Witajcie, młodzi biolodzy! Przygotowujemy się do sprawdzianu z działu 2 w klasie 6. Omówimy najważniejsze zagadnienia. Zaczynamy!
Królestwo Roślin
Rośliny to organizmy autotroficzne. Oznacza to, że same wytwarzają pokarm. Wykorzystują do tego proces fotosyntezy. Potrzebują światła słonecznego, wody i dwutlenku węgla.
Budowa roślin jest bardzo różnorodna. Możemy wyróżnić korzeń, łodygę, liście i kwiaty. Każdy z tych elementów pełni ważną funkcję. Korzeń pobiera wodę i sole mineralne z gleby. Łodyga utrzymuje roślinę w pionie i transportuje substancje. Liście przeprowadzają fotosyntezę. Kwiaty służą do rozmnażania.
Rośliny dzielimy na różne grupy. Podział opiera się na budowie i sposobie rozmnażania. Mamy m.in. mszaki, paprotniki, rośliny nagonasienne i okrytonasienne. Każda z tych grup ma swoje charakterystyczne cechy.
Mszaki
Mszaki to proste rośliny. Często żyją w wilgotnych miejscach. Nie mają prawdziwych korzeni, tylko chwytniki. Przykładem mszaków jest mech.
Paprotniki
Paprotniki są bardziej rozwinięte niż mszaki. Mają korzenie, łodygi i liście. Rozmnażają się za pomocą zarodników. Popularnym paprotnikiem jest paproć.
Rośliny Nagonasienne
Rośliny nagonasienne wytwarzają nasiona. Nasiona te nie są zamknięte w owocach. Należą do nich drzewa iglaste, np. sosna i świerk.
Rośliny Okrytonasienne
Rośliny okrytonasienne to najbardziej zaawansowana grupa roślin. Ich nasiona są ukryte w owocach. Do okrytonasiennych należą drzewa liściaste, kwiaty i wiele roślin uprawnych, np. jabłoń i tulipan.
Proces Fotosyntezy
Fotosynteza to kluczowy proces dla życia na Ziemi. Rośliny pobierają dwutlenek węgla z powietrza. Pobierają również wodę z gleby. Przy udziale światła słonecznego wytwarzają glukozę (cukier) i tlen. Glukoza stanowi dla nich źródło energii.
Fotosynteza zachodzi w chloroplastach. Są to organelle znajdujące się w komórkach roślinnych. Zawierają chlorofil – zielony barwnik, który pochłania światło słoneczne. Tlen, który powstaje w procesie fotosyntezy, jest uwalniany do atmosfery. Oddychamy nim my i inne zwierzęta.
Równanie fotosyntezy można zapisać następująco: 6CO2 + 6H2O + energia świetlna → C6H12O6 + 6O2 Czyli: Dwutlenek węgla + woda + energia świetlna → Glukoza + tlen
Znaczenie Roślin
Rośliny odgrywają ogromną rolę w naszym życiu i w środowisku. Produkują tlen, którym oddychamy. Stanowią podstawę łańcucha pokarmowego. Są pokarmem dla zwierząt i dla ludzi. Wiele roślin wykorzystujemy w przemyśle i medycynie.
Rośliny wpływają na klimat. Pochłaniają dwutlenek węgla, który jest gazem cieplarnianym. Zapobiegają erozji gleby. Chronią przed powodzią i suszą. Tworzą siedliska dla wielu gatunków zwierząt.
Musimy dbać o rośliny i chronić lasy. Zmniejszamy w ten sposób efekt cieplarniany. Zachowujemy bioróżnorodność. Zapewniamy sobie czyste powietrze i wodę. Dbamy o przyszłość naszej planety.
Przystosowania Roślin do Środowiska
Rośliny przystosowują się do różnych warunków środowiska. Rośliny rosnące w suchych miejscach, np. na pustyniach, mają grube liście. Mogą one magazynować wodę. Mają też długie korzenie, sięgające głęboko do wód gruntowych. Często mają kolce, chroniące je przed zwierzętami.
Rośliny żyjące w wodzie, np. lilie wodne, mają liście unoszące się na powierzchni wody. Umożliwia to dostęp do światła słonecznego. Mają również systemy kanałów powietrznych, ułatwiające wymianę gazową.
Rośliny rosnące w cieniu, np. w lasach, mają duże, cienkie liście. Pozwala im to wychwycić jak najwięcej światła. Często mają też intensywnie zielony kolor, dzięki dużej zawartości chlorofilu.
Interakcje między Roślinami i Zwierzętami
Rośliny i zwierzęta współdziałają ze sobą na różne sposoby. Zwierzęta zapylają kwiaty. Przenoszą pyłek z jednego kwiatu na drugi. Rośliny dają zwierzętom pokarm i schronienie. Zwierzęta rozsiewają nasiona roślin.
Niektóre rośliny chronią się przed zwierzętami, wytwarzając substancje trujące. Inne mają kolce lub ciernie. Są też rośliny, które żyją w symbiozie ze zwierzętami. Np. akacje żyją w symbiozie z mrówkami. Mrówki chronią akację przed innymi roślinożercami.
Pamiętajcie, że zrozumienie tych zagadnień jest kluczowe. Umożliwi Wam to lepsze przygotowanie do sprawdzianu. Powodzenia!
