Wyobraź sobie Ziemię jako ogromną, kręcącą się kulę.
Ta kula jest nierówno ogrzewana przez Słońce.
Równik – Gorący Punkt
Najwięcej energii słonecznej dociera do równika.
Pomyśl o tym jak o grillu – środek (równik) jest najgorętszy!
Ciepłe powietrze staje się lżejsze i unosi się.
Podobnie jak balon na ogrzane powietrze.
To unoszące się powietrze tworzy obszar niskiego ciśnienia.
Bieguny – Zimne i Ciężkie
Na biegunach jest zupełnie inaczej.
Tam dociera bardzo mało światła słonecznego.
Powietrze jest zimne, gęste i ciężkie.
Opada w dół, tworząc obszar wysokiego ciśnienia.
Cyrkulacja Powietrza: Ruch od Bieguna do Równika?
Gdyby Ziemia się nie obracała, powietrze płynęłoby prosto od biegunów do równika.
Jak wiatr wiejący wprost do ciepłego grzejnika.
Ale Ziemia się kręci! To zmienia wszystko.
Efekt Coriolisa: Zakręcona Sprawa
Efekt Coriolisa to siła pozorna wynikająca z obrotu Ziemi.
Wyobraź sobie, że rzucasz piłką na karuzeli.
Z Twojej perspektywy piłka skręca, choć Ty rzuciłeś prosto.
Podobnie dzieje się z wiatrami.
Na półkuli północnej wiatry odchylają się w prawo.
Na półkuli południowej – w lewo.
Komórki Cyrkulacji: Więcej Niż Jeden Wiatr
Zamiast jednego prostego ruchu, mamy trzy główne komórki cyrkulacji na każdej półkuli.
Komórka Hadley'a
To komórka najbliżej równika.
Ciepłe powietrze unosi się, ochładza i opada około 30 stopni szerokości geograficznej.
To właśnie tam powstają pustynie!
Powietrze opadające jest suche i zabiera wilgoć.
Wiatry wiejące w kierunku równika w tej komórce to pasaty.
Pasaty były bardzo ważne dla żeglarzy w dawnych czasach.
Komórka Ferrela
To komórka pomiędzy 30 a 60 stopniem szerokości geograficznej.
Jest bardziej skomplikowana niż Komórka Hadley'a.
Powietrze porusza się tutaj "odwrotnie" niż w Komórce Hadley'a.
Powietrze unosi się około 60 stopni i opada w okolicach 30 stopni.
Wiatry w tej komórce to wiatry zachodnie.
To one przynoszą nam zmiany pogody w Polsce!
Komórka Polarna
Ta komórka znajduje się najbliżej biegunów.
Zimne powietrze opada na biegunach i płynie w kierunku niższych szerokości geograficznych.
Około 60 stopni powietrze unosi się.
Wiatry w tej komórce to wiatry wschodnie.
Strefa Umiarkowana: Nasze Miejsce na Ziemi
Polska znajduje się w strefie umiarkowanej.
To oznacza, że mamy cztery pory roku.
Nasza pogoda jest kształtowana głównie przez wiatry zachodnie.
Te wiatry przynoszą nam zarówno ciepłe, jak i zimne masy powietrza znad Oceanu Atlantyckiego.
Dzięki temu mamy zmienną pogodę.
Niże i Wyże Baryczne: Pogodowe Centra Dowodzenia
Niże baryczne to obszary niskiego ciśnienia.
Powietrze w nich unosi się, co często prowadzi do powstawania chmur i opadów.
Pomyśl o niżu jako o "zaproszeniu" dla deszczu.
Wyże baryczne to obszary wysokiego ciśnienia.
Powietrze w nich opada, co prowadzi do rozpogodzeń.
Wyż to "ochrona" przed deszczem.
Fronty Atmosferyczne: Starcie Masy Powietrza
Fronty atmosferyczne to granice pomiędzy różnymi masami powietrza.
Na przykład, pomiędzy ciepłym powietrzem znad Afryki a zimnym powietrzem znad Arktyki.
Kiedy te masy się spotykają, powstają fronty ciepłe i fronty chłodne.
Front ciepły przynosi ocieplenie i opady deszczu.
Front chłodny przynosi ochłodzenie i gwałtowne burze.
Podsumowanie
Cyrkulacja powietrza w strefie umiarkowanej jest skomplikowana, ale fascynująca.
Wszystko zaczyna się od nierównomiernego ogrzewania Ziemi przez Słońce.
Potem w grę wchodzi Efekt Coriolisa i powstają komórki cyrkulacji.
Wiatry zachodnie kształtują naszą pogodę, a niże i wyże baryczne wpływają na to, czy będzie padać deszcz, czy świecić słońce.
Zrozumienie tych procesów pomaga nam przewidywać pogodę i lepiej rozumieć świat wokół nas.
