Witajcie, piątoklasiści! Przygotowujemy się do sprawdzianu z działań pisemnych. Będzie super, jeśli dobrze się przygotujemy!
Dodawanie Pisemne
Zacznijmy od dodawania. Pamiętajcie o układaniu liczb jedna pod drugą.
Krok 1: Ustaw Liczby
Upewnij się, że cyfry jedności są pod cyframi jedności. Dziesiątki pod dziesiątkami i tak dalej.
Przykład: 123 + 45
Ustawiamy tak:
123
+ 45
---
Krok 2: Dodawaj Kolumnami
Dodajemy od prawej do lewej. Czyli zaczynamy od cyfr jedności.
3 + 5 = 8. Wpisujemy 8 pod kreską.
2 + 4 = 6. Wpisujemy 6 pod kreską.
1 + 0 = 1. Wpisujemy 1 pod kreską.
123
+ 45
---
168
Krok 3: Przenoszenie
Czasem suma w kolumnie jest większa niż 9. Wtedy musimy przenieść.
Przykład: 157 + 65
7 + 5 = 12. Wpisujemy 2 pod kreską, a 1 przenosimy nad kolumnę dziesiątek.
1 (przeniesiona) + 5 + 6 = 12. Wpisujemy 2 pod kreską, a 1 przenosimy nad kolumnę setek.
1 (przeniesiona) + 1 + 0 = 2. Wpisujemy 2 pod kreską.
11157
+ 65
---
222
Odejmowanie Pisemne
Odejmowanie jest podobne, ale trzeba uważać na pożyczanie!
Krok 1: Ustaw Liczby
Tak samo jak w dodawaniu, upewnij się, że cyfry są ułożone jedna pod drugą.
Przykład: 258 - 36
258
- 36
---
Krok 2: Odejmuj Kolumnami
Odejmujemy od prawej do lewej.
8 - 6 = 2. Wpisujemy 2 pod kreską.
5 - 3 = 2. Wpisujemy 2 pod kreską.
2 - 0 = 2. Wpisujemy 2 pod kreską.
258
- 36
---
222
Krok 3: Pożyczanie
Co jeśli nie możemy odjąć? Wtedy pożyczamy!
Przykład: 321 - 154
1 - 4? Nie możemy odjąć. Pożyczamy 1 dziesiątkę od 2. Teraz mamy 11 - 4 = 7. Wpisujemy 7 pod kreską.
Z 2 zrobiło się 1 (bo pożyczyliśmy). Teraz mamy 1 - 5? Znowu nie możemy odjąć. Pożyczamy 1 setkę od 3. Teraz mamy 11 - 5 = 6. Wpisujemy 6 pod kreską.
Z 3 zrobiło się 2. Teraz mamy 2 - 1 = 1. Wpisujemy 1 pod kreską.
21111321
- 154
---
167
Mnożenie Pisemne
Mnożenie pisemne wymaga trochę więcej uwagi, ale dasz radę!
Krok 1: Ustaw Liczby
Ustawiamy liczby jedna nad drugą. Kolejność nie ma znaczenia.
Przykład: 23 x 12
23
x 12
---
Krok 2: Mnożymy przez Cyfrę Jedności
Mnożymy górną liczbę przez cyfrę jedności dolnej liczby (czyli 2).
2 x 3 = 6. Wpisujemy 6.
2 x 2 = 4. Wpisujemy 4.
23
x 12
---
46
Krok 3: Mnożymy przez Cyfrę Dziesiątek
Teraz mnożymy górną liczbę przez cyfrę dziesiątek dolnej liczby (czyli 1).
Pamiętaj, żeby zacząć wpisywać wynik jedno miejsce w lewo, czyli pod cyfrą dziesiątek.
Zacznij od wpisania 0 pod cyfrą jedności w drugim wierszu.
1 x 3 = 3. Wpisujemy 3.
1 x 2 = 2. Wpisujemy 2.
23
x 12
---
46
+230
Krok 4: Dodajemy Wyniki
Dodajemy wyniki mnożenia.
23
x 12
---
46
+230
---
276
Dzielenie Pisemne
Dzielenie pisemne może wydawać się trudne, ale z praktyką staje się łatwiejsze!
Krok 1: Zapisujemy Działanie
Zapisujemy działanie w formie pisemnej.
Przykład: 144 : 12
144 | 12
Krok 2: Dzielimy Pierwszą Cyfrę/Liczbę
Sprawdzamy, czy 1 dzieli się przez 12. Nie dzieli się.
Sprawdzamy, czy 14 dzieli się przez 12. Dzieli się.
Ile razy 12 mieści się w 14? Raz.
Wpisujemy 1 nad 4.
1
144 | 12
Krok 3: Mnożymy i Odejmujemy
Mnożymy 1 x 12 = 12.
Wpisujemy 12 pod 14 i odejmujemy.
1
144 | 12
-12
---
2
Krok 4: Spisujemy Następną Cyfrę
Spisujemy następną cyfrę (4) obok 2.
Mamy 24.
1
144 | 12
-12
---
24
Krok 5: Dzielimy Dalej
Ile razy 12 mieści się w 24? Dwa razy.
Wpisujemy 2 nad 4.
12
144 | 12
-12
---
24
Krok 6: Mnożymy i Odejmujemy (Ponownie)
Mnożymy 2 x 12 = 24.
Wpisujemy 24 pod 24 i odejmujemy.
12
144 | 12
-12
---
24
-24
---
0
Wynik to 12.
Podsumowanie
Pamiętajcie o:
- Ustawianiu liczb jedna pod drugą.
- Dodawaniu i odejmowaniu od prawej do lewej.
- Przenoszeniu i pożyczaniu w dodawaniu i odejmowaniu.
- Mnożeniu przez każdą cyfrę i dodawaniu wyników.
- Dzieleniu krok po kroku i spisywaniu cyfr.
Ćwiczcie regularnie, a działania pisemne staną się proste! Powodzenia na sprawdzianie!
