Witajcie, przyszli biolodzy klasy 5! Przygotowujemy się do testu z działu 3? Super! Ten przewodnik pomoże Wam usystematyzować wiedzę i poczuć się pewniej.
I. Różnorodność Roślin
A. Co to jest roślina?
Roślina to organizm żywy. Ma wiele cech charakterystycznych.
Produkuje pokarm dzięki fotosyntezie. Potrzebuje do tego światła słonecznego, wody i dwutlenku węgla.
B. Podział roślin
Rośliny dzielimy na różne grupy. Najważniejsze to mszaki, paprotniki, rośliny nagonasienne i rośliny okrytonasienne.
Mszaki są proste. Potrzebują wilgoci.
Paprotniki mają liście i zarodniki.
Rośliny nagonasienne mają nasiona w szyszkach, np. sosna.
Rośliny okrytonasienne mają kwiaty i owoce, np. jabłoń.
C. Budowa rośliny okrytonasiennej
Roślina okrytonasienna ma korzenie, łodygę, liście, kwiaty i owoce.
Korzenie pobierają wodę i sole mineralne z gleby. Utrzymują roślinę w ziemi.
Łodyga transportuje wodę i substancje odżywcze. Podtrzymuje liście i kwiaty.
Liście przeprowadzają fotosyntezę. Wytwarzają pokarm.
Kwiaty służą do rozmnażania. Powstają z nich owoce.
Owoce chronią nasiona. Ułatwiają ich rozsiewanie.
II. Różnorodność Zwierząt
A. Co to jest zwierzę?
Zwierzę to organizm żywy. Odżywia się innymi organizmami.
Potrzebuje tlenu do oddychania.
B. Podział zwierząt
Zwierzęta dzielimy na bezkręgowce i kręgowce.
Bezkręgowce nie mają szkieletu wewnętrznego. Należą do nich np. owady, ślimaki, dżdżownice.
Kręgowce mają szkielet wewnętrzny. Należą do nich ryby, płazy, gady, ptaki i ssaki.
C. Główne grupy kręgowców
Ryby żyją w wodzie. Oddychają skrzelami.
Płazy żyją w wodzie i na lądzie. Mają skórę pokrytą śluzem.
Gady mają suchą skórę pokrytą łuskami lub tarczkami.
Ptaki mają pióra. Potrafią latać (zwykle).
Ssaki karmią młode mlekiem. Mają sierść lub włosy.
III. Grzyby i Bakterie
A. Co to są grzyby?
Grzyby to organizmy żywe. Nie są roślinami ani zwierzętami.
Odżywiają się martwą materią organiczną lub żyją w symbiozie z innymi organizmami.
Mają budowę strzępkową.
B. Przykłady grzybów
Pieczarki to popularne grzyby jadalne.
Drożdże wykorzystywane są do produkcji pieczywa i piwa.
Pleśnie mogą powodować choroby i psucie się żywności.
C. Co to są bakterie?
Bakterie to bardzo małe organizmy jednokomórkowe. Są wszędzie!
Niektóre bakterie są pożyteczne. Inne mogą powodować choroby.
Bakterie uczestniczą w rozkładzie materii organicznej.
D. Znaczenie bakterii
Bakterie pomagają w produkcji jogurtów i serów.
Bakterie żyją w naszych jelitach i pomagają w trawieniu.
Niektóre bakterie powodują choroby, np. anginę.
IV. Ochrona Przyrody
A. Dlaczego powinniśmy chronić przyrodę?
Przyroda daje nam tlen, wodę i pokarm.
Rośliny i zwierzęta tworzą ekosystemy. Są od siebie zależne.
Wymieranie gatunków to poważny problem.
B. Jak możemy chronić przyrodę?
Oszczędzajmy wodę i energię.
Segregujmy śmieci.
Nie zanieczyszczajmy środowiska.
Chrońmy lasy i inne tereny zielone.
C. Przykłady działań ochronnych
Tworzenie parków narodowych i rezerwatów.
Ograniczanie emisji zanieczyszczeń.
Recykling.
Sadzenie drzew.
Podsumowanie
Brawo! Przeszliśmy przez najważniejsze zagadnienia z działu 3. Pamiętajcie o różnorodności roślin i zwierząt, o grzybach i bakteriach oraz o ochronie przyrody.
Kluczowe pojęcia to: fotosynteza, mszaki, paprotniki, rośliny nagonasienne, rośliny okrytonasienne, bezkręgowce, kręgowce, grzyby, bakterie.
Powodzenia na teście! Wierzę w Was!
