Hej! Gotowi na sprawdzian z figur geometrycznych w klasie 5? Super! Przejd藕my razem przez najwa偶niejsze zagadnienia, 偶eby nic Was nie zaskoczy艂o.
Proste i odcinki
Zacznijmy od podstaw. Co to jest prosta?
Prosta to linia, kt贸ra nie ma pocz膮tku ani ko艅ca. Ci膮gnie si臋 w niesko艅czono艣膰 w obie strony.
A odcinek?
Odcinek to cz臋艣膰 prostej, kt贸ra ma pocz膮tek i koniec. Ma okre艣lon膮 d艂ugo艣膰.
Pami臋tajcie o oznaczeniach! Prost膮 oznaczamy ma艂ymi literami np. k, l, a odcinek dwiema du偶ymi literami, oznaczaj膮cymi jego ko艅ce, np. AB.
Proste r贸wnoleg艂e i prostopad艂e
Dwie proste mog膮 by膰 wzgl臋dem siebie r贸wnoleg艂e albo prostopad艂e.
Proste r贸wnoleg艂e nigdy si臋 nie przetn膮. Le偶膮 obok siebie i zachowuj膮 sta艂膮 odleg艂o艣膰.
Proste prostopad艂e przecinaj膮 si臋 pod k膮tem prostym (90 stopni).
Sprawdzajcie k膮ty przy pomocy ekierki!
K膮ty
K膮t to obszar mi臋dzy dwiema prostymi wychodz膮cymi z jednego punktu, zwanego wierzcho艂kiem.
Rodzaje k膮t贸w
Wyr贸偶niamy kilka rodzaj贸w k膮t贸w:
- K膮t prosty: ma 90 stopni.
- K膮t ostry: ma mniej ni偶 90 stopni.
- K膮t rozwarty: ma wi臋cej ni偶 90 stopni, ale mniej ni偶 180 stopni.
- K膮t p贸艂pe艂ny: ma 180 stopni.
- K膮t pe艂ny: ma 360 stopni.
Pami臋tajcie, 偶e k膮ty mierzymy w stopniach (掳).
U偶ywajcie k膮tomierza, 偶eby dok艂adnie zmierzy膰 k膮t!
Wielok膮ty
Wielok膮t to figura geometryczna, kt贸ra ma co najmniej trzy boki i trzy k膮ty.
Rodzaje wielok膮t贸w
Najcz臋艣ciej spotykane wielok膮ty to:
- Tr贸jk膮t: ma 3 boki i 3 k膮ty.
- Czworok膮t: ma 4 boki i 4 k膮ty.
- Pi臋ciok膮t: ma 5 bok贸w i 5 k膮t贸w.
- Sze艣ciok膮t: ma 6 bok贸w i 6 k膮t贸w.
Tr贸jk膮ty
Tr贸jk膮ty dzielimy ze wzgl臋du na boki:
- Tr贸jk膮t r贸wnoboczny: ma wszystkie boki r贸wne.
- Tr贸jk膮t r贸wnoramienny: ma dwa boki r贸wne.
- Tr贸jk膮t r贸偶noboczny: ma wszystkie boki r贸偶nej d艂ugo艣ci.
Oraz ze wzgl臋du na k膮ty:
- Tr贸jk膮t ostrok膮tny: ma wszystkie k膮ty ostre.
- Tr贸jk膮t prostok膮tny: ma jeden k膮t prosty.
- Tr贸jk膮t rozwartok膮tny: ma jeden k膮t rozwarty.
Pami臋tajcie, 偶e suma k膮t贸w w ka偶dym tr贸jk膮cie wynosi 180 stopni!
Czworok膮ty
Do czworok膮t贸w zaliczamy:
- Kwadrat: ma wszystkie boki r贸wne i wszystkie k膮ty proste.
- Prostok膮t: ma przeciwleg艂e boki r贸wne i wszystkie k膮ty proste.
- Romb: ma wszystkie boki r贸wne.
- R贸wnoleg艂obok: ma przeciwleg艂e boki r贸wnoleg艂e.
- Trapez: ma co najmniej jedn膮 par臋 bok贸w r贸wnoleg艂ych.
W kwadracie i prostok膮cie, wszystkie k膮ty s膮 proste.
Suma k膮t贸w w ka偶dym czworok膮cie wynosi 360 stopni!
Obw贸d i pole
Obw贸d to suma d艂ugo艣ci wszystkich bok贸w figury.
Pole to miara powierzchni, jak膮 zajmuje figura.
Obw贸d i pole kwadratu
Je艣li bok kwadratu ma d艂ugo艣膰 a, to:
- Obw贸d kwadratu: 4a
- Pole kwadratu: a * a = a2
Obw贸d i pole prostok膮ta
Je艣li boki prostok膮ta maj膮 d艂ugo艣ci a i b, to:
- Obw贸d prostok膮ta: 2a + 2b
- Pole prostok膮ta: a * b
Obw贸d tr贸jk膮ta
Obw贸d tr贸jk膮ta obliczamy dodaj膮c d艂ugo艣ci wszystkich jego bok贸w: a + b + c.
Pami臋tajcie o jednostkach! Obw贸d podajemy w jednostkach d艂ugo艣ci (np. cm, m), a pole w jednostkach kwadratowych (np. cm2, m2).
Podsumowanie
Aby dobrze przygotowa膰 si臋 do sprawdzianu, pami臋tajcie o:
- Rozr贸偶nianiu prostych, odcink贸w, prostych r贸wnoleg艂ych i prostopad艂ych.
- Znajomo艣ci rodzaj贸w k膮t贸w i umiej臋tno艣ci ich mierzenia.
- Rozpoznawaniu r贸偶nych rodzaj贸w wielok膮t贸w, zw艂aszcza tr贸jk膮t贸w i czworok膮t贸w.
- Obliczaniu obwod贸w i p贸l kwadrat贸w, prostok膮t贸w i tr贸jk膮t贸w.
Powodzenia na sprawdzianie! Wierz臋 w Was!
