Witaj! Przygotowujesz się do sprawdzianu z historii dla klasy 7? Świetnie! Pomogę Ci usystematyzować wiedzę i poczuć się pewniej.
Średniowiecze w Europie
Średniowiecze to bardzo długi okres. Trwał od upadku Cesarstwa Rzymskiego (476 r. n.e.) do odkrycia Ameryki przez Krzysztofa Kolumba (1492 r.).
Podział chronologiczny
Pamiętaj o trzech etapach:
- Wczesne średniowiecze (V-X wiek)
- Rozkwit średniowiecza (XI-XIII wiek)
- Późne średniowiecze (XIV-XV wiek)
Społeczeństwo feudalne
Feudalizm to system społeczny. Opierał się na hierarchii i zależności lennych.
Na szczycie był król. Potem wasale (np. książęta, hrabiowie). Oni z kolei mieli swoich wasali (np. rycerzy).
Chłopi byli na samym dole. Pracowali na ziemi swoich panów.
Kultura i religia
Kościół katolicki odgrywał ogromną rolę. Wpływał na życie codzienne, politykę i kulturę.
Rozwijała się architektura romańska i gotycka. Przykładem są piękne katedry.
Ważne były uniwersytety. Powstawały, aby kształcić ludzi.
Polska w średniowieczu
Teraz skupmy się na historii Polski.
Początki państwa polskiego
Mieszko I był pierwszym historycznym władcą Polski. Przyjął chrzest w 966 roku.
Bolesław Chrobry był jego synem. Został pierwszym królem Polski w 1025 roku.
Rozbicie dzielnicowe
Po śmierci Bolesława Krzywoustego, Polska podzieliła się na dzielnice. To osłabiło kraj.
Książęta dzielnicowi walczyli ze sobą o władzę.
Zjednoczenie Polski
Władysław Łokietek zjednoczył Polskę. Został królem w 1320 roku.
Kazimierz Wielki był jego synem. Bardzo dobrze rządził. Mówi się, że "zastał Polskę drewnianą, a zostawił murowaną".
Unia polsko-litewska
Jadwiga Andegaweńska wyszła za mąż za Władysława Jagiełłę. To zapoczątkowało unię polsko-litewską w 1385 roku.
Razem pokonaliśmy Krzyżaków w bitwie pod Grunwaldem w 1410 roku. To było bardzo ważne zwycięstwo.
Kultura średniowieczna w Polsce
Średniowieczna kultura polska była bogata.
Architektura
Budowano kościoły, zamki i miasta. Styl romański i gotycki były popularne.
Literatura
Powstawały kroniki i utwory religijne. Ważna jest Bogurodzica, najstarsza polska pieśń religijna.
Sztuka
Rozwijało się malarstwo i rzeźba. Często przedstawiały sceny biblijne.
Ważne pojęcia
Aby dobrze zdać sprawdzian, musisz znać te pojęcia:
- Feudalizm
- Lenno
- Wasal
- Suweren
- Uniwersalizm średniowieczny
- Inwestytura
- Schizma wschodnia
- Krucjaty
- Herezja
- Inkwizycja
- Stany społeczne
- Cech
- Hanza
Zapamiętaj daty
Te daty są kluczowe:
- 476 r. n.e. - upadek Cesarstwa Rzymskiego
- 966 r. - chrzest Polski
- 1025 r. - koronacja Bolesława Chrobrego
- 1138 r. - statut Bolesława Krzywoustego
- 1320 r. - koronacja Władysława Łokietka
- 1385 r. - unia w Krewie
- 1410 r. - bitwa pod Grunwaldem
- 1492 r. - odkrycie Ameryki
Podsumowanie
Średniowiecze to bardzo ważny okres w historii Europy i Polski. Pamiętaj o:
- Podziale chronologicznym średniowiecza.
- Systemie feudalnym i jego hierarchii.
- Roli Kościoła katolickiego.
- Początkach państwa polskiego i jego władcach.
- Rozbiciu dzielnicowym i zjednoczeniu Polski.
- Unii polsko-litewskiej i bitwie pod Grunwaldem.
- Kulturze średniowiecznej w Polsce.
- Ważnych pojęciach i datach.
Powodzenia na sprawdzianie! Wierzę w Ciebie!
