięki mediom społecznościowym, jest to powszechnie używane określenie osoby, która ma wpływ na opinię publiczną. Podobnie słowo "lajk" – przejęte z angielskiego "like" – stało się integralną częścią języka internetowego, a stamtąd przeniknęło do języka ogólnego.
Zmiana znaczeń słów
Media mogą również wpływać na zmianę znaczeń istniejących słów. Słowa nabierają nowych konotacji lub ich znaczenie ulega zawężeniu lub rozszerzeniu. Jest to naturalny proces ewolucji języka, ale media go przyspieszają.
Przykładem może być słowo "viral". Kiedyś oznaczało wirusa, dziś głównie kojarzy się z treścią, która szybko rozprzestrzenia się w internecie. Słowo "hejt" również zmieniło swoje znaczenie. Kiedyś oznaczało nienawiść, a obecnie używane jest częściej w kontekście agresywnych i obraźliwych komentarzy w sieci. Media kreują i utrwalają te nowe znaczenia.
Uproszczenia gramatyczne i stylistyczne
W mediach, szczególnie w tych internetowych, często obserwujemy uproszczenia gramatyczne i stylistyczne. Chodzi o to, aby przekaz był jak najprostszy i jak najbardziej zrozumiały dla szerokiego grona odbiorców. Często widzimy skróty myślowe, potoczne zwroty, a nawet błędy językowe.
Wpływ na to ma również charakter komunikacji w mediach społecznościowych, gdzie dominuje język pisany zbliżony do mowy potocznej. Przykładem jest używanie emotikonów zamiast rozbudowanych opisów emocji. Częste używanie skrótów np. "lol", "brb" – z angielskiego, przenika do języka komunikacji online i offline.
Kreowanie trendów językowych
Media mają moc kreowania trendów językowych. To, jakie słowa i zwroty są popularne w mediach, szybko przenosi się do języka ogólnego. Wpływają na to popularne programy telewizyjne, filmy, muzyka, a przede wszystkim internet.
Jeśli w serialu młodzieżowym często pojawia się jakiś slangowy zwrot, to jest duża szansa, że szybko zacznie go używać młodzież w całym kraju. Podobnie, jeśli jakiś youtuber wypromuje nowe słowo, to możemy się spodziewać, że za chwilę będzie ono powszechnie używane. Media pełnią funkcję przekaźnika i wzmacniacza trendów językowych.
Przykłady z życia codziennego
Pomyślcie o tym, jak często słyszycie w swoim otoczeniu słowa takie jak "challenge", "stories", "live" – wszystko to terminy związane z mediami społecznościowymi. Albo zwroty typu "zrobić coś dla beki", "wbić na streama" – które wywodzą się z języka internetu.
Obserwujcie, jak mówią Wasi młodsi bracia i siostry. Często używają słów i zwrotów, których Wy nie znaliście w ich wieku. To właśnie wpływ mediów. Język młodzieżowy jest szczególnie podatny na wpływy z internetu i mediów społecznościowych.
Czy to dobrze, czy źle?
Czy wpływ mediów na język ogólny jest pozytywny, czy negatywny? To zależy od punktu widzenia. Z jednej strony, media wzbogacają język, wprowadzają nowe słowa i zwroty, sprawiają, że język staje się bardziej dynamiczny i elastyczny. Z drugiej strony, mogą prowadzić do uproszczeń, błędów i zatracenia dbałości o poprawność językową.
Ważne jest, aby być świadomym tych zmian i umieć rozróżniać język formalny od potocznego. W sytuacjach oficjalnych, takich jak egzaminy, rozmowy kwalifikacyjne czy pisanie prac naukowych, powinniśmy dbać o poprawność językową i unikać potocyzmów. Natomiast w codziennych rozmowach z przyjaciółmi możemy swobodnie posługiwać się językiem, który jest dla nas naturalny.
Podsumowanie
Język mediów ma ogromny wpływ na język ogólny. Wprowadza nowe słowa, zmienia znaczenia istniejących, upraszcza gramatykę i kreuje trendy językowe. To proces naturalny i nieunikniony, ale ważne jest, aby być świadomym tych zmian i umieć dostosować język do sytuacji. Pamiętajcie o tym, analizując to, co słyszycie i czytacie w mediach. Świadome korzystanie z języka to klucz do skutecznej komunikacji.
