Czy Einstein wierzył w Boga? To pytanie nurtuje wielu.
Odpowiedź jest złożona. Nie był wyznawcą żadnej konkretnej religii.
Ale Einstein często odwoływał się do "Boga" w swoich pismach.
Używał tego słowa w specyficzny sposób.
Kosmiczna Religijność
Einstein opisywał swoje poczucie "kosmicznej religijności". Wyobraź sobie ogrom wszechświata.
Pomysl o jego pięknie i złożoności. Widzisz to?
To właśnie wrażenie potęgi i tajemnicy. Czujesz to?
To uczucie prowadziło go do głębokiego szacunku.
To nie był Bóg osobowy, jak w tradycyjnych religiach.
To był raczej podziw dla porządku we wszechświecie.
Zegarmistrz
Einstein wierzył w Boga, który stworzył wszechświat.
Ale ten Bóg nie ingeruje w jego działanie.
Wyobraź sobie zegarmistrza.
Zegarmistrz tworzy zegarek.
Zegarek tyka. Zgadza się?
Zegarmistrz nie musi co chwilę poprawiać jego działania.
Zegarek działa sam, zgodnie z zasadami.
Podobnie Bóg, według Einsteina, stworzył wszechświat.
Wszechświat działa zgodnie z prawami fizyki.
Bóg nie musi interweniować.
Dowód z Porządku
Einstein uważał, że porządek we wszechświecie to dowód.
Dowód na istnienie inteligencji.
Wyobraź sobie pokój pełen klocków LEGO.
Klocki leżą porozrzucane. Nie ma w nich żadnego sensu.
Teraz wyobraź sobie, że ktoś ułożył z tych klocków zamek.
Zamek ma wieże, mury i bramy.
Widzisz różnicę?
Ułożenie klocków w zamek wymagało inteligencji.
Podobnie, porządek we wszechświecie sugeruje inteligencję.
Tą inteligencją Einstein nazywał "Bogiem".
Niezrozumiałość
Einstein uważał, że ludzki umysł jest zbyt ograniczony.
Aby w pełni zrozumieć Boga.
Wyobraź sobie mrówkę.
Mrówka chodzi po kartce papieru.
Widzi tylko kawałek kartki.
Nie rozumie, że kartka jest częścią rysunku.
Mrówka nie rozumie sensu rysunku.
Podobnie, my jesteśmy jak mrówki.
Nie rozumiemy w pełni wszechświata.
Nasze zrozumienie jest ograniczone.
Dlatego nie możemy pojąć Boga.
Einstein a Religia
Einstein krytykował religie instytucjonalne.
Uważał, że często prowadzą do nietolerancji.
I odwracają uwagę od prawdziwej duchowości.
Preferował bezpośredni kontakt z tajemnicą wszechświata.
Kontakt poprzez naukę i kontemplację.
Podsumowując, Einstein wierzył w Boga.
Ale jego Bóg był inny od tradycyjnych wyobrażeń.
Był to Bóg jako inteligencja, która stworzyła wszechświat.
I która objawia się w jego porządku i pięknie.
Einstein nazywał to "kosmiczną religijnością".