Chemia Nowej Ery 7 - Sprawdzian Dział 1: Przygotowanie
Hej! Zaraz czeka Cię sprawdzian z chemii. Pomożemy Ci się przygotować!
1. Substancje i mieszaniny
Substancja to coś, co ma określony skład i właściwości.
Na przykład woda (H2O) to substancja.
Mieszanina to połączenie dwóch lub więcej substancji.
Mieszaniny mogą być jednorodne lub różnorodne.
W mieszaninie jednorodnej nie widać składników gołym okiem. Przykładem jest roztwór soli w wodzie.
W mieszaninie różnorodnej widać poszczególne składniki. Przykładem jest piasek z wodą.
Metody rozdzielania mieszanin są różne, zależnie od rodzaju mieszaniny.
2. Metody rozdzielania mieszanin
Dekantacja służy do oddzielania cieczy od osadu.
Filtracja służy do oddzielania ciała stałego od cieczy, przy użyciu filtra.
Odparowywanie służy do oddzielania substancji rozpuszczonej od rozpuszczalnika.
Destylacja służy do oddzielania cieczy o różnych temperaturach wrzenia.
Chromatografia służy do rozdzielania substancji o różnej zdolności do adsorpcji.
Pamiętaj, jaka metoda pasuje do jakiej mieszaniny!
3. Pierwiastki i związki chemiczne
Pierwiastek to substancja, której nie można rozłożyć na prostsze składniki metodami chemicznymi.
Przykłady to tlen (O), węgiel (C) i żelazo (Fe).
Związek chemiczny to substancja złożona z dwóch lub więcej pierwiastków połączonych wiązaniami chemicznymi.
Przykłady to woda (H2O), sól kuchenna (NaCl) i dwutlenek węgla (CO2).
Zapamiętaj symbole najważniejszych pierwiastków!
4. Symbole i wzory chemiczne
Każdy pierwiastek ma swój symbol chemiczny.
Symbol składa się z jednej lub dwóch liter. Pierwsza litera jest zawsze wielka, a druga mała (jeśli występuje).
Na przykład: H - wodór, O - tlen, Na - sód.
Wzór chemiczny pokazuje, z jakich pierwiastków składa się związek chemiczny i w jakiej proporcji.
Na przykład: H2O oznacza, że cząsteczka wody składa się z dwóch atomów wodoru i jednego atomu tlenu.
Naucz się pisać i odczytywać wzory chemiczne!
5. Reakcje chemiczne
Reakcja chemiczna to proces, w którym substancje (substraty) przekształcają się w inne substancje (produkty).
Reakcje chemiczne zapisuje się za pomocą równań reakcji.
W równaniu reakcji po lewej stronie piszemy substraty, a po prawej produkty, oddzielone strzałką.
Na przykład: 2 H2 + O2 → 2 H2O.
Pamiętaj o bilansowaniu równań reakcji, czyli dopasowaniu współczynników stechiometrycznych, aby liczba atomów każdego pierwiastka była taka sama po obu stronach równania.
Współczynniki stechiometryczne to liczby przed symbolami i wzorami chemicznymi, które wskazują stosunek molowy substratów i produktów.
6. Prawo zachowania masy
Prawo zachowania masy mówi, że masa substratów jest równa masie produktów w reakcji chemicznej.
Atomy nie giną ani nie powstają w reakcji chemicznej, tylko ulegają przegrupowaniu.
To dlatego musimy bilansować równania reakcji!
7. Przykłady reakcji chemicznych
Synteza to reakcja, w której z dwóch lub więcej substratów powstaje jeden produkt.
Przykład: 2 H2 + O2 → 2 H2O.
Analiza (rozkład) to reakcja, w której z jednego substratu powstają dwa lub więcej produktów.
Przykład: 2 H2O → 2 H2 + O2 (elektroliza wody).
Wymiana to reakcja, w której atomy lub grupy atomów wymieniają się miejscami.
Przykład: Zn + 2 HCl → ZnCl2 + H2.
Podsumowanie
Przerobiliśmy najważniejsze zagadnienia z działu 1.
Pamiętaj o:
- Różnicy między substancją a mieszaniną.
- Metodach rozdzielania mieszanin.
- Symbolach i wzorach chemicznych.
- Bilansowaniu równań reakcji.
- Prawie zachowania masy.
- Rodzajach reakcji chemicznych (synteza, analiza, wymiana).
Powodzenia na sprawdzianie! Dasz radę!
