Witajcie, drodzy uczniowie klasy 7! Przygotowujemy się do sprawdzianu z działu 1 z geografii. Skupimy się na najważniejszych zagadnieniach. Dzięki temu powtórzycie materiał i osiągniecie sukces.
Położenie geograficzne Polski
Pierwszym ważnym elementem jest położenie geograficzne Polski. Musimy wiedzieć, gdzie nasz kraj leży na mapie świata. Polska znajduje się w Europie Środkowej. Określamy to za pomocą współrzędnych geograficznych.
Współrzędne geograficzne to nic innego jak siatka linii umownych. Pomagają one określić dokładną lokalizację każdego miejsca na Ziemi. Mamy dwie główne linie: równoleżniki i południki. Równoleżniki biegną równolegle do równika. Południki łączą biegun północny z południowym.
Równik to najważniejszy równoleżnik. Dzieli Ziemię na półkulę północną i południową. Położenie Polski określamy w stopniach szerokości geograficznej północnej (N) i długości geograficznej wschodniej (E). Polska leży między 49°00′00″N a 54°50′00″N oraz 14°07′00″E a 24°08′00″E.
Skrajne punkty Polski
Warto znać skrajne punkty Polski. To najbardziej wysunięte na północ, południe, wschód i zachód miejsca. Na północy jest to przylądek Rozewie. Na południu – szczyt Opołonek. Na wschodzie – zakole Bugu. Na zachodzie – zakole Odry.
Znajomość skrajnych punktów pomaga zrozumieć rozciągłość Polski. Rozciągłość południkowa i równoleżnikowa wpływa na klimat. Wpływa także na różnice czasowe wewnątrz kraju. Chociaż w Polsce mamy jedną strefę czasową, Słońce wschodzi i zachodzi nieco wcześniej na wschodzie niż na zachodzie.
Granice Polski
Kolejnym ważnym zagadnieniem są granice Polski. Musimy wiedzieć, z jakimi państwami sąsiadujemy. Polska graniczy z siedmioma krajami. Są to: Niemcy, Czechy, Słowacja, Ukraina, Białoruś, Rosja (Obwód Kaliningradzki) i Litwa. Długość granic lądowych i morskiej jest różna.
Najdłuższą granicę mamy z Czechami. Krótką granicę mamy z Litwą. Granica morska przebiega wzdłuż Morza Bałtyckiego. Znajomość sąsiadów Polski jest istotna. Ułatwia zrozumienie relacji politycznych i gospodarczych. Wpływa też na wymianę kulturalną.
Ukształtowanie powierzchni Polski
Ukształtowanie powierzchni Polski jest zróżnicowane. Mamy obszary nizinne, wyżynne, górskie i pojezierza. Przeważają niziny. Zajmują one większą część kraju. Niziny znajdują się głównie w centralnej i północnej Polsce.
Wyżyny występują na południu kraju. Są to między innymi Wyżyna Małopolska i Wyżyna Lubelska. Góry znajdują się na południu. Mamy Karpaty i Sudety. Karpaty to pasmo górskie, którego częścią są Tatry. Najwyższym szczytem w Polsce są Rysy.
Pasma górskie i pojezierza
Pojezierza znajdują się na północy Polski. Powstały w wyniku działalności lodowca. Charakteryzują się dużą ilością jezior. Największe pojezierza to Pojezierze Mazurskie i Pojezierze Pomorskie. Ukształtowanie powierzchni wpływa na wiele aspektów życia. Wpływa na klimat, rolnictwo i rozwój osadnictwa.
Rzeki w Polsce płyną głównie w kierunku Morza Bałtyckiego. Najdłuższe rzeki to Wisła i Odra. Wisła przepływa przez wiele ważnych miast. Są to między innymi Kraków i Warszawa. Odra stanowi granicę z Niemcami na pewnym odcinku.
Podział administracyjny Polski
Polska jest podzielona na jednostki administracyjne. Najwyższym szczeblem podziału są województwa. Mamy 16 województw. Każde województwo ma swoją stolicę. Województwa dzielą się na powiaty. Powiaty dzielą się na gminy.
Znajomość podziału administracyjnego jest ważna. Ułatwia orientację w strukturach państwa. Pozwala zrozumieć, jak funkcjonuje samorząd lokalny. Ułatwia też dostęp do informacji o regionie.
Funkcje województw
Województwa mają różne funkcje. Zajmują się między innymi planowaniem przestrzennym. Odpowiadają za edukację i ochronę zdrowia. Wspierają rozwój gospodarczy regionu. Województwa konkurują ze sobą o inwestycje.
Podział administracyjny wpływa na rozwój regionalny. Każde województwo ma swoje specyficzne cechy. Różnią się one pod względem gospodarczym i kulturowym. Warto znać podział administracyjny Polski.
Pamiętajcie, aby dokładnie powtórzyć cały materiał. Przejrzyjcie mapy i atlasy geograficzne. Powodzenia na sprawdzianie!
