Hej Studencie! Gotowi na powtórkę z Deklaracji Praw Człowieka i Obywatela? Zrobimy to razem krok po kroku. Będzie łatwo i przyjemnie!
Czym jest ta Deklaracja?
To bardzo ważny dokument. Powstał we Francji, w czasie Rewolucji Francuskiej.
Deklaracja Praw Człowieka i Obywatela to taki zbiór podstawowych praw. Praw, które przysługują każdemu człowiekowi. Niezależnie od pochodzenia, religii czy poglądów.
Kiedy powstała?
Uchwalono ją 26 sierpnia 1789 roku. Zapamiętaj tę datę!
To był przełomowy moment w historii. Koniec z absolutyzmem i niesprawiedliwością. Zaczyna się era praw jednostki!
Dlaczego powstała?
Francja była wtedy w kryzysie. Rządziły nierówności społeczne. Pamiętasz podział na stany?
Szlachta i duchowieństwo miały przywileje. Stan trzeci, czyli reszta społeczeństwa, był obciążony podatkami. Ludzie chcieli to zmienić!
Rewolucja była odpowiedzią na te problemy. Deklaracja miała ustalić nowe zasady. Zasady sprawiedliwości i równości.
Główne założenia Deklaracji
Teraz przejdźmy do konkretów. Co takiego zawierała ta Deklaracja?
Prawa naturalne człowieka
To podstawa. Prawa naturalne to prawa, które ma każdy człowiek od urodzenia. Nikt nie może mu ich odebrać.
Deklaracja wymienia m.in. prawo do wolności, własności, bezpieczeństwa i oporu przeciwko uciskowi.
Czyli masz prawo myśleć, mówić i robić to, co chcesz. Oczywiście, w granicach prawa. Masz też prawo do posiadania własnego majątku. I do obrony przed niesprawiedliwością.
Równość wobec prawa
Wszyscy są równi wobec prawa. Nie ma znaczenia, kim jesteś. Czy jesteś bogaty, czy biedny. Szlachcicem, czy rolnikiem.
Prawo powinno być takie samo dla wszystkich. To bardzo ważna zasada!
Wolność słowa i wyznania
Możesz mówić to, co myślisz. Możesz wyznawać dowolną religię. Nikt nie może ci tego zabronić.
Oczywiście, wolność słowa ma swoje granice. Nie możesz obrażać innych, ani nawoływać do przemocy.
Suwerenność narodu
Władza należy do narodu. To naród decyduje, kto będzie rządził.
Koniec z władzą absolutną króla! Teraz naród ma głos!
Prawo do własności
Jak już wspomnieliśmy, każdy ma prawo do własności. To ważne dla bezpieczeństwa ekonomicznego i niezależności.
Państwo nie może samowolnie zabierać ludziom ich majątku.
Znaczenie Deklaracji
Deklaracja Praw Człowieka i Obywatela to dokument o ogromnym znaczeniu. Miała wpływ na rozwój demokracji na całym świecie.
Inspirowała twórców konstytucji w innych krajach. Stała się podstawą dla późniejszych dokumentów dotyczących praw człowieka. Na przykład dla Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka.
To dzięki niej dzisiaj mamy prawa i wolności. Możemy żyć w społeczeństwie, gdzie każdy jest równy wobec prawa.
Kluczowe postacie
Warto pamiętać o osobach, które przyczyniły się do powstania Deklaracji. Chociaż nie ma jednego autora, to ważne postaci to:
- Markiz de La Fayette: Brał udział w rewolucji amerykańskiej i francuskiej. Był zwolennikiem idei wolności i równości.
- Honoré Gabriel Riqueti, hrabia de Mirabeau: Wybitny mówca i polityk. Walczył o prawa stanu trzeciego.
- Emmanuel Joseph Sieyès: Autor broszury "Co to jest stan trzeci?". Miał wpływ na kształtowanie idei suwerenności narodu.
Podsumowanie najważniejszych punktów
Spójrzmy na najważniejsze punkty, żeby utrwalić wiedzę:
- Deklaracja Praw Człowieka i Obywatela: Uchwalona 26 sierpnia 1789 roku we Francji.
- Prawa naturalne: Wolność, własność, bezpieczeństwo, opór przeciwko uciskowi.
- Równość wobec prawa: Wszyscy są równi, niezależnie od pochodzenia.
- Wolność słowa i wyznania: Prawo do wyrażania swoich poglądów i wyznawania religii.
- Suwerenność narodu: Władza należy do narodu.
Pamiętaj o tych kluczowych informacjach. Teraz jesteś gotowy na egzamin! Trzymam kciuki!
Powodzenia!
