Hej! Przygotowujesz się do egzaminu z literatury i musisz znać cechy hymnu jako gatunku literackiego? Bez obaw, pomogę Ci!
Wprowadzenie do hymnu
Czym właściwie jest hymn? To uroczysty utwór, najczęściej o charakterze lirycznym. Służy on do wyrażania uwielbienia, chwały lub czci wobec bóstwa, osoby, idei, państwa lub innego ważnego obiektu.
Pamiętaj, że hymny są bardzo stare! Znajdziemy je w starożytnych kulturach, w różnych religiach i w historii każdego narodu.
Kluczowe cechy hymnu
Teraz przejdźmy do konkretów, czyli do cech, które charakteryzują hymn jako gatunek literacki.
1. Uroczysty charakter
To podstawa! Hymn musi być uroczysty. Odpowiedni nastrój tworzy się poprzez użycie podniosłego języka i specyficznej retoryki.
Wyobraź sobie fanfary i podniosłą muzykę. Taki właśnie efekt ma wywoływać hymn!
2. Wyrażanie uwielbienia i chwały
Hymny wychwalają! Wyrażają podziw, szacunek i miłość wobec adresata. To może być Bóg, bohater narodowy, ojczyzna, albo jakaś ważna idea.
Zastanów się, co czujesz, gdy słyszysz Mazurek Dąbrowskiego. To właśnie uwielbienie dla Polski!
3. Podniosły język i styl
Hymny posługują się specyficznym językiem. Pełno w nich metafor, porównań, apostrof i innych środków stylistycznych.
Nie znajdziesz w hymnie potocznego języka. Ma być pięknie i wzniośle!
4. Budowa hymnu
Chociaż nie ma jednej, sztywnej formy, hymny często mają podobną budowę. Zazwyczaj składają się z kilku zwrotek, a każda z nich rozwija dany aspekt uwielbienia.
Często występuje też refren, który podkreśla główną ideę hymnu.
5. Adresat hymnu
Hymny zawsze mają adresata. To ktoś lub coś, do kogo kierowane są słowa uwielbienia. Może to być konkretna osoba, np. święty, albo abstrakcyjna idea, np. wolność.
Ważne, żeby adresat był jasno określony, bo do niego kierowana jest cała treść hymnu.
6. Funkcja hymnu
Hymny pełnią różne funkcje. Mogą być używane podczas uroczystości religijnych, państwowych, sportowych, albo innych ważnych wydarzeń.
Ich zadaniem jest budowanie wspólnoty, wzmacnianie poczucia tożsamości i wyrażanie wspólnych wartości.
Przykłady hymnów
Aby lepiej zrozumieć, czym jest hymn, warto przyjrzeć się kilku przykładom.
- Bogurodzica – jeden z najstarszych polskich utworów religijnych.
- Gaude Mater Polonia – średniowieczny hymn ku czci św. Stanisława.
- Mazurek Dąbrowskiego – polski hymn narodowy.
- Hymn do miłości ojczyzny – Ignacego Krasickiego.
Zastanów się, co łączy te utwory. Zauważysz, że wszystkie one wyrażają uwielbienie dla czegoś ważnego: Boga, świętego, ojczyzny.
Jak rozpoznać hymn?
Na egzaminie możesz dostać fragment utworu i pytanie, czy to hymn. Jak to rozpoznać?
- Sprawdź, czy utwór ma uroczysty charakter.
- Zwróć uwagę na podniosły język i styl.
- Zastanów się, czy utwór wyraża uwielbienie i chwałę.
- Określ, kto jest adresatem utworu.
Jeśli na większość pytań odpowiesz twierdząco, to prawdopodobnie masz do czynienia z hymnem.
Podsumowanie
Hymn to uroczysty utwór, który wyraża uwielbienie i chwałę. Charakteryzuje się podniosłym językiem, specyficzną budową i określoną funkcją. Może dotyczyć Boga, osoby, idei, państwa, itd.
Pamiętaj o kluczowych cechach hymnu:
- Uroczysty charakter
- Wyrażanie uwielbienia i chwały
- Podniosły język i styl
- Określona budowa (zwrotki, refren)
- Adresat hymnu
- Funkcja hymnu
Powodzenia na egzaminie! Wierzę w Ciebie!
