Witaj w świecie Działań Pisemnych! Jesteś w Klasie 4, to świetnie. Nauczymy się liczyć sprytnie, krok po kroku.
Dodawanie Pisemne
Wyobraź sobie, że masz klocki. Dajesz je komuś. To jest dodawanie.
Dodawanie pisemne to sposób, żeby dodawać duże liczby. Robimy to schludnie, w kolumnach.
Na przykład: 23 + 14 = ?
Układamy liczby jedna pod drugą:
23 +14 ----
Najpierw dodajemy cyfry z prawej strony, czyli jedności: 3 + 4 = 7.
23 +14 ---- 7
Potem dodajemy cyfry z lewej strony, czyli dziesiątki: 2 + 1 = 3.
23 +14 ---- 37
Więc, 23 + 14 = 37.
A co, jeśli suma cyfr w kolumnie jest większa niż 9? Wtedy mamy przenoszenie.
Na przykład: 38 + 25 = ?
38 +25 ----
Dodajemy jedności: 8 + 5 = 13. Nie możemy wpisać 13 w jedną kolumnę.
Wpisujemy tylko 3, a 1 przenosimy do kolumny dziesiątek.
1 38 +25 ---- 3
Teraz dodajemy dziesiątki, pamiętając o przeniesionej jedynce: 1 + 3 + 2 = 6.
1 38 +25 ---- 63
Więc, 38 + 25 = 63.
Odejmowanie Pisemne
Masz cukierki. Dajesz komuś. To jest odejmowanie.
Odejmowanie pisemne to sposób na odejmowanie dużych liczb, także w kolumnach.
Na przykład: 47 - 23 = ?
Układamy liczby jedna pod drugą:
47 -23 ----
Odejmujemy cyfry z prawej strony, czyli jedności: 7 - 3 = 4.
47 -23 ---- 4
Potem odejmujemy cyfry z lewej strony, czyli dziesiątki: 4 - 2 = 2.
47 -23 ---- 24
Więc, 47 - 23 = 24.
A co, jeśli nie możemy odjąć w kolumnie? Wtedy mamy pożyczanie.
Na przykład: 52 - 28 = ?
52 -28 ----
Chcemy odjąć jedności: 2 - 8. Nie możemy tego zrobić, bo 2 jest mniejsze od 8.
Pożyczamy 1 dziesiątkę od 5. 5 dziesiątek staje się 4 dziesiątkami. Pożyczona dziesiątka dodaje się do 2, tworząc 12.
4 12 5 2 -2 8 ----
Teraz możemy odjąć: 12 - 8 = 4.
4 12 5 2 -2 8 ---- 4
Następnie odejmujemy dziesiątki: 4 - 2 = 2.
4 12 5 2 -2 8 ---- 24
Więc, 52 - 28 = 24.
Mnożenie Pisemne
Masz kilka paczek ciastek. W każdej jest tyle samo. To mnożenie.
Mnożenie pisemne pomaga mnożyć duże liczby.
Na przykład: 12 x 3 = ?
12 x 3 ----
Mnożymy 3 przez 2 (jedności): 3 x 2 = 6.
12 x 3 ---- 6
Mnożymy 3 przez 1 (dziesiątki): 3 x 1 = 3.
12 x 3 ---- 36
Więc, 12 x 3 = 36.
A co, jeśli mamy przenoszenie? Na przykład: 16 x 4 = ?
16 x 4 ----
Mnożymy 4 przez 6: 4 x 6 = 24. Piszemy 4, a 2 przenosimy.
2 16 x 4 ---- 4
Mnożymy 4 przez 1 i dodajemy przeniesioną 2: (4 x 1) + 2 = 6.
2 16 x 4 ---- 64
Więc, 16 x 4 = 64.
Dzielenie Pisemne
Masz dużo cukierków. Chcesz je sprawiedliwie rozdać. To dzielenie.
Dzielenie pisemne (często nazywane dzieleniem z resztą w klasie 4) to sposób na dzielenie większych liczb.
Na przykład: 25 : 4 = ?
Zastanawiamy się: Ile razy 4 mieści się w 25?
Myślimy: 4 x 6 = 24, a 4 x 7 = 28. 28 jest za dużo, więc wybieramy 6.
Piszemy 6 nad 25.
6 4)25
Mnożymy 6 przez 4: 6 x 4 = 24.
Piszemy 24 pod 25.
6 4)25 24
Odejmujemy: 25 - 24 = 1.
6 4)25 24 ---- 1
Wynik to 6, a reszta to 1. Czyli 25 : 4 = 6 r 1.
Pamiętaj! Ćwiczenie czyni mistrza. Im więcej będziesz liczyć, tym lepiej Ci to wyjdzie!
