Witajcie, drodzy uczniowie klasy 4! Przygotujmy się razem do sprawdzianu z działań pisemnych. To nic strasznego, damy radę! Pamiętajcie, ćwiczenie czyni mistrza.
Dodawanie pisemne
Zacznijmy od dodawania pisemnego. Pamiętacie, jak to robimy?
Krok 1: Ustaw liczby
Pierwszy krok to ustawienie liczb jedna pod drugą. Ważne, żeby jedności były pod jednościami, dziesiątki pod dziesiątkami, i tak dalej. Zapiszmy to:
123 + 456 -------
Krok 2: Dodawaj kolumnami
Teraz dodajemy liczby w każdej kolumnie, zaczynając od prawej strony, czyli od jedności. 3 + 6 = 9. Zapisujemy 9 pod kreską.
123
+ 456
-------
9
Następnie dodajemy dziesiątki. 2 + 5 = 7. Zapisujemy 7.
123
+ 456
-------
79
Na koniec dodajemy setki. 1 + 4 = 5. Zapisujemy 5.
123 + 456 ------- 579
Krok 3: Przenoszenie
Co, jeśli suma w kolumnie jest większa niż 9? Na przykład 7 + 5 = 12. Wtedy zapisujemy tylko cyfrę jedności, czyli 2, a cyfrę dziesiątek, czyli 1, przenosimy do następnej kolumny. Pamiętajcie o tym!
Odejmowanie pisemne
Teraz odejmowanie pisemne. Tutaj też trzeba uważać!
Krok 1: Ustaw liczby
Podobnie jak w dodawaniu, ustawiamy liczby jedna pod drugą, pilnując, żeby jedności były pod jednościami, dziesiątki pod dziesiątkami itd.
579 - 123 -------
Krok 2: Odejmuj kolumnami
Odejmujemy liczby w każdej kolumnie, zaczynając od prawej strony. 9 - 3 = 6. Zapisujemy 6 pod kreską.
579
- 123
-------
6
Następnie odejmujemy dziesiątki. 7 - 2 = 5. Zapisujemy 5.
579
- 123
-------
56
Na koniec odejmujemy setki. 5 - 1 = 4. Zapisujemy 4.
579 - 123 ------- 456
Krok 3: Pożyczanie
Co, jeśli nie możemy odjąć? Na przykład 2 - 5. Wtedy musimy pożyczyć od następnej kolumny. Jeśli pożyczamy 1 od dziesiątek, to do jedności dodajemy 10. Czyli zamiast 2 mamy 12. I wtedy możemy odjąć: 12 - 5 = 7.
Mnożenie pisemne
Przejdźmy do mnożenia pisemnego. To też jest proste, jeśli pamiętacie tabliczkę mnożenia!
Krok 1: Ustaw liczby
Ustawiamy liczby jedna pod drugą. Kolejność nie ma znaczenia, ale łatwiej jest pomnożyć mniejszą liczbę przez większą.
12 x 3 ----
Krok 2: Mnoż przez każdą cyfrę
Mnożymy każdą cyfrę z dolnej liczby przez każdą cyfrę z górnej liczby, zaczynając od prawej strony. 3 x 2 = 6. Zapisujemy 6.
12 x 3 ---- 6
Następnie mnożymy 3 x 1 = 3. Zapisujemy 3.
12 x 3 ---- 36
Krok 3: Mnożenie przez liczbę dwucyfrową
Jeśli mnożymy przez liczbę dwucyfrową, na przykład 12 x 23, to mnożymy najpierw przez 3, a potem przez 20. Wynik mnożenia przez 20 zapisujemy pod wynikiem mnożenia przez 3, przesunięty o jedno miejsce w lewo. Na koniec dodajemy te dwa wyniki.
Dzielenie pisemne
Na koniec dzielenie pisemne. To może być trochę trudniejsze, ale spokojnie, damy radę!
Krok 1: Zapisz działanie
Zapisujemy działanie, pamiętając o odpowiednim ustawieniu dzielnej i dzielnika. Na przykład 144 : 12.
Krok 2: Dziel
Patrzymy, ile razy dzielnik (12) mieści się w pierwszej cyfrze dzielnej (1). Nie mieści się. Więc patrzymy na pierwsze dwie cyfry (14). Ile razy 12 mieści się w 14? Raz. Zapisujemy 1 nad 4.
Krok 3: Pomnóż
Mnożymy 1 x 12 = 12. Zapisujemy 12 pod 14.
Krok 4: Odejmij
Odejmujemy 14 - 12 = 2. Zapisujemy 2 pod 12.
Krok 5: Sprowadź kolejną cyfrę
Sprowadzamy kolejną cyfrę z dzielnej (4) obok 2. Mamy 24.
Krok 6: Powtarzaj
Ile razy 12 mieści się w 24? Dwa razy. Zapisujemy 2 nad ostatnią cyfrą dzielnej (4).
Mnożymy 2 x 12 = 24. Zapisujemy 24 pod 24.
Odejmujemy 24 - 24 = 0. Zapisujemy 0.
Koniec dzielenia! Wynik to 12.
Podsumowanie
Pamiętajcie:
- Dodawanie: Ustaw liczby, dodawaj kolumnami, przenoś, jeśli trzeba.
- Odejmowanie: Ustaw liczby, odejmuj kolumnami, pożyczaj, jeśli trzeba.
- Mnożenie: Mnoż przez każdą cyfrę, pamiętaj o przesunięciu, dodaj wyniki.
- Dzielenie: Dziel krok po kroku, sprawdzaj wynik.
Ćwiczcie regularnie! Powodzenia na sprawdzianie!
Pamiętajcie, że najważniejsze to ćwiczyć! Im więcej przykładów rozwiążecie, tym lepiej zrozumiecie te działania. Nie bójcie się pytać, jeśli coś jest niejasne. Powodzenia!
Trzymam za Was kciuki!
