Hej szóstoklasisto! Przygotowujesz się do sprawdzianu z historii? Dział 1 może wydawać się trudny, ale razem go ogarniemy! Wyobraź sobie historię jak ogromny obraz. Składa się z mnóstwa małych, ale ważnych elementów.
Skąd wiemy o przeszłości?
Pomyśl o detektywie. Musi zbierać dowody, żeby rozwiązać zagadkę. Historycy robią podobnie, tylko ich zagadka to przeszłość!
Źródła historyczne
To właśnie te "dowody". Są różne rodzaje. Wyobraź sobie skrzynię ze skarbami. Każdy skarb to inny typ źródła.
Źródła pisane: To listy, kroniki, książki, gazety. Pomyśl o pamiętniku twojej babci. Opisuje jej życie i czasy. Dzięki temu wiemy, jak wyglądało życie kiedyś.
Źródła materialne: To przedmioty, które przetrwały do naszych czasów. Naczynia, narzędzia, ubrania, budynki, monety. Wyobraź sobie starą monetę znalezioną w ziemi. Może nam powiedzieć o władcy, który ją wydał, albo o handlu w tamtych czasach.
Źródła ustne: To opowieści, legendy, wspomnienia. Pomyśl o dziadku, który opowiada ci o wojnie. Jego słowa to cenne źródło informacji.
Źródła ikonograficzne: To obrazy, rysunki, fotografie, filmy. Pomyśl o starym zdjęciu twojej prababci. Możemy zobaczyć, jak wyglądała, w co była ubrana.
Pamiętaj! Żadne źródło nie jest idealne. Trzeba je analizować i porównywać z innymi.
Prehistoria – zanim nauczyliśmy się pisać
Wyobraź sobie Ziemię miliony lat temu. Jeszcze nie ma ludzi takich jak my. Żyją prehistoryczni ludzie!
Epoki prehistoryczne
Prehistorię dzielimy na epoki. Jak rozdziały w książce.
Paleolit (starsza epoka kamienia): To najdłuższa epoka. Ludzie żyli w małych grupach, polowali na zwierzęta i zbierali owoce leśne. Używali prostych narzędzi z kamienia. Wyobraź sobie jaskinię. Tam mieszkali.
Mezolit (środkowa epoka kamienia): Klimat się ociepla. Ludzie zaczynają używać bardziej skomplikowanych narzędzi, np. łuków i strzał. Wyobraź sobie łowcę z łukiem, który poluje na jelenia.
Neolit (młodsza epoka kamienia): Rewolucja! Ludzie zaczynają uprawiać ziemię i hodować zwierzęta. Prowadzą osiadły tryb życia. Powstają pierwsze wsie. Wyobraź sobie pole pszenicy.
Epoka brązu: Ludzie odkrywają, jak wytapiać brąz. Brąz jest mocniejszy od kamienia. Powstają lepsze narzędzia i broń. Wyobraź sobie miecz z brązu.
Epoka żelaza: Ludzie uczą się wytapiać żelazo. Żelazo jest jeszcze mocniejsze od brązu. Powstają potężne armie. Wyobraź sobie żołnierza z żelaznym mieczem.
Rewolucja neolityczna
To bardzo ważny moment w historii. Ludzie przestają być koczownikami i zaczynają żyć w jednym miejscu. Uprawiają ziemię i hodują zwierzęta. To jak zmiana kanału w telewizorze - wszystko się zmienia!
Wyobraź sobie, że wcześniej musisz biegać za jedzeniem, polować. A teraz możesz je wyhodować! To ogromna zmiana.
Pierwsze cywilizacje
Dzięki rolnictwu ludzie mieli więcej jedzenia. Mogli mieszkać w większych grupach. Powstały pierwsze miasta i państwa. To jak budowanie klocków - zaczynasz od małych, a potem budujesz coraz większe.
Mezopotamia
To kraina między rzekami Tygrys i Eufrat. Dziś to tereny Iraku. Powstały tam jedne z pierwszych cywilizacji, np. Sumer.
Wyobraź sobie zieloną dolinę, gdzie rośnie mnóstwo roślin. Dzięki rzekom można było nawadniać pola. Ludzie budowali kanały i tamy.
Pismo klinowe: Sumerowie wynaleźli pismo. Ryli znaki na glinianych tabliczkach. Wyobraź sobie tabliczkę z wiadomością sprzed tysięcy lat.
Kodeks Hammurabiego: To zbiór praw. "Oko za oko, ząb za ząb". Wyobraź sobie sędziego, który czyta kodeks.
Egipt
To kraina nad rzeką Nil. Nil wylewał i zostawiał żyzny muł. Dzięki temu rolnictwo było bardzo rozwinięte. Wyobraź sobie zieloną wstęgę w środku pustyni.
Faraon: To władca Egiptu. Uważany był za boga. Wyobraź sobie faraona na tronie, w koronie.
Piramidy: To grobowce faraonów. Ogromne budowle z kamienia. Wyobraź sobie piramidę wznoszącą się ku niebu.
Hieroglify: To pismo egipskie. Składało się z obrazków. Wyobraź sobie ścianę pokrytą hieroglifami.
Pamiętaj! Te cywilizacje miały ogromny wpływ na naszą historię. Wiele zawdzięczamy ich wynalazkom i odkryciom.
Teraz już wiesz więcej o historii! Pamiętaj, żeby powtarzać materiał i robić notatki. Powodzenia na sprawdzianie!
