Zaczynamy powtórkę do sprawdzianu z geografii dla klasy 7, dział 1, część 2. Skupimy się na najważniejszych zagadnieniach. Przygotujcie notatki i dużo chęci do nauki!
Ruchy Ziemi
Ruch obrotowy Ziemi to ruch naszej planety wokół własnej osi. Wyobraź sobie, że Ziemia kręci się jak bączek. Ten ruch trwa około 24 godzin. Dokładnie 23 godziny, 56 minut i 4 sekundy.
Konsekwencją ruchu obrotowego jest występowanie doby i nocy. To dlatego mamy dzień, a potem noc. Ziemia jest oświetlona przez Słońce tylko z jednej strony. Druga strona jest wtedy w cieniu.
Innym skutkiem jest spłaszczenie Ziemi na biegunach. Siła odśrodkowa powoduje, że Ziemia nie jest idealną kulą. Dodatkowo, mamy do czynienia z odchyleniem ciał poruszających się po powierzchni Ziemi (efekt Coriolisa). Ma to wpływ na kierunek wiatrów i prądów morskich.
Ruch obiegowy Ziemi to ruch naszej planety wokół Słońca. Ziemia krąży po orbicie eliptycznej. Obieg trwa około 365 dni i 6 godzin. Dokładnie 365 dni, 6 godzin, 9 minut i 10 sekund.
Konsekwencją ruchu obiegowego i nachylenia osi Ziemi jest występowanie pór roku. Gdy półkula północna jest nachylona w stronę Słońca, mamy lato. Na półkuli południowej jest wtedy zima. Sytuacja zmienia się w ciągu roku.
Mamy cztery pory roku: wiosna, lato, jesień i zima. Każda pora roku ma charakterystyczne cechy. Różnią się temperaturą, długością dnia i nocy oraz warunkami pogodowymi.
Następstwa Ruchu Obiegowego
Ważnym następstwem ruchu obiegowego jest występowanie różnic w długości dnia i nocy. Latem dzień jest dłuższy niż noc. Zimą jest odwrotnie. Równonoc wiosenna i jesienna to dni, w których dzień i noc trwają po 12 godzin.
Mamy także zmienne oświetlenie Ziemi. Promienie słoneczne padają pod różnym kątem w zależności od pory roku. To wpływa na temperaturę powietrza i klimat na różnych obszarach Ziemi.
Rozważmy strefy oświetlenia Ziemi. Mamy strefę międzyzwrotnikową, strefy umiarkowane i strefy podbiegunowe. W każdej strefie panują inne warunki oświetleniowe i klimatyczne.
Położenie na Ziemi
Aby określić położenie punktu na Ziemi, używamy współrzędnych geograficznych. Są to szerokość i długość geograficzna. Wyobraź sobie siatkę na mapie. To właśnie siatka współrzędnych.
Szerokość geograficzna to kąt między równikiem a danym punktem na Ziemi. Mierzymy ją w stopniach. Równik ma szerokość 0°. Biegun północny ma szerokość 90°N (północna). Biegun południowy ma szerokość 90°S (południowa).
Długość geograficzna to kąt między południkiem zerowym (Greenwich) a danym punktem na Ziemi. Mierzymy ją w stopniach. Południk zerowy ma długość 0°. Maksymalna długość to 180°E (wschodnia) lub 180°W (zachodnia).
Wyznaczanie Położenia
Aby wyznaczyć położenie na mapie, musimy znaleźć przecięcie się odpowiednich linii szerokości i długości geograficznej. Szukamy punktu, gdzie spotyka się linia szerokości np. 50°N i linia długości np. 20°E. Tam znajduje się nasze szukane miejsce.
Przykład: Warszawa ma współrzędne geograficzne około 52°N i 21°E. To oznacza, że leży na 52 stopniu szerokości geograficznej północnej i 21 stopniu długości geograficznej wschodniej.
Znajomość współrzędnych geograficznych jest bardzo ważna. Umożliwia nawigację, planowanie podróży i lokalizację obiektów na Ziemi. Używają jej piloci, marynarze i turyści.
Czas na Ziemi
Ziemia podzielona jest na strefy czasowe. To obszary, na których obowiązuje ten sam czas urzędowy. Wynika to z ruchu obrotowego Ziemi. Każdy punkt na Ziemi ma inny czas słoneczny.
Czas uniwersalny (UTC) to czas na południku zerowym (Greenwich). Jest to punkt odniesienia dla wszystkich stref czasowych. Czas lokalny w danej strefie czasowej oblicza się, dodając lub odejmując odpowiednią liczbę godzin od czasu UTC.
Polska leży w strefie czasowej środkowoeuropejskiej (CET). W stosunku do czasu UTC jest to UTC+1 (zimą) i UTC+2 (latem, czas letni).
Zmiana Czasu
W wielu krajach, w tym w Polsce, wprowadzono czas letni i zimowy. Wiosną przesuwamy zegarki o godzinę do przodu. Jesienią cofamy zegarki o godzinę do tyłu. Ma to na celu lepsze wykorzystanie światła słonecznego.
Zmiana czasu wpływa na nasze życie codzienne. Musimy pamiętać o przestawianiu zegarków. Może to powodować zakłócenia w rytmie dobowym, szczególnie u osób wrażliwych.
Podróżując między strefami czasowymi, musimy pamiętać o różnicy czasu. Lecąc na wschód, czas się dodaje. Lecąc na zachód, czas się odejmuje. Dzięki temu możemy planować spotkania i inne wydarzenia.
Pamiętaj, że dokładne zrozumienie ruchu Ziemi, współrzędnych geograficznych i stref czasowych jest kluczowe do sukcesu na sprawdzianie. Powodzenia!
