Hej! Przygotowujesz się do sprawdzianu z historii dotyczącego dwudziestolecia międzywojennego? Świetnie! Pomogę Ci to wszystko usystematyzować. Trzymaj się, dasz radę!
Polska po I Wojnie Światowej
Pamiętaj, Polska odzyskała niepodległość w 1918 roku. Był to jednak dopiero początek drogi.
Granice. Ustalanie granic było bardzo trudne. Wojny i konflikty graniczne trwały latami.
Kształtowanie się granic
Granica zachodnia – powstania śląskie (1919, 1920, 1921) i plebiscyt na Górnym Śląsku. Walczono o przyłączenie terenów do Polski.
Granica północna – plebiscyt na Warmii i Mazurach (1920). Niestety, wynik plebiscytu był niekorzystny dla Polski.
Granica wschodnia – wojna polsko-bolszewicka (1919-1921). Zakończona pokojem ryskim w 1921 roku. Ustalono granicę polsko-radziecką.
Granica południowa – spór o Zaolzie z Czechosłowacją. Ostatecznie Zaolzie zostało przyłączone do Polski w 1938 roku (po układzie monachijskim).
Pamiętaj o problemie mniejszości narodowych. W Polsce żyło wiele osób innych narodowości (Ukraińcy, Białorusini, Żydzi, Niemcy).
Życie Polityczne w II Rzeczypospolitej
Konstytucja marcowa z 1921 roku. Wprowadziła ustrój demokratyczny. Silny parlament i słaby prezydent.
Nestabilność polityczna. Częste zmiany rządów. Kryzys gospodarczy. To wszystko wpływało na sytuację w kraju.
Przewrót majowy w 1926 roku. Józef Piłsudski przejął władzę. Wprowadzono rządy sanacyjne.
Konstytucja kwietniowa z 1935 roku. Wzmocniła władzę prezydenta. Ograniczono rolę parlamentu.
Główne siły polityczne
Endecja (Narodowa Demokracja). Na czele stał Roman Dmowski. Poglądy nacjonalistyczne.
PPS (Polska Partia Socjalistyczna). Walczyła o prawa robotników. Ważną postacią był Ignacy Daszyński.
PSL (Polskie Stronnictwo Ludowe). Reprezentowało interesy chłopów. Działacze: Wincenty Witos, Maciej Rataj.
Sanacja. Obóz rządzący po przewrocie majowym. Na czele stał Józef Piłsudski. Po jego śmierci (1935) władzę przejęli jego następcy.
Gospodarka w Dwudziestoleciu Międzywojennym
Trudności gospodarcze. Zniszczenia wojenne. Kryzys ekonomiczny. Hiperinflacja.
Reforma walutowa Władysława Grabskiego. Wprowadzenie złotego polskiego. Stabilizacja gospodarki.
Centralny Okręg Przemysłowy (COP). Inwestycje w przemysł zbrojeniowy i ciężki. Rozwój gospodarczy regionu.
Problemy rolnictwa. Przeludnienie wsi. Niskie ceny produktów rolnych. Kryzys agrarny.
Kultura i Nauka
Rozwój kultury. Literatura, sztuka, muzyka. Wpływy europejskie i polskie tradycje.
Wybitni twórcy. Julian Tuwim, Kazimierz Wierzyński, Witkacy, Bruno Schulz, Jan Kiepura.
Osiągnięcia naukowe. Maria Skłodowska-Curie (choć działała głównie we Francji, to Polka!). Matematyka, fizyka, medycyna.
Życie codzienne. Rozwój miast. Zmiany w modzie i obyczajach. Kino, teatr, radio.
Polityka Zagraniczna
Dążenie do zapewnienia bezpieczeństwa. Sojusze z Francją i Rumunią.
Stosunki z sąsiadami. Trudne relacje z Niemcami i ZSRR.
Pakt o nieagresji z ZSRR (1932) i Deklaracja o niestosowaniu przemocy z Niemcami (1934).
Kryzys w stosunkach z Czechosłowacją. Zajęcie Zaolzia w 1938 roku.
Podsumowanie – najważniejsze punkty
- Odzyskanie niepodległości i kształtowanie się granic. Pamiętaj o powstaniach śląskich, plebiscytach i wojnie polsko-bolszewickiej.
- Ustrój polityczny. Konstytucja marcowa, przewrót majowy, rządy sanacyjne, Konstytucja kwietniowa.
- Gospodarka. Trudności gospodarcze, reforma Grabskiego, COP, problemy rolnictwa.
- Kultura i nauka. Rozwój kultury, wybitni twórcy, osiągnięcia naukowe.
- Polityka zagraniczna. Sojusze, stosunki z sąsiadami.
Mam nadzieję, że to Ci pomoże! Powodzenia na sprawdzianie! Pamiętaj, wszystko jest do ogarnięcia, wystarczy systematyczna nauka i wiara w siebie!
