Czy można cofnąć umowę dożywocia? To pytanie zadaje sobie wiele osób.
Spróbujemy to wyjaśnić w prosty sposób.
Czym jest umowa dożywocia?
Wyobraź sobie, że starsza osoba, nazwijmy ją Pani Ania, ma dom.
Pani Ania potrzebuje opieki i wsparcia.
Zamiast sprzedawać dom, zawiera umowę z inną osobą, powiedzmy Panem Janem.
Na mocy tej umowy, Pani Ania przekazuje własność domu Panu Janowi.
W zamian, Pan Jan zobowiązuje się do zapewnienia Pani Ani dożywotniego utrzymania.
To właśnie jest umowa dożywocia.
Porównaj to do kwiatka, który potrzebuje opieki. Pani Ania to kwiatek, a Pan Jan to ogrodnik, który ma go pielęgnować.
Co obejmuje utrzymanie?
Utrzymanie obejmuje mieszkanie, wyżywienie, ubranie, opiekę medyczną.
Często także pomoc w codziennych czynnościach, np. sprzątanie, zakupy.
Pomyśl o tym jak o pakiecie usług dla Pani Ani.
Kiedy można cofnąć umowę dożywocia?
Cofnięcie umowy dożywocia nie jest proste.
Prawo chroni osoby starsze przed wykorzystywaniem.
Ale w pewnych sytuacjach jest to możliwe.
Istnieją dwie główne przesłanki.
Rażące zaniedbanie obowiązków
Jeśli Pan Jan nie wywiązuje się z obowiązków, to jest to podstawa do rozwiązania umowy.
Wyobraź sobie, że ogrodnik zapomina podlewać kwiatka. Kwiatek usycha.
Podobnie, jeśli Pan Jan nie zapewnia Pani Ani odpowiedniego wyżywienia, opieki medycznej, to można powiedzieć, że rażąco zaniedbuje swoje obowiązki.
Przykład: Pani Ania choruje, a Pan Jan odmawia wezwania lekarza. To rażące zaniedbanie.
Przykład: Pani Ania nie ma co jeść, a Pan Jan nie zapewnia jej jedzenia. To też rażące zaniedbanie.
Sąd ocenia, czy zaniedbania są na tyle poważne, że uzasadniają rozwiązanie umowy.
Wyjątkowe okoliczności
Czasami, nawet jeśli Pan Jan wywiązuje się z obowiązków, umowa może zostać rozwiązana.
Jeśli zaszły wyjątkowe okoliczności, które sprawiają, że dalsze wykonywanie umowy jest niemożliwe lub bardzo trudne.
Wyobraź sobie, że na ogród spada gradobicie i niszczy kwiatka. Nie jest to wina ogrodnika, ale dalsza opieka staje się bardzo trudna.
Przykład: Pan Jan i Pani Ania bardzo się pokłócili i nie potrafią ze sobą mieszkać.
Przykład: Pan Jan ciężko zachorował i sam potrzebuje opieki.
Sąd bierze pod uwagę relacje między stronami, ich sytuację życiową.
Jak cofnąć umowę dożywocia?
Proces cofnięcia umowy dożywocia wymaga działania prawnego.
Należy złożyć pozew do sądu.
W pozwie trzeba udowodnić, że zachodzą przesłanki do rozwiązania umowy, np. rażące zaniedbanie lub wyjątkowe okoliczności.
Pamiętaj, że potrzebne będą dowody.
Dowody to np. zeznania świadków, dokumenty medyczne, rachunki.
Warto skonsultować się z prawnikiem, który pomoże przygotować pozew i poprowadzić sprawę w sądzie.
Konsekwencje cofnięcia umowy
Jeśli sąd rozwiąże umowę dożywocia, własność domu wraca do Pani Ani (lub jej spadkobierców).
Pan Jan traci prawo do domu, ale może domagać się zwrotu nakładów poniesionych na utrzymanie Pani Ani.
To skomplikowane, dlatego tak ważna jest konsultacja z prawnikiem.
Podsumowanie
Umowa dożywocia to ważna decyzja.
Można ją cofnąć, ale tylko w określonych sytuacjach.
Kluczowe jest udowodnienie rażącego zaniedbania obowiązków lub wystąpienia wyjątkowych okoliczności.
Zawsze warto skonsultować się z prawnikiem, aby dobrze zrozumieć swoje prawa i obowiązki.
Pamiętaj, prawo chroni osoby starsze!
