Witajcie! Przygotowujemy się do egzaminu z Deklaracji Praw Człowieka i Obywatela ONZ. To ważny dokument, więc przejdźmy do konkretów.
Wprowadzenie
Deklaracja Praw Człowieka i Obywatela to fundament. Została uchwalona 10 grudnia 1948 roku w Paryżu. Była odpowiedzią na okrucieństwa II Wojny Światowej.
Celem było stworzenie uniwersalnego standardu. Standardu dla wszystkich narodów i państw. Standardu ochrony praw.
Co to jest Deklaracja?
To rezolucja Zgromadzenia Ogólnego ONZ. Nie jest traktatem. Nie jest więc prawnie wiążąca bezpośrednio dla państw.
Jednak ma ogromne znaczenie moralne i polityczne. Wpływa na prawo międzynarodowe i krajowe.
Prawa zawarte w Deklaracji
Prawa Osobiste
Prawo do życia jest podstawą. Każdy ma prawo do życia, wolności i bezpieczeństwa osobistego.
Zakaz niewolnictwa. Nikt nie może być trzymany w niewolnictwie ani poddaństwie. Handel ludźmi jest zakazany.
Zakaz tortur. Nikt nie może być poddawany torturom ani okrutnemu, nieludzkiemu traktowaniu.
Równość wobec prawa. Wszyscy są równi wobec prawa i mają prawo do równej ochrony prawnej.
Prawo do uznania za osobę wobec prawa. Każdy ma prawo do uznania za osobę wobec prawa wszędzie.
Prawa Polityczne
Prawo do sprawiedliwego procesu. Każdy ma prawo do sprawiedliwego i publicznego procesu przed niezależnym i bezstronnym sądem.
Prawo do wolności myśli, sumienia i religii. Każdy ma prawo do wolności myśli, sumienia i religii. Obejmuje to zmianę religii lub przekonań.
Prawo do wolności opinii i wyrażania. Każdy ma prawo do wolności opinii i wyrażania. Bez ingerencji i bez względu na granice.
Prawo do wolności zgromadzania się i stowarzyszania. Każdy ma prawo do wolności pokojowego zgromadzania się i stowarzyszania.
Prawo do udziału w życiu politycznym swojego kraju. Bezpośrednio lub przez wybranych przedstawicieli.
Prawa Ekonomiczne, Socjalne i Kulturalne
Prawo do pracy. Każdy ma prawo do pracy, do wolnego wyboru pracy, do sprawiedliwych i zadowalających warunków pracy. Oraz do ochrony przed bezrobociem.
Prawo do godziwego wynagrodzenia. Zapewniającego godne życie dla siebie i rodziny.
Prawo do wypoczynku i czasu wolnego. W tym rozsądnego ograniczenia godzin pracy i płatnych urlopów.
Prawo do poziomu życia zapewniającego zdrowie i dobrobyt. W tym wyżywienie, odzież, mieszkanie, opiekę medyczną i niezbędne świadczenia socjalne.
Prawo do nauki. Nauka powinna być bezpłatna, przynajmniej na poziomie podstawowym. Szkolnictwo techniczne i zawodowe powinno być powszechnie dostępne.
Prawo do ochrony interesów moralnych i materialnych. Wynikających z twórczości naukowej, literackiej lub artystycznej.
Ograniczenia Praw
Deklaracja nie daje praw absolutnych. Prawa mogą być ograniczone. Ograniczenia muszą być zgodne z prawem. Muszą być konieczne w demokratycznym społeczeństwie.
Ograniczenia są dopuszczalne dla ochrony praw innych osób. Dla ochrony bezpieczeństwa państwa. Dla ochrony porządku publicznego. Dla ochrony moralności publicznej.
Znaczenie i Wpływ
Deklaracja była inspiracją dla wielu konstytucji. Dla wielu ustawodawstw krajowych. Dla międzynarodowych traktatów praw człowieka.
Stanowi podstawę dla działań organizacji pozarządowych. Dla obrońców praw człowieka. Dla monitorowania przestrzegania praw na całym świecie.
Powszechna Deklaracja Praw Człowieka jest często cytowana. Jest tłumaczona na wiele języków. Jest uważana za jeden z najważniejszych dokumentów w historii.
Krytyka
Deklaracja nie jest wolna od krytyki. Zarzuca się jej brak konkretnych mechanizmów egzekwowania. Brak uwzględnienia specyfiki kulturowej różnych regionów świata.
Niektóre państwa interpretują prawa zawarte w Deklaracji inaczej. Różnice kulturowe wpływają na interpretację praw.
Podsumowanie
Pamiętajcie! Deklaracja Praw Człowieka i Obywatela ONZ:
- Uchwalona w 1948 roku.
- Nie jest prawnie wiążąca bezpośrednio. Ale ma ogromne znaczenie.
- Zawiera prawa osobiste, polityczne, ekonomiczne, socjalne i kulturalne.
- Prawa nie są absolutne. Mogą być ograniczone w określonych sytuacjach.
- Miała ogromny wpływ na prawo międzynarodowe i krajowe.
Powodzenia na egzaminie! Pamiętajcie, najważniejsze to zrozumieć idee Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka.
Przejrzyjcie artykuły Deklaracji. Zastanówcie się nad ich znaczeniem w dzisiejszym świecie. Powodzenia!
