Wyobraź sobie mecz piłki nożnej. Każdy stan to drużyna.
Głosy elektorskie w USA są jak punkty w tym meczu. Decydują, kto wygrywa całe zawody – wybory prezydenckie.
Co to są Głosy Elektorskie?
To nie są bezpośrednie głosy obywateli.
Pomyśl o nich jak o reprezentantach każdego stanu.
Kiedy głosujesz w wyborach prezydenckich, tak naprawdę wybierasz elektorów.
Oni zobowiązują się głosować na konkretnego kandydata.
Ile Głosów Elektorskich ma każdy stan?
To zależy od liczby ludności danego stanu.
Więcej mieszkańców oznacza więcej głosów elektorskich.
To tak jak z liczbą miejsc w parlamencie – większy stan ma więcej reprezentantów.
Kalifornia, z racji dużej populacji, ma dużo głosów elektorskich.
Mniejsze stany, jak Wyoming, mają ich mniej.
Każdy stan ma co najmniej 3 głosy elektorskie.
To dlatego, że każdy stan ma dwóch senatorów i co najmniej jednego reprezentanta w Kongresie.
Jak Działa System Elektorski?
W większości stanów obowiązuje zasada "zwycięzca bierze wszystko".
To znaczy, że kandydat, który zdobędzie większość głosów w danym stanie, otrzymuje wszystkie głosy elektorskie tego stanu.
Wyobraź sobie, że w Pensylwanii kandydat A zdobywa 50,1% głosów, a kandydat B 49,9%.
Kandydat A otrzymuje wszystkie głosy elektorskie Pensylwanii!
Wyjątkiem są stany Maine i Nebraska.
Tam głosy elektorskie są dzielone proporcjonalnie do wyników głosowania.
Kto to są Elektorzy?
To osoby wybrane przez partie polityczne w każdym stanie.
Zazwyczaj są to osoby wierne danej partii.
Często są to lokalni działacze, urzędnicy partyjni lub osoby znane w danej społeczności.
Teoretycznie, elektorzy mogą głosować niezgodnie z wolą wyborców danego stanu (tzw. "faithless elector").
Jednak zdarza się to bardzo rzadko i zazwyczaj nie ma wpływu na wynik wyborów.
Ile Głosów Elektorskich Potrzeba, aby Wygrać?
Potrzebujesz większości głosów elektorskich.
W USA jest 538 głosów elektorskich.
Aby wygrać wybory prezydenckie, kandydat musi zdobyć co najmniej 270 głosów elektorskich.
To ponad połowa wszystkich głosów.
Pomyśl o tym jak o przekroczeniu linii mety w wyścigu.
Dlaczego Mamy System Elektorski?
System elektorski został stworzony przez Ojców Założycieli USA.
Miał być kompromisem między wyborami bezpośrednimi a wyborami przez Kongres.
Obawiano się, że bezpośrednie głosowanie może prowadzić do tyranii większości.
Chciano, aby mniejsze stany miały większy wpływ na wynik wyborów.
System elektorski ma swoich zwolenników i przeciwników.
Zwolennicy twierdzą, że chroni interesy mniejszych stanów i zapobiega dominacji dużych miast.
Przeciwnicy uważają, że jest niedemokratyczny i może prowadzić do sytuacji, w której kandydat z mniejszą liczbą głosów ogólnokrajowych wygrywa wybory.
Przykłady Kontrowersyjnych Wyborów
W historii USA zdarzały się wybory, w których kandydat, który zdobył mniej głosów ogólnokrajowych, wygrał wybory dzięki systemowi elektorskiemu.
Tak było na przykład w 2000 roku (George W. Bush vs. Al Gore) i w 2016 roku (Donald Trump vs. Hillary Clinton).
Te wybory wywołały wiele kontrowersji i debat na temat zasadności systemu elektorskiego.
Podsumowanie
Głosy elektorskie to system pośredniego wybierania prezydenta w USA.
Każdy stan ma określoną liczbę głosów elektorskich.
Kandydat, który zdobędzie większość głosów elektorskich (270), wygrywa wybory.
System ten ma swoich zwolenników i przeciwników, a jego przyszłość jest przedmiotem dyskusji.
Pamiętaj: twój głos się liczy! Choć głosujesz na elektorów, to twój wybór ma wpływ na to, kto zostanie prezydentem USA.
