Hej! Przygotowujesz się do egzaminu z chorób przewlekłych żołądka? Bez obaw, damy radę! Ten przewodnik pomoże Ci usystematyzować wiedzę i poczuć się pewniej.
Podstawy Anatomii i Fizjologii Żołądka
Zacznijmy od podstaw. Pamiętaj, że żołądek to ważny organ układu pokarmowego. Jego główną funkcją jest trawienie pokarmów.
Budowa żołądka
Żołądek składa się z kilku części. Ważne są: wpust, dno żołądka, trzon, jama odźwiernikowa i odźwiernik.
Błona śluzowa wyścieła wnętrze żołądka. Zawiera gruczoły produkujące kwas solny i enzymy trawienne.
Funkcje żołądka
Żołądek spełnia kilka kluczowych funkcji. Magazynuje pokarm, miesza go z sokami żołądkowymi i przesuwa dalej do dwunastnicy.
Kwas solny (HCl) jest bardzo ważny. Aktywuje pepsynogen do pepsyny, enzymu trawiącego białka.
Dodatkowo, żołądek produkuje czynnik wewnętrzny Castle'a. Jest on niezbędny do wchłaniania witaminy B12.
Choroby Przewlekłe Żołądka
Omówmy teraz najważniejsze choroby przewlekłe żołądka. Skupimy się na przyczynach, objawach i leczeniu.
Choroba wrzodowa żołądka i dwunastnicy
Choroba wrzodowa to uszkodzenie błony śluzowej żołądka lub dwunastnicy. Powstają wrzody trawienne.
Główną przyczyną jest zakażenie bakterią Helicobacter pylori (H. pylori). Inne czynniki ryzyka to stosowanie niesteroidowych leków przeciwzapalnych (NLPZ) i palenie tytoniu.
Objawy to przede wszystkim ból w nadbrzuszu. Może pojawiać się po posiłkach (wrzody żołądka) lub na czczo (wrzody dwunastnicy).
Leczenie obejmuje eradykację H. pylori (antybiotyki) i stosowanie leków zmniejszających wydzielanie kwasu solnego (inhibitory pompy protonowej - IPP, antagoniści receptora H2).
Zapalenie błony śluzowej żołądka
Zapalenie błony śluzowej żołądka może być ostre lub przewlekłe. Przewlekłe zapalenie rozwija się stopniowo.
Przyczyny to m.in. zakażenie H. pylori, autoimmunizacja (autoimmunologiczne zapalenie żołądka), refluks żółciowy i stosowanie NLPZ.
Objawy bywają niespecyficzne: niestrawność, nudności, brak apetytu. Często choroba przebiega bezobjawowo.
Leczenie zależy od przyczyny. Eradykacja H. pylori, leki zmniejszające wydzielanie kwasu, dieta lekkostrawna.
Rak żołądka
Rak żołądka to poważna choroba. Wczesne wykrycie zwiększa szanse na wyleczenie.
Czynniki ryzyka to: zakażenie H. pylori, dieta bogata w sól i wędzone produkty, palenie tytoniu, przebyte resekcje żołądka.
Objawy są często późne i niespecyficzne: ból brzucha, utrata masy ciała, nudności, wymioty, anemia.
Leczenie zależy od stopnia zaawansowania raka. Obejmuje chirurgię, chemioterapię i radioterapię.
Niedokrwistość Addisona-Biermera
Niedokrwistość Addisona-Biermera (niedokrwistość złośliwa) to rodzaj niedokrwistości megaloblastycznej. Jest spowodowana brakiem witaminy B12.
Przyczyną jest autoimmunologiczne zapalenie błony śluzowej żołądka. Prowadzi to do zaniku komórek okładzinowych produkujących czynnik wewnętrzny Castle'a.
Objawy to: osłabienie, zmęczenie, bladość skóry, pieczenie języka, objawy neurologiczne (drętwienie kończyn, zaburzenia chodu).
Leczenie polega na podawaniu witaminy B12 domięśniowo lub podskórnie.
Diagnostyka Chorób Przewlekłych Żołądka
Diagnostyka jest bardzo ważna. Pozwala na postawienie prawidłowej diagnozy i wdrożenie odpowiedniego leczenia.
Endoskopia
Endoskopia (gastroskopia) to badanie polegające na wprowadzeniu endoskopu (cienka rurka z kamerą) do żołądka. Umożliwia obejrzenie błony śluzowej i pobranie wycinków do badania histopatologicznego.
Testy na obecność H. pylori
Istnieje kilka testów na obecność H. pylori: test ureazowy, test oddechowy, badanie kału na obecność antygenów H. pylori i badanie histopatologiczne wycinków błony śluzowej żołądka.
Badania obrazowe
Badania obrazowe (np. USG jamy brzusznej, tomografia komputerowa) mogą być pomocne w diagnozowaniu raka żołądka.
Badania laboratoryjne
Badania laboratoryjne (np. morfologia krwi, poziom witaminy B12, poziom żelaza) pomagają w ocenie stanu ogólnego pacjenta i w diagnozowaniu niedokrwistości.
Profilaktyka Chorób Przewlekłych Żołądka
Profilaktyka jest bardzo ważna. Może pomóc w zmniejszeniu ryzyka rozwoju chorób przewlekłych żołądka.
Unikanie czynników ryzyka: rzucenie palenia, ograniczenie spożycia alkoholu, unikanie nadużywania NLPZ.
Leczenie zakażenia H. pylori.
Dieta bogata w owoce i warzywa, uboga w sól i wędzone produkty.
Podsumowanie
Pamiętaj! Żołądek odgrywa kluczową rolę w trawieniu. Choroby przewlekłe żołądka mogą mieć różne przyczyny i objawy.
Kluczowe jest zrozumienie etiologii, patogenezy i objawów poszczególnych chorób. Pamiętaj o diagnostyce i leczeniu.
Najważniejsze to: H. pylori, choroba wrzodowa, rak żołądka, niedokrwistość Addisona-Biermera i endoskopia.
Mam nadzieję, że ten przewodnik pomógł Ci w przygotowaniach do egzaminu. Powodzenia!
