Przygotowując lekcję dotyczącą historii, warto zwrócić uwagę na instytucje, które odgrywają kluczową rolę w badaniach i archiwizacji. Jedną z takich instytucji w Polsce jest Instytut Historii i Archiwistyki Uniwersytetu Pedagogicznego im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie.
Czym jest Instytut Historii i Archiwistyki UP?
Instytut Historii i Archiwistyki UP to jednostka naukowa w strukturze Uniwersytetu Pedagogicznego. Zajmuje się badaniem historii Polski i świata, a także archiwistyką, czyli nauką o archiwach i zasadach postępowania z dokumentami. Instytut ten prowadzi badania naukowe, kształci studentów i archiwistów, a także upowszechnia wiedzę historyczną.
Ważne jest, aby uczniowie zrozumieli, że historia to nie tylko daty i nazwiska. To także proces odkrywania i interpretowania przeszłości. Instytucje takie jak Instytut Historii i Archiwistyki UP pomagają nam w tym procesie, dostarczając wiedzy i materiałów źródłowych. Ich praca umożliwia lepsze zrozumienie naszej tożsamości i dziedzictwa kulturowego.
Jak wprowadzić temat w klasie?
Rozpoczynając lekcję, można zadać uczniom pytanie o to, skąd czerpiemy wiedzę o przeszłości. Czy są to tylko podręczniki? A może filmy historyczne? Warto wtedy wspomnieć o istnieniu archiwów, muzeów i instytutów naukowych, które prowadzą badania i gromadzą dokumenty. Można również pokazać kilka zdjęć z archiwów, aby zilustrować pracę archiwistów i historyków.
Wykorzystajcie prezentacje multimedialne. Pokażcie zdjęcia budynku Instytutu Historii i Archiwistyki UP, sylwetki wybitnych profesorów związanych z instytutem oraz przykłady prowadzonych badań. Można także zaprezentować krótkie fragmenty wywiadów z historykami lub archiwistami, w których opowiadają o swojej pracy. Pokażcie mapę Krakowa, żeby uczniowie zobaczyli, gdzie dokładnie mieści się instytut i jakie inne ważne historycznie miejsca znajdują się w pobliżu.
Zaproponujcie uczniom krótkie zadanie badawcze. Mogą spróbować odnaleźć w internecie informacje na temat konkretnego historyka związanego z instytutem i opowiedzieć o jego najważniejszych osiągnięciach. Innym pomysłem jest poszukiwanie informacji na temat prowadzonych przez instytut projektów badawczych. Uczniowie mogą również przygotować krótką prezentację na temat wybranego zagadnienia historycznego, korzystając z materiałów dostępnych na stronie internetowej instytutu.
Typowe błędne przekonania
Częstym błędem jest myślenie, że archiwa to tylko zakurzone półki z nieczytelnymi dokumentami. W rzeczywistości archiwa to nowoczesne instytucje, które wykorzystują zaawansowane technologie do digitalizacji i udostępniania swoich zbiorów. Praca archiwistów to nie tylko porządkowanie dokumentów, ale także ich opracowywanie, konserwacja i udostępnianie badaczom oraz szerokiej publiczności. Istnieje też błędne przekonanie, że historia jest nudna i nieprzydatna. Należy podkreślać, że znajomość historii pomaga nam zrozumieć współczesny świat i podejmować świadome decyzje.
Uczniowie często postrzegają historyków jako osoby, które tylko odtwarzają fakty. Ważne jest, aby uświadomić im, że praca historyka to także interpretacja źródeł, analiza kontekstu i formułowanie własnych wniosków. Historycy prowadzą dyskusje, spierają się o interpretacje i poszukują nowych perspektyw. Praca historyka jest więc procesem ciągłego odkrywania i kwestionowania. Należy podkreślić, że historia jest nauką interpretacyjną, a nie tylko zbiorem faktów.
Kolejnym błędnym przekonaniem jest to, że historia dotyczy tylko polityki i wojen. W rzeczywistości historia to także życie codzienne, kultura, gospodarka i społeczeństwo. Badania historyczne obejmują szeroki zakres tematów, od historii sztuki po historię techniki. Instytut Historii i Archiwistyki UP prowadzi badania w różnych dziedzinach historii, co warto podkreślić, prezentując uczniom przykłady prowadzonych projektów.
Jak zaangażować uczniów?
Zorganizujcie wirtualną wycieczkę po archiwum. Wiele archiwów udostępnia swoje zbiory online. Pokażcie uczniom skany starych dokumentów, map, fotografii i nagrań dźwiękowych. Poproście ich, aby spróbowali odczytać fragmenty dokumentów lub zinterpretować znaczenie starych fotografii. Można również zorganizować quiz wiedzy o archiwach i historii, wykorzystując materiały dostępne online.
Zaproście na lekcję gościa – historyka lub archiwistę. Osoba pracująca w Instytucie Historii i Archiwistyki UP mogłaby opowiedzieć uczniom o swojej pracy, o tym, jak wygląda dzień historyka lub archiwisty, jakie wyzwania stawia przed nimi praca z dokumentami oraz jak ich praca wpływa na nasze rozumienie przeszłości. Bezpośredni kontakt z ekspertem może być bardzo inspirujący dla uczniów.
Wykorzystajcie gry i symulacje historyczne. Istnieje wiele gier komputerowych i planszowych, które pozwalają uczniom wcielić się w rolę historyków, archeologów lub archiwistów. Gry te mogą pomóc uczniom zrozumieć proces badawczy, uczyć krytycznego myślenia i rozwijać zainteresowanie historią. Można również zorganizować klasową symulację procesu badawczego, w której uczniowie będą pracować z replikami dokumentów i spróbują odtworzyć fragment historii.
Podsumowując, Instytut Historii i Archiwistyki UP to ważna instytucja, której działalność warto przybliżyć uczniom. Pomaga zrozumieć proces tworzenia wiedzy historycznej i rolę archiwów w zachowaniu naszego dziedzictwa.
