Witajcie, drodzy uczniowie! Przygotujmy się razem do egzaminu z "Ciekawi świata 6, Język Polski, Podręcznik Część 2". Powodzenia!
Lekcja 1: Rzeczownik – powtórka
Przypomnijmy sobie, czym jest rzeczownik. To słowo, które nazywa osoby, zwierzęta, rzeczy, miejsca i zjawiska.
Rodzaje rzeczowników
Rzeczowniki dzielimy na żywotne (np. pies, mama), nieżywotne (np. stół, książka) i rzeczowniki zbiorowe (np. dzieci, liście).
Rzeczowniki odczasownikowe: utworzone od czasowników, np. czytanie od czytać.
Liczba i przypadek
Pamiętajcie o liczbie pojedynczej i mnogiej. Np. pies (liczba pojedyncza) i psy (liczba mnoga).
Przypadki to: Mianownik, Dopełniacz, Celownik, Biernik, Narzędnik, Miejscownik, Wołacz.
Używajcie pytań pomocniczych, aby rozpoznać przypadki. Np. Mianownik – Kto? Co?, Dopełniacz – Kogo? Czego?
Lekcja 2: Przymiotnik
Przymiotnik określa cechy rzeczownika. Odpowiada na pytania: jaki?, jaka?, jakie?.
Stopniowanie przymiotników
Przymiotniki stopniujemy. Wyróżniamy: stopień równy (ładny), stopień wyższy (ładniejszy) i stopień najwyższy (najładniejszy).
Stopniowanie proste: dodajemy końcówki -szy, -ejszy (stopień wyższy) i przedrostek naj- (stopień najwyższy). Np. mądry, mądrzejszy, najmądrzejszy.
Stopniowanie opisowe: używamy słów bardziej i najbardziej. Np. interesujący, bardziej interesujący, najbardziej interesujący.
Zgodność przymiotnika z rzeczownikiem
Pamiętajcie, że przymiotnik musi zgadzać się z rzeczownikiem w rodzaju, liczbie i przypadku. Np. mądry uczeń, mądra uczennica, mądrzy uczniowie.
Lekcja 3: Czasownik
Czasownik to słowo, które opisuje czynności lub stany. Odpowiada na pytania: co robi?, co się z nim dzieje?.
Osoba i liczba czasownika
Czasowniki odmieniają się przez osoby (ja, ty, on/ona/ono, my, wy, oni/one) i liczby (pojedyncza, mnoga).
Czasy czasownika
Wyróżniamy czasy: przeszły, teraźniejszy i przyszły.
Czas przeszły: np. czytałem, czytałaś, czytaliśmy.
Czas teraźniejszy: np. czytam, czytasz, czytamy.
Czas przyszły: np. będę czytał, będziesz czytał, będziemy czytać.
Lekcja 4: Przysłówek
Przysłówek określa, jak, gdzie i kiedy wykonywana jest czynność. Odpowiada na pytania: jak?, gdzie?, kiedy?.
Np. szybko (jak?), blisko (gdzie?), wczoraj (kiedy?).
Stopniowanie przysłówków
Przysłówki pochodzące od przymiotników podlegają stopniowaniu. Np. ciepło, cieplej, najcieplej.
Lekcja 5: Liczebnik
Liczebnik określa liczbę lub kolejność. Odpowiada na pytania: ile?, który z kolei?.
Rodzaje liczebników
Wyróżniamy liczebniki: główne (jeden, dwa, trzy), porządkowe (pierwszy, drugi, trzeci), ułamkowe (pół, ćwierć).
Lekcja 6: Zaimek
Zaimek zastępuje rzeczownik, przymiotnik, liczebnik lub przysłówek.
Rodzaje zaimków
Wyróżniamy zaimki: osobowe (ja, ty, on, ona, ono, my, wy, oni, one), wskazujące (ten, ta, to), pytające (kto?, co?, jaki?, który?), względne (który, jaki, ile).
Lekcja 7: Pisownia "nie" z różnymi częściami mowy
Pamiętajcie o zasadach pisowni "nie" z różnymi częściami mowy.
"Nie" z rzeczownikami piszemy łącznie. Np. nieszczęście, niepokój.
"Nie" z przymiotnikami piszemy łącznie. Np. nieładny, niemądry.
"Nie" z czasownikami piszemy oddzielnie. Np. nie czytam, nie piszę.
Wyjątki!: "Nie" z czasownikami, które zawsze piszemy łącznie, np. nienawidzić, niedomagać.
"Nie" z przysłówkami pochodzącymi od przymiotników piszemy łącznie, np. niedobrze. "Nie" z innymi przysłówkami piszemy oddzielnie, np. nie tutaj.
Lekcja 8: Frazeologizmy
Frazeologizm to związek wyrazów o utrwalonym znaczeniu. Np. biały kruk (rzadkość), pójść po rozum do głowy (zastanowić się).
Poznajcie jak najwięcej frazeologizmów i ich znaczeń.
Lekcja 9: Synonimy i antonimy
Synonimy to wyrazy o podobnym znaczeniu. Np. dom i mieszkanie.
Antonimy to wyrazy o przeciwnym znaczeniu. Np. dobry i zły.
Lekcja 10: Gatunki literackie
Przypomnijcie sobie gatunki literackie: baśń, legenda, bajka, opowiadanie, wiersz, dramat.
Zwróćcie uwagę na cechy charakterystyczne każdego gatunku.
Podsumowanie
Podsumowując, pamiętajcie o:
- Definicjach i rodzajach części mowy (rzeczownik, przymiotnik, czasownik, przysłówek, liczebnik, zaimek).
- Stopniowaniu przymiotników i przysłówków.
- Pisowni "nie" z różnymi częściami mowy.
- Frazeologizmach i ich znaczeniach.
- Synonimach i antonimach.
- Gatunkach literackich.
Powodzenia na egzaminie! Wierzę w Was!
