Cześć! Gotowi na sprawdzian z działań pisemnych? To super! Razem damy radę!
Dodawanie Pisemne
Pamiętajmy o **dodawaniu pisemnym**. Zaczynamy od prawej strony, od jedności.
Krok 1: Ustaw liczby
Ustaw liczby jedna pod drugą. Ważne, żeby jedności były pod jednościami, dziesiątki pod dziesiątkami itd.
Przykład:
123 + 456 -----
Krok 2: Dodawaj kolumnami
Dodawaj cyfry w każdej kolumnie, zaczynając od prawej. Jeśli suma jest większa niż 9, zapamiętaj dziesiątkę i przenieś ją do następnej kolumny.
Przykład:
123 + 456 ----- 579
A co jeśli suma jest większa od 9?
187 + 235 -----
7 + 5 = 12. Piszemy 2, a 1 przenosimy do następnej kolumny (do dziesiątek).
1 187 + 235 ----- 2
Teraz dodajemy 8 + 3 + 1 (to przeniesione). To daje 12. Piszemy 2, a 1 przenosimy do następnej kolumny (do setek).
1 1 187 + 235 ----- 422
Odejmowanie Pisemne
Odejmowanie pisemne jest bardzo podobne do dodawania. Też zaczynamy od prawej strony.
Krok 1: Ustaw liczby
Ustaw liczby jedna pod drugą. Ważne, żeby jedności były pod jednościami, dziesiątki pod dziesiątkami itd. Pamiętaj, że od większej liczby odejmujemy mniejszą (zwykle).
Przykład:
456 - 123 -----
Krok 2: Odejmuj kolumnami
Odejmuj cyfry w każdej kolumnie, zaczynając od prawej. Jeśli górna cyfra jest mniejsza niż dolna, musisz "pożyczyć" od następnej kolumny.
Przykład:
456 - 123 ----- 333
A co jeśli nie możemy odjąć?
423 - 185 -----
3 - 5 nie możemy odjąć. Musimy "pożyczyć" 1 od 2 (dziesiątek). Z 2 robi się 1, a z 3 robi się 13.
4 13 4 2 3 - 1 8 5 -----
Teraz możemy odjąć: 13 - 5 = 8.
4 13
4 2 3
- 1 8 5
-----
8
Następnie: 1 - 8 też nie możemy odjąć. Musimy "pożyczyć" 1 od 4 (setek). Z 4 robi się 3, a z 1 robi się 11.
3 11 13 4 2 3 - 1 8 5 ----- 3 8
Teraz: 11 - 8 = 3. I na końcu: 3 - 1 = 2.
3 11 13 4 2 3 - 1 8 5 ----- 2 3 8
Mnożenie Pisemne
Mnożenie pisemne wymaga trochę więcej uwagi. Uczymy się mnożenia przez liczby jedno- i dwucyfrowe.
Mnożenie przez liczbę jednocyfrową
Przykład:
123 x 4 -----
Mnożymy każdą cyfrę liczby 123 przez 4, zaczynając od prawej strony.
3 x 4 = 12. Piszemy 2, a 1 zapamiętujemy.
1 123 x 4 ----- 2
2 x 4 = 8. Dodajemy zapamiętaną 1: 8 + 1 = 9.
1 123 x 4 ----- 92
1 x 4 = 4.
1 123 x 4 ----- 492
Mnożenie przez liczbę dwucyfrową
Przykład:
12 x 15 -----
Mnożymy 12 najpierw przez 5, a potem przez 1 (dziesiątkę z 15).
12 x 5 = 60
12 x 15 ----- 60
Teraz mnożymy 12 przez 1 (dziesiątkę z 15). Pamiętaj, żeby dopisać 0 na końcu, bo mnożymy przez dziesiątki!
12 x 10 = 120
12 x 15 ----- 60 120 -----
Teraz dodajemy wyniki.
12 x 15 ----- 60 +120 ----- 180
Dzielenie Pisemne
Dzielenie pisemne może wydawać się trudne, ale z praktyką staje się łatwiejsze.
Krok 1: Zapisz działanie
Zapisz działanie w odpowiedniej formie.
Przykład: 123 : 3
Krok 2: Dziel po kolei
Dziel po kolei każdą cyfrę dzielnej (123) przez dzielnik (3).
Czy 3 mieści się w 1? Nie. Bierzemy więc dwie cyfry: 12.
Ile razy 3 mieści się w 12? 4 razy. Zapisujemy 4 nad 2.
4
3 | 123
Mnożymy 4 x 3 = 12. Zapisujemy 12 pod 12 i odejmujemy.
4
3 | 123
-12
----
0
Spisujemy kolejną cyfrę (3).
4
3 | 123
-12
----
03
Ile razy 3 mieści się w 3? 1 raz. Zapisujemy 1 nad 3.
41
3 | 123
-12
----
03
Mnożymy 1 x 3 = 3. Zapisujemy 3 pod 3 i odejmujemy.
41
3 | 123
-12
----
03
-3
--
0
Wynik to 41.
Zapamiętaj
- **Dodawanie:** Ustaw liczby, dodawaj kolumnami, przenieś dziesiątkę.
- **Odejmowanie:** Ustaw liczby, odejmuj kolumnami, pożyczaj jeśli trzeba.
- **Mnożenie:** Mnoż przez każdą cyfrę, dodaj wyniki (pamiętaj o zerach).
- **Dzielenie:** Dziel po kolei, zapisuj wynik nad dzielną.
Pamiętaj, ćwiczenie czyni mistrza! Powodzenia na sprawdzianie!
