Rozdział 1 Historia Rozszerzona, zatytułowany "Pradzieje i Historia Starożytnego Wschodu", to fascynująca podróż w najodleglejsze epoki ludzkości i powstania pierwszych cywilizacji. Zaczynamy od okresu przed pojawieniem się pisma, znanego jako pradzieje, a następnie zagłębiamy się w burzliwą historię Starożytnego Wschodu, obszaru, gdzie narodziły się niektóre z najważniejszych kultur w dziejach ludzkości.
Pradzieje: Era przed Pismem
Pradzieje, nazywane również prehistorią, obejmują okres od pojawienia się pierwszych hominidów (przodków człowieka) aż do wynalezienia pisma. Badanie tego okresu opiera się na dowodach archeologicznych, takich jak narzędzia, szczątki ludzkie, malowidła naskalne i inne artefakty. Ze względu na brak źródeł pisanych, interpretacja pradziejów jest często wyzwaniem, a wiedza o tym okresie ciągle się rozwija w miarę odkrywania nowych znalezisk.
Paleolit: Stary Kamień
Paleolit, czyli starsza epoka kamienia, to najdłuższy okres w pradziejach. Charakteryzuje się użyciem narzędzi kamiennych, głównie ciosanych. Ludzie żyli w małych grupach, wędrownym trybem życia, polując na zwierzęta i zbierając dziko rosnące rośliny. Przykładem narzędzi z tego okresu są pięściaki, drapacze i rylce. Ważnym etapem było opanowanie ognia, które dało ludziom ciepło, światło i możliwość gotowania.
Mezolit: Średni Kamień
Mezolit, czyli środkowa epoka kamienia, to okres przejściowy między paleolitem a neolitem. Charakteryzuje się zmianami klimatycznymi po epoce lodowcowej i adaptacją człowieka do nowych warunków środowiskowych. Ludzie zaczęli używać bardziej wyspecjalizowanych narzędzi, takich jak łuki i strzały, oraz zajmowali się rybołówstwem. Rozwija się również kultura materialna, czego dowodem są ozdoby i malowidła naskalne.
Neolit: Nowy Kamień
Neolit, czyli młodsza epoka kamienia, to okres rewolucyjnych zmian w życiu człowieka. Najważniejszą z nich było przejście od koczowniczego trybu życia do osiadłego, związanego z rozwojem rolnictwa i hodowli zwierząt. Ludzie zaczęli uprawiać zboża, takie jak pszenica i jęczmień, oraz hodować zwierzęta, takie jak owce, kozy i bydło. Pojawiły się pierwsze osady, a następnie wsie i miasta. Rozwój rolnictwa doprowadził do nadwyżek żywności, co umożliwiło rozwój rzemiosła, handlu i specjalizacji zawodowej.
Historia Starożytnego Wschodu
Starożytny Wschód to obszar obejmujący tereny Bliskiego Wschodu, w tym Mezopotamię (dzisiejszy Irak), Egipt, Palestynę, Fenicję i Persję. Na tych terenach narodziły się pierwsze cywilizacje, które wywarły ogromny wpływ na rozwój kultury i technologii. Charakteryzowały się one rozwiniętą organizacją społeczną, religijną i polityczną, monumentalną architekturą, systemami prawnymi i rozwiniętą nauką.
Mezopotamia: Między Rzekami
Mezopotamia, czyli "kraina między rzekami", to obszar położony między Tygrysem i Eufratem. To tutaj narodziły się pierwsze cywilizacje, takie jak Sumer, Akad, Babilonia i Asyria. Sumeryjczycy wynaleźli pismo klinowe, zbudowali pierwsze miasta-państwa (np. Ur, Uruk, Lagasz) i stworzyli złożony system irygacyjny. Akad podbił Sumer, tworząc pierwsze imperium w historii. Babilonia zasłynęła z kodeksu Hammurabiego, jednego z najstarszych zbiorów praw, oraz wiszących ogrodów Semiramidy. Asyria stworzyła potężne imperium militarne, które podbiło wiele okolicznych państw.
Egipt: Dar Nilu
Egipt to cywilizacja, która rozwinęła się w dolinie Nilu. Życie Egipcjan było ściśle związane z tą rzeką, która zapewniała im wodę, żyzną glebę i transport. Egipcjanie wierzyli w bogów i życie pozagrobowe, czego dowodem są monumentalne piramidy, budowane jako grobowce faraonów. Faraon był uważany za boga na ziemi i sprawował władzę absolutną. Egipcjanie wynaleźli hieroglify, czyli pismo obrazkowe, oraz rozwinęli matematykę, astronomię i medycynę.
Inne Kultury Starożytnego Wschodu
Oprócz Mezopotamii i Egiptu, na Starożytnym Wschodzie rozwijały się również inne ważne kultury, takie jak Fenicjanie, którzy byli znakomitymi żeglarzami i kupcami, oraz Izraelici, którzy stworzyli religię monoteistyczną – judaizm. Persowie stworzyli potężne imperium, które rozciągało się od Indii po Egipt. Każda z tych kultur wniosła swój wkład w rozwój cywilizacji i wywarła wpływ na dalsze dzieje ludzkości.
Podsumowując, pierwszy rozdział Historii Rozszerzonej to wprowadzenie do fascynującego świata pradziejów i Starożytnego Wschodu. Poznajemy w nim początki ludzkości, rozwój rolnictwa i powstanie pierwszych cywilizacji, które stworzyły podstawy dla dalszego rozwoju kultury i technologii.
