Hej uczniowie klasy 6! Przygotujmy się razem do sprawdzianów z biologii. Pomożemy wam zrozumieć najważniejsze zagadnienia.
Królestwa organizmów
Zaczynamy od podziału organizmów na królestwa. Zapamiętajcie, że mamy ich pięć.
Podział na królestwa
Bakterie to pierwsze królestwo. Są to organizmy jednokomórkowe. Przykłady: bakterie brodawkowe, sinice.
Protisty, królestwo różnorodne. Znajdziemy tutaj organizmy jedno- i wielokomórkowe. Przykłady: pantofelek, euglena.
Grzyby, organizmy heterotroficzne. Posiadają ściany komórkowe zbudowane z chityny. Przykłady: pieczarka, drożdże.
Rośliny, królestwo organizmów autotroficznych. Przeprowadzają fotosyntezę. Przykłady: mech, paproć, drzewo.
Zwierzęta, organizmy heterotroficzne. Brak im ścian komórkowych. Przykłady: dżdżownica, ryba, ptak.
Komórka
Teraz przejdziemy do budowy komórki. To podstawowa jednostka życia.
Budowa komórki
Błona komórkowa, otacza komórkę. Kontroluje transport substancji.
Cytoplazma, wypełnia wnętrze komórki. Zawiera organella komórkowe.
Jądro komórkowe, centrum dowodzenia. Zawiera materiał genetyczny (DNA).
Mitochondria, centra energetyczne. Zachodzi w nich oddychanie komórkowe.
Chloroplasty, występują w komórkach roślinnych. Przeprowadzają fotosyntezę.
Fotosynteza
Porozmawiajmy o fotosyntezie. To proces wytwarzania pokarmu przez rośliny.
Przebieg fotosyntezy
Rośliny pobierają dwutlenek węgla z powietrza. Pobierają również wodę z gleby.
Przy udziale światła słonecznego i chlorofilu, wytwarzają glukozę (cukier). Powstaje również tlen.
Równanie fotosyntezy: dwutlenek węgla + woda + światło → glukoza + tlen.
Oddychanie komórkowe
Omówimy teraz oddychanie komórkowe. Proces uwalniania energii.
Przebieg oddychania komórkowego
Organizmy pobierają tlen. Rozkładają glukozę.
Powstają dwutlenek węgla, woda i energia (ATP).
Równanie oddychania komórkowego: glukoza + tlen → dwutlenek węgla + woda + energia.
Tkanki roślinne
Poznajmy rodzaje tkanek roślinnych. Pełnią różne funkcje.
Rodzaje tkanek roślinnych
Tkanka okrywająca (np. skórka). Chroni roślinę.
Tkanka miękiszowa. Wypełnia wnętrze organów. Uczestniczy w fotosyntezie i magazynowaniu substancji.
Tkanka wzmacniająca. Daje roślinie wytrzymałość.
Tkanka przewodząca (łyko i drewno). Transportuje wodę i substancje odżywcze.
Tkanki zwierzęce
Poznajmy teraz tkanki zwierzęce. Różnią się budową i funkcją.
Rodzaje tkanek zwierzęcych
Tkanka nabłonkowa. Pokrywa powierzchnię ciała i narządów. Chroni i uczestniczy w wymianie substancji.
Tkanka łączna (np. kostna, chrzęstna, tłuszczowa, krew). Wzmacnia, podpiera i transportuje.
Tkanka mięśniowa. Umożliwia ruch.
Tkanka nerwowa. Przewodzi impulsy nerwowe.
Układy narządów
Porozmawiajmy o układach narządów u człowieka. Współpracują ze sobą.
Przykłady układów narządów
Układ pokarmowy. Trawi pokarm i wchłania składniki odżywcze.
Układ oddechowy. Umożliwia wymianę gazową.
Układ krwionośny. Transportuje substancje po całym organizmie.
Układ nerwowy. Kontroluje pracę organizmu.
Układ wydalniczy. Usuwa zbędne produkty przemiany materii.
Ekosystem
Zajmiemy się teraz ekosystemem. To zespół organizmów i środowiska.
Elementy ekosystemu
Producenci (np. rośliny). Wytwarzają pokarm.
Konsumenci (np. zwierzęta). Odżywiają się producentami lub innymi konsumentami.
Destruenci (np. bakterie, grzyby). Rozkładają martwą materię organiczną.
Pamiętaj!
Zwróć uwagę na definicje kluczowych pojęć.
Przejrzyj rysunki i schematy w podręczniku.
Rozwiązuj zadania i testy.
Nie bój się pytać nauczyciela, jeśli czegoś nie rozumiesz.
Podsumowanie
Gratulacje! Przeszliśmy przez najważniejsze zagadnienia. Teraz powtórz wszystko jeszcze raz.
Pamiętaj o królestwach organizmów, budowie komórki, fotosyntezie, oddychaniu komórkowym, tkankach roślinnych i zwierzęcych, układach narządów i ekosystemie.
Powodzenia na sprawdzianie!
