Witajcie, drodzy uczniowie klasy 5! Przed nami sprawdzian z działu 1 z historii. Nie martwcie się, jestem tu, by Wam pomóc!
I. Źródła Historyczne
Zacznijmy od podstaw. Co to są źródła historyczne?
To wszelkie obiekty i informacje, które mówią nam o przeszłości.
Mogą być pisane, materialne, ikonograficzne i ustne.
A. Źródła Pisane
To na przykład kroniki, dokumenty, listy, pamiętniki i gazety.
Pamiętajcie o kronikach Galla Anonima. Opisują początki państwa polskiego!
Dokumenty to na przykład akty prawne, umowy i dekrety.
Listy i pamiętniki pozwalają nam zrozumieć życie zwykłych ludzi w przeszłości.
B. Źródła Materialne
To przedmioty codziennego użytku, budowle, narzędzia, broń i ubrania.
Archeolodzy je odkrywają i badają. Dzięki nim dowiadujemy się, jak żyli ludzie w przeszłości.
Czy wiecie, że wykopaliska archeologiczne są bardzo ważne dla historyków?
C. Źródła Ikonograficzne
To zdjęcia, obrazy, rzeźby i rysunki.
Portrety królewskie pokazują, jak wyglądali władcy.
Ryciny przedstawiają sceny z życia codziennego.
Pamiętajcie, że fotografie są stosunkowo młodym źródłem historycznym.
D. Źródła Ustne
To legendy, opowieści, relacje świadków i pieśni.
Legendy często opowiadają o powstaniu miast i państw.
Relacje świadków są bardzo cenne, ale trzeba pamiętać, że mogą być subiektywne.
Pieśni patriotyczne umacniają tożsamość narodową.
II. Historia i Przeszłość
Czym różni się historia od przeszłości?
Przeszłość to wszystko, co się wydarzyło.
Historia to nasza wiedza o przeszłości, oparta na źródłach.
Historycy interpretują źródła i tworzą opowieści o przeszłości.
Pamiętajcie, że interpretacje historyczne mogą się zmieniać w zależności od nowych odkryć i perspektyw.
III. Podział Historii
Historię dzielimy na epoki.
Najważniejsze epoki to: prehistoria, starożytność, średniowiecze, nowożytność i współczesność.
A. Prehistoria
To najdłuższa epoka w dziejach ludzkości. Trwała od pojawienia się człowieka do wynalezienia pisma.
Dzielimy ją na epokę kamienia, epokę brązu i epokę żelaza.
W epoce kamienia ludzie używali narzędzi z kamienia.
B. Starożytność
Rozpoczęła się wraz z wynalezieniem pisma i trwała do upadku Cesarstwa Zachodniorzymskiego w 476 roku n.e.
To czasy Egiptu, Grecji i Rzymu.
Pismo było bardzo ważnym wynalazkiem!
C. Średniowiecze
Trwało od upadku Cesarstwa Zachodniorzymskiego do odkrycia Ameryki przez Krzysztofa Kolumba w 1492 roku.
To czasy rycerzy, zamków i królów.
W Polsce panowała wtedy dynastia Piastów i dynastia Jagiellonów.
D. Nowożytność
Trwa od odkrycia Ameryki do wybuchu I wojny światowej w 1914 roku.
To czasy renesansu, reformacji i oświecenia.
Nastąpił rozwój nauki i techniki.
E. Współczesność
Trwa od I wojny światowej do dziś.
To czasy wojen światowych, rewolucji i postępu technologicznego.
Unia Europejska jest ważnym elementem współczesnego świata.
IV. Czas i Chronologia
Jak mierzymy czas w historii?
Używamy lat, wieków i tysiącleci.
Wiek to 100 lat.
Tysiąclecie to 1000 lat.
Pamiętajcie o rachunku lat przed naszą erą (p.n.e.) i naszej ery (n.e.).
Im większa liczba p.n.e., tym starszy rok.
V. Polska na Mapie Europy
Gdzie leży Polska?
Polska leży w Europie Środkowej.
Graniczy z wieloma krajami.
Zapamiętajcie najważniejsze rzeki i miasta w Polsce.
Podsumowanie
Gratulacje! Dotarliście do końca. Pamiętajcie o najważniejszych pojęciach:
- Źródła historyczne: pisane, materialne, ikonograficzne, ustne
- Historia vs. przeszłość
- Podział historii: prehistoria, starożytność, średniowiecze, nowożytność, współczesność
- Rachunek lat: p.n.e. i n.e.
- Polska na mapie Europy
Powodzenia na sprawdzianie! Wierzę w Was!
