Witajcie! Przygotujcie się na podróż po Afryce. Zajmiemy się zagadnieniami sprawdzanymi w teście z Rozdziału 2.
Położenie Afryki
Wyobraź sobie ogromny kontynent. To Afryka. Położona jest centralnie na Ziemi.
Przecina ją równik. Podziel ją on na część północną i południową. Pomyśl o nim jak o pasie, który dzieli Ziemię na pół.
Dodatkowo, zwrotnik Raka leży na północy Afryki. Zwrotnik Koziorożca – na południu. Są to granice występowania słońca w zenicie.
Położenie ma wpływ na klimat. Im bliżej równika, tym cieplej. To logiczne, prawda?
Klimat
Klimat Afryki jest zróżnicowany. To nie tylko upały.
Blisko równika mamy klimat równikowy. Ciepło i wilgotno. Pomyśl o dżungli Amazońskiej, ale w Afryce!
Dalej od równika leżą klimaty zwrotnikowe. Gorąco i sucho. Tam znajdują się pustynie, np. Sahara.
Na północy i południu mamy klimaty podzwrotnikowe. Ciepłe lata i łagodne zimy. Trochę jak w krajach śródziemnomorskich.
W wysokich górach panuje klimat górski. Chłodniej, a nawet śnieżnie. Góra Kilimandżaro jest tego przykładem.
Ukształtowanie powierzchni
Afryka nie jest płaska. Ma góry, doliny, pustynie.
Wyżyny to dominujący element. Zajmują dużą część kontynentu. Wyobraź sobie rozległe, lekko pofałdowane tereny.
Góry występują w kilku miejscach. Góry Atlas na północy. Góry Smocze na południu. Wulkaniczne szczyty w Afryce Wschodniej, np. Kilimandżaro.
Niziny są rzadsze. Znajdują się głównie wzdłuż wybrzeży i dolin rzek.
Pustynie to obszary suche. Sahara na północy. Kalahari na południu. Mało roślin i zwierząt.
Wody Afryki
Afryka ma wielkie rzeki i jeziora.
Nil to najdłuższa rzeka świata. Płynie z południa na północ. Daje życie oazom na pustyni.
Kongo to druga co do wielkości rzeka Afryki. Ma bardzo duży przepływ wody. Płynie przez wilgotne lasy równikowe.
Niger to ważna rzeka w Afryce Zachodniej. Wykorzystywana do transportu i nawadniania.
Jezioro Wiktorii to największe jezioro Afryki. Położone w Afryce Wschodniej. Źródło Nilu Białego.
Jezioro Tanganika to drugie co do wielkości jezioro Afryki. Jest bardzo głębokie.
Ludność Afryki
Afryka jest bardzo zróżnicowana etnicznie. Mieszka tam wiele grup ludności.
Ludność czarna to większość mieszkańców Afryki Subsaharyjskiej. Różne plemiona i kultury. Masajowie, Zulu, Pigmeje.
Ludność biała zamieszkuje głównie Afrykę Północną i Południową. Arabowie na północy, potomkowie Europejczyków na południu.
W Afryce mówi się wieloma językami. Arabski na północy, angielski i francuski jako języki urzędowe w wielu krajach, oraz liczne języki plemienne.
Religia w Afryce to głównie islam na północy i chrześcijaństwo w wielu innych regionach. Tradycyjne wierzenia afrykańskie są również bardzo ważne.
Rolnictwo
Rolnictwo to ważne zajęcie w Afryce.
Uprawy zależą od klimatu. Kawa, kakao, herbata w klimacie równikowym. Pszenica i jęczmień w klimacie podzwrotnikowym. Proso i sorgo na obszarach suchszych.
Hodowla zwierząt jest ważna. Bydło, kozy, owce. Na obszarach suchych hoduje się wielbłądy.
Rolnictwo często jest tradycyjne. Wykorzystuje się proste narzędzia i metody uprawy.
Niedobory wody to problem w wielu regionach. Trudno uprawiać rośliny bez wody.
Problemy Afryki
Afryka boryka się z wieloma problemami.
Ubóstwo jest bardzo rozpowszechnione. Wiele osób żyje za mniej niż dolara dziennie.
Konflikty zbrojne występują w wielu krajach. Przyczyniają się do destabilizacji i cierpienia ludności.
Choroby to poważny problem. HIV/AIDS, malaria, ebola.
Niedobór wody i susze zagrażają rolnictwu i życiu ludzi.
Zmiany klimatyczne powodują coraz częstsze ekstremalne zjawiska pogodowe.
Pamiętajcie! Ten rozdział to fundament wiedzy o Afryce. Powodzenia na teście!
