Ewaluacja wewnętrzna, czyli wewnętrzna ocena, to proces sprawdzania i oceniania jakości pracy szkoły lub placówki edukacyjnej. Jest to systematyczne badanie różnych aspektów jej funkcjonowania. Celem jest identyfikacja mocnych i słabych stron, a także obszarów wymagających poprawy.
Ewaluacja wewnętrzna pomaga szkole lepiej zrozumieć swoje potrzeby i skuteczniej planować rozwój. Proces ten powinien być przeprowadzany regularnie, aby monitorować postępy i dostosowywać działania do zmieniających się warunków.
Obszary Ewaluacji Wewnętrznej (2018-2019)
W latach 2018-2019 obszary ewaluacji wewnętrznej w szkołach i placówkach oświatowych w Polsce były ściśle określone przez Ministerstwo Edukacji Narodowej (MEN). Określono wtedy, co konkretnie podlegało ocenie.
Obszary te można podzielić na kilka głównych kategorii, które dotyczą różnych aspektów działania szkoły, od organizacji procesu dydaktycznego po relacje z rodzicami. Każdy z tych obszarów miał przypisane szczegółowe wymagania, które szkoła musiała spełnić.
Obszar 1: Procesy edukacyjne są zorganizowane w sposób sprzyjający uczeniu się.
Ten obszar koncentruje się na tym, jak szkoła organizuje proces nauczania. Czy metody nauczania są skuteczne? Czy nauczyciele potrafią dostosować swoje podejście do potrzeb różnych uczniów?
Sprawdzano, czy nauczyciele stosują aktywizujące metody nauczania. Oceniano, czy uwzględniają indywidualne potrzeby uczniów. Analizowano, czy tworzą środowisko sprzyjające rozwojowi.
Przykładowo, sprawdzano, czy szkoła wykorzystuje technologie informacyjno-komunikacyjne (TIK) w procesie nauczania. Czy nauczyciele organizują zajęcia w sposób interaktywny? Czy uczniowie mają możliwość pracy w grupach i rozwijania umiejętności współpracy?
Obszar 2: Uczniowie nabywają wiadomości i umiejętności określone w podstawie programowej.
Ten obszar ocenia, czy uczniowie osiągają cele edukacyjne. Czy zdobywają wiedzę i umiejętności, które są zawarte w podstawie programowej? Czy szkoła monitoruje postępy uczniów i reaguje na ich trudności?
Analizowano wyniki egzaminów zewnętrznych. Oceniano postępy uczniów w nauce. Sprawdzano, czy szkoła oferuje dodatkowe wsparcie dla uczniów mających trudności.
Na przykład, analizowano wyniki egzaminu ósmoklasisty lub matury. Sprawdzano, czy szkoła organizuje zajęcia wyrównawcze dla uczniów, którzy mają zaległości w nauce. Czy nauczyciele prowadzą regularne diagnozy potrzeb uczniów?
Obszar 3: Uczniowie rozwijają kompetencje społeczne.
Ten obszar koncentruje się na rozwoju umiejętności społecznych uczniów. Czy szkoła promuje wartości takie jak szacunek, tolerancja i odpowiedzialność? Czy uczniowie potrafią współpracować w grupie i rozwiązywać konflikty?
Sprawdzano, czy szkoła organizuje działania promujące aktywność społeczną. Oceniano relacje między uczniami i nauczycielami. Analizowano, czy szkoła przeciwdziała przemocy i dyskryminacji.
Przykładowo, sprawdzano, czy szkoła organizuje akcje charytatywne. Czy uczniowie uczestniczą w wolontariacie? Czy nauczyciele kształtują postawy prospołeczne wśród uczniów?
Obszar 4: Szkoła lub placówka wspomaga rozwój uczniów, z uwzględnieniem ich indywidualnej sytuacji.
Ten obszar ocenia, jak szkoła dba o indywidualny rozwój każdego ucznia. Czy nauczyciele rozpoznają potrzeby uczniów i dostosowują swoje podejście do ich możliwości? Czy szkoła oferuje wsparcie psychologiczno-pedagogiczne?
Sprawdzano, czy szkoła prowadzi indywidualne rozmowy z uczniami. Oceniano, czy nauczyciele współpracują z rodzicami. Analizowano, czy szkoła oferuje specjalistyczną pomoc dla uczniów z trudnościami.
Na przykład, sprawdzano, czy szkoła zatrudnia psychologa i pedagoga. Czy nauczyciele opracowują indywidualne programy edukacyjno-terapeutyczne dla uczniów z orzeczeniami o potrzebie kształcenia specjalnego? Czy szkoła współpracuje z poradniami psychologiczno-pedagogicznymi?
Obszar 5: Szkoła lub placówka dba o bezpieczeństwo uczniów.
Ten obszar koncentruje się na zapewnieniu bezpieczeństwa uczniom w szkole. Czy szkoła ma opracowane procedury bezpieczeństwa? Czy nauczyciele są przeszkoleni w zakresie pierwszej pomocy? Czy szkoła przeciwdziała przemocy i agresji?
Sprawdzano, czy szkoła posiada monitoring wizyjny. Oceniano, czy nauczyciele reagują na sytuacje zagrożenia. Analizowano, czy szkoła prowadzi działania profilaktyczne w zakresie bezpieczeństwa.
Na przykład, sprawdzano, czy szkoła organizuje ćwiczenia ewakuacyjne. Czy nauczyciele znają procedury postępowania w przypadku wypadku? Czy szkoła współpracuje z policją i strażą pożarną?
Wymagania Ewaluacji Wewnętrznej (2018-2019)
Wymagania ewaluacji wewnętrznej to konkretne kryteria, które szkoła musiała spełnić w każdym z obszarów. Te wymagania były określone przez MEN i stanowiły podstawę do oceny jakości pracy szkoły.
Każde wymaganie było szczegółowo opisane i zawierało wskaźniki, które pomagały ocenić stopień jego spełnienia. Szkoła musiała zebrać dowody, które potwierdzały, że spełnia te wymagania.
Przykłady wymagań to: "Nauczyciele stosują aktywizujące metody nauczania", "Uczniowie osiągają postępy w nauce", "Szkoła zapewnia bezpieczne warunki nauki i wychowania". Do każdego z tych wymagań przypisane były konkretne wskaźniki, które pozwalały ocenić stopień jego realizacji.
Ewaluacja wewnętrzna w latach 2018-2019, z konkretnymi obszarami i wymaganiami, miała na celu podniesienie jakości edukacji w Polsce. Określone standardy i wymagania, pozwoliły szkołom na systematyczną analizę i doskonalenie swoich działań. To z kolei przekładało się na lepsze wyniki uczniów i ich wszechstronny rozwój.
